به گزارش اصفهان زیبا؛ رمان «آواز پر طرقه» اثر نازنین جاویدسخن، داستانی پرفرازونشیب و پرکشش از دل تاریخ ایرانِ پیش از مشروطه است؛ دورهای پرتنش و حساس که در آن وطن زیر فشار تهدیدهای داخلی و خارجی در تلاطم بود.
این رمان با ترکیب هنرمندانهای از عناصر عشق، حماسه و تاریخ، موفق میشود تا روایتی پرحرارت و تأثیرگذار از مقاومت و عشق را در بستر وقایع تلخ و پرآشوب آن دوران به تصویر بکشد.
نویسنده در این اثر با ظرافتی ستودنی به موضوعاتی چون فروش دختران ایرانی به بیگانگان، خیانتهای داخلی و دخالت قدرتهای خارجی مانند انگلیس میپردازد و از تاریخ، تنها بهعنوان بستر استفاده نمیکند؛ بلکه آن را به عنصر اصلی روایت بدل میسازد.
او با بهرهگیری از تصویرسازیهای دقیق و توصیفهای پر از جزئیات، موفق شده تا فضاهای طبیعی و فرهنگی دوران قاجار و زندگی عشایری را ملموس و قابل درک بازتاب دهد. از کوهستانها و کوچها تا سنگینی سایه تهدید ترکمنها و روسها، همه با زبانی شاعرانه و در عین حال گویا به تصویر کشیده شدهاند.
رمان با دیالوگی عاشقانه آغاز میشود که بلافاصله فضای عاطفی داستان را ترسیم میکند. دیالوگها عمدتاً با زبانی ساده اما تأثیرگذار نوشته شدهاند و در انتقال احساسات و تنشها موفق عمل کردهاند. در برخی بخشها، گفتوگوها رنگی از زبان شاعرانه میگیرند که در کنار روایت حماسی، به تلطیف خشونت فضای تاریخی کمک کرده و هارمونی مناسبی بین واقعگرایی و رمانتیسم برقرار کند.
از ویژگیهای برجسته این اثر، روایت غیرخطی آن است؛ روایتی که با پایان آغاز میشود و خواننده را در مسیری معکوس با لایههای زمانی مختلف پیش میبرد. این فرم روایی جسورانه، خواننده را وادار به درگیر شدن فعال با متن میکند.
خلق نوعی پیچیدگی ساختاری که گرچه به بازخوانی مجدد نیاز دارد، اما عمق و جذابیت درک روایت را افزایش میدهد.
در حقیقت استفاده از تکنیک شکست زمان باعث شده اطلاعات حیاتی درباره گذشته شخصیتها و موقعیتهای تاریخی بهتدریج در طول داستان افشا شود. این امر به نوعی ساختار تعلیق در روایت دامن زده است.
رمان از نظر تعدد شخصیتها و تنوع سنی و عقیدتی آنان غنی است. هر شخصیت بخشی از صدای تاریخ است که با عقاید، دغدغهها و رفتارهای متفاوت در بطن ماجرا ایفای نقش میکند. از گلبوته، دختر ایل، تا سروان، پسر دلیر ایل، چهرههایی باورپذیر و زنده ساخته شدهاند که عشق و مقاومت را در کنار یکدیگر معنا میکنند.نثر رمان، ترکیبی است از زبان معیار با رگههایی از زبان محاوره و بومی کردی.
این انتخاب زبانی، علاوه بر افزودن اصالت فرهنگی به روایت، به تثبیت فضای محلی و تاریخی داستان کمک شایانی کرده است. استفاده از اصطلاحات کردی و گویش محلی، گاه بافتی شاعرانه و گاه حالوهوایی مستندگونه به نثر داده است. از نظر ریتم زبانی هم، نویسنده تلاش کرده با استفاده از توصیفات دقیق و جملات نسبتاً کوتاه، حرکت روایت را روان نگه دارد.از دیگر نقاط قوت بارز رمان، توصیف فضاها، مناظر طبیعی و صحنههای دراماتیک است.
سبک توصیف نویسنده بهسمت بازنمایی حسی گرایش دارد؛ یعنی نویسنده تنها به توصیف بصری بسنده نمیکند، بلکه صدا، بو، مزه و لمس را نیز وارد صحنهپردازی میکند و از این طریق، فضایی چندحسی و ملموس میسازد.فضاسازی تاریخی نیز، با دقت در جزئیات مانند نوع لباسها، ابزار جنگی، باورهای قومی، و مناسبات قدرت درون ایل، باورپذیر و زنده است.
این دقت در طراحی فضا، حاکی از پژوهش تاریخی و فرهنگی دقیق نویسنده است که باعث شده رمان از سطح خیالپردازی صرف فراتر رود.
و در آخر این رمان 216 صفحهای، در سال 1404 در نشر مهرستان منتشر شده است.