به گزارش اصفهان زیبا؛ سرانجام پس از پنج روز متوالی تبادل آتش میان رژیم صهیونیستی و جنبش مقاومت جهاد اسلامی در غزه، توافق برای آتش‌بس کامل در قالب توقف کشتار غیرنظامیان و تخریب منازل مسکونی با وساطت مصر و قطر صورت گرفت.
درگیری‌هایی که با حمله‌های متجاوزگرانه جنگنده‌های رژیم صهیونیستی در بامداد سه‌شنبه، 19 اردیبهشت، به نوار غزه آغاز شد و با واکنش جنبش مقاومت جهاد اسلامی فلسطین در پاسخ‌گویی به این حمله‌ها ادامه پیدا کرد و سرانجام با برجای‌گذاشتن ۳۳ شهید فلسطینی ازجمله شش کودک و چهار زن و شش تن از فرماندهان ارشد سرایا القدس، شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی و زخمی‌شدن ۱۹۰ نفر از سوی صهیونیست‌ها، شنبه‌شب پایان یافت.
در این میان کشورهای مصر و قطر با تلاش‌های دیپلماتیک و میانجیگری در قالب گفت‌وگو و ارائه پیشنهاد‌هایی به طرفین، آن‌ها را به آتش‌بس دعوت کردند که البته در ابتدا ابتکارهای آن‌ها برای برقراری آتش‌بس به دلیل شروط جنبش مقاومت جهاد اسلامی فلسطین برای کسب تعهد کتبی یا شفاهی از صهیونیست‌ها برای توقف ترور رهبران این جنبش و امتناع صهیونیست‌ها از دادن این تعهد به جهاد اسلامی بی‌نتیجه ماند و جنگ پنج‌روزه در غزه را رقم زد. شرایطی که به گفته سران جنبش مقاومت جهاد اسلامی اگر ادامه پیدا می‌کرد به درگیری‌های بسیار گسترده‌تر و غافلگیرکننده‌ای طی روزهای آینده منجر می‌شد.
حالا در شرایطی که اخبار ضدو نقیضی در خصوص این آتش‌بس وجود دارد، باید دید توافق جنبش مقاومت جهاد اسلامی با صهیونیست‌ها تا چه میزان ادامه خواهد یافت و از سوی دیگر آیا این توافق همچون توافق صهیونیست‌ها با حماس و همچنین حزب‌الله لبنان است و می‌تواند به حمله‌ها در غزه و کرانه باختری پایان دهد یا خیر؟ پرسش‌هایی که قاسم محبعلی، سفیر سابق ایران در مالزی و یونان و مدیرکل خاورمیانه و شمال آفریقا در وزارت امور خارجه کشورمان، در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» به آن‌ها پاسخ داد.
چرایی توافق صهیونیست‌ها با گروه‌های مقاومت
این سفیر سابق کشورمان با بیان اینکه صهیونیست‌ها استراتژی و راهبرد خاصی در رابطه با حمله‌های اخیر خود به نوار غزه دنبال می‌کردند، می‌گوید: «صهیونیست‌ها در مسیر این رویکرد از ابتدا سیاست توافق با جنبش مقاومت جهاد اسلامی فلسطین را در دستورکار خود داشتند و تأخیر آن‌ها برای قبول شروط جنبش جهاد اسلامی نیز مقطعی بود. آن‌طور که در سال 2006 به یک توافق نانوشته با حزب‌الله لبنان رسیدند و از طرفی با سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) نیز در دهه نود میلادی در قالب پیمان اسلو توافق کردند و پس از آخرین جنگ با جنبش مقاومت فلسطین (حماس) و با میانجیگری مصر و برخی از کشورهای عربی خلیج‌فارس با حماس توافق کردند که علیه یکدیگر عملیات نظامی صورت ندهند؛ معاهده‌هایی که البته به گفته سران این گروه‌های مقاومت چندان اعتباری به آن‌ها نیست. در حال حاضر نیز تنها جنگ صهیونیست‌ها در غزه مشخصا با جنبش مقاومت جهاد اسلامی است.»
او ادامه می‌دهد: «نکته دیگری که وجود دارد این است که هدف و راهبرد تندروهای اسرائیل غزه نیست. توافق صهیونیست‌ها با جهاد اسلامی هم به این دلیل است تا دیگر موردتهاجم و حمله‌های نظامی از سوی جنبش جهاد اسلامی قرار نگیرند. هدف اصلی صهیونیست‌ها که درباره آن کوتاه نمی‌آیند، کرانه باختری است. اسرائیل خواستار این است که حضور فلسطینی‌ها را در کرانه باختری از بین ببرد. نقطه درگیری اصلی آنجا خواهد بود. نه غزه.»
محبعلی در پاسخ به این پرسش که با اینکه حماس و حزب‌الله در واکنش به حملات صهیونیست‌ها، آن‌ها را محکوم کرده‌اند، آیا ممکن است در حمایت از جهاد اسلامی با اسرائیل وارد جنگ نظامی شوند و توافق‌های گذشته با صهیونیست‌ها را نادیده بگیرند، عنوان می‌کند: «با وجود برخی پیش‌بینی‌ها در خصوص الحاق حزب‌الله و حماس به جنبش جهاد اسلامی در جنگ غزه درنهایت شاهد بودیم که گروه‌های مقاومت حماس یا حزب‌الله لبنان تنها در قالب زبانی صهیونیست‌ها را محکوم کردند و عملا وارد جنگ نظامی با صهیونیست‌ها نشدند.»
او می‌افزاید: «هدف اصلی صهیونیست‌ها در این منازعه اخیر بی‌اثر کردن جهاد اسلامی علیه خودشان است و توافق با جهاد اسلامی با میانجیگری کشورهای عربی همچون مصر و قطر در غزه نیز در این راستا صورت گرفت تا از حمله‌های بیشتر جلوگیری کنند.»
نقش میانجی‌ها در آتش‌بس غزه
دیپلمات ارشد سابق کشورمان به میانجیگری مصر برای پایان‌دادن به جنگ غزه نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «مصر یکی از بزرگ‌ترین بازیگران در روابط اسرائیل با دیگر کشورهای منطقه است. از طرفی، زندگی و حیات غزه به حضور مصر در غزه بستگی دارد. چراکه عملا نیروهای امنیتی و نظامی مصر امنیت خارجی غزه را تأمین می‌کنند و در مقابل، دائما با صهیونیست‌ها در تماس هستند. در حال حاضر نیز مصر مشخصا اداره امنیت خارجی نوار غزه را برعهده دارد و به‌عنوان میانجی اصلی جنبش جهاد اسلامی و صهیونیست‌ها نقش ایفا می‌کند. قطر، عربستان سعودی و اردن هم به‌نوعی در این قضیه دخالت دارند تا نهایتا جهاد اسلامی را وادار کنند که دیگر عملیاتی علیه صهیونیست‌ها انجام ندهد و از طرف دیگر اسرائیل را قانع به توقف حمله‌های احتمالی به غزه کنند.»
سود اعراب از توافق صهیونیست‌ها با جهاد اسلامی
محبعلی با بیان اینکه صهیونیست‌ها طی سال‌های اخیر، به‌خصوص در همین اواخر، همه تمرکز خود را بر این گذاشتند که جبهه مقاومت تحت حمایت ایران را از میدان خارج کنند و توافق با گروه‌های مقاومت در منطقه نیز از راهبرد اصلی اسرائیل برای رسیدن به این هدف است، خاطرنشان می‌کند: «همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردم، پس از توافق نانوشته صهیونیست‌ها با حزب‌الله لبنان، ساف و حماس، حالا نوبت به جهاد اسلامی رسیده است و دو طرف در حال بررسی شروط طرفین هستند.»
او می‌افزاید: «به عقیده بنده توافق، استراتژی صهیونیست‌هاست. البته برخی از کشورهای عربی نیز به توافق و آتش‌بس دائم میان صهیونیست‌ها و جنبش جهاد اسلامی رأی موافق داده‌اند. چراکه این شرایط هم به رابطه کشورهای اسلامی با اسرائیل کمک می‌کند و از طرفی، باعث رفع نگرانی مصر و اردن از حضور ایران در مرزهایشان می‌شود. به نظر می‌رسد جهاد اسلامی نیز برای حفظ تشکیلات خود به ادامه توافق با صهیونیست‌ها راضی شده و امنیت در غزه برقرار شود.»
سیاست متوازن کشورهای عربی
مدیرکل سابق خلیج‌فارس در وزارت امور خارجه کشورمان با اشاره به سیاست موازنه کشورهای عربی در منطقه با توجه به روابط متقابل آن‌ها با صهیونیست‌ها ازیک‌طرف و تقویت رابطه با کشورمان از سوی دیگر نیز می‌گوید: «کشورهای عربی سیاست موازنه را در منطقه دنبال می‌کنند و برای گرفتن امتیاز، هم‌زمان روابط خود را در قالب پیمان ابراهیم با صهیونیست‌ها پیش می‌برند و از طرف دیگر، به فکر نزدیکی با ایران نیز هستند. در این میان تنها عربستان است که برای رابطه با اسرائیل شرط رعایت حقوق فلسطینی‌ها از سوی صهیونیست‌ها را گذاشته است.»
او ادامه می‌دهد: «صهیونیست‌ها چون نتوانسته‌اند امتیازهای دلخواه خود را در فلسطین به دست آورند و از سوی دیگر شاهد تقویت روابط کشورهای عربی با ایران هستند، سیاست تقویت روابط خود با اعراب و همچنین توافق با گروه‌های فلسطینی را در پیش گرفته‌اند. بنا بر معادله موجود، صهیونیست‌ها به دنبال امنیت و ثبات جایگاه خود در خاورمیانه هستند.»
