«آزولِژو» در اصفهان

نمایشگاه «کاشی پرتغالی آزولِژو؛ گفت‌وگوهای معاصر» روز شنبه در نگارخانه کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان با حضور مقام‌های شهری، دیپلماتیک و فرهنگی اصفهان و نماینده دیپلماتیک پرتغال در ایران افتتاح شد.

به گزارش اصفهان زیبا؛ نمایشگاه «کاشی پرتغالی آزولِژو؛ گفت‌وگوهای معاصر» روز شنبه در نگارخانه کتابخانه مرکزی شهرداری اصفهان با حضور مقام‌های شهری، دیپلماتیک و فرهنگی اصفهان و نماینده دیپلماتیک پرتغال در ایران افتتاح شد.

نمایشگاهی در فضای حرفه‌ای و بین‌المللی به همت شهرداری اصفهان و سفارت پرتغال که در کنار معرفی هنر کاشی پرتغالی مطمئناً تقویت تعاملات فرهنگی میان اصفهان و پرتغال، کشوری که اصفهان با «پورتو» ی آن (دومین شهر بزرگ پرتغال) پیمان خواهرخواندگی دارد، را درپی خواهد داشت و ظرفیت‌های جدیدی برای همکاری‌های هنری، نمایشگاهی و آموزشی فراهم برای خواهر خوانده‌ها می‌کند.

دو شهری با میراث هنری عمیق، که هویت اصلی‌شان در ارتباط با کاشی است و در این بستر هنری و به‌واسطه پیوند خواهرخواندگی‌شان اکنون می‌توانند از مسیر هنر به الگویی تازه از دیپلماسی شهری برسند و به سمت همکاری‌های عمیق‌تر میان هنرمندان، دانشگاه‌ها و نهادهای شهری هدایت شوند.

آنطور که در این افتتاحیه رئیس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه کشورمان در اصفهان، برگزاری چنین رویدادهایی را مبدأ و منشاء تعاملات گسترده فرهنگی و هنری در آینده دانست و رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان به اهمیت گسترش مسیرهای خواهرخواندگی و دیپلماسی شهری فعال در بستر چنین برنامه‌هایی اشاره کرد و کاردار سفارت پرتغال در ایران نیز با اشاره به پنج قرن روابط دیپلماتیک میان ایران و پرتغال، بر ارزش توسعه همکاری‌های آموزشی، نمایشگاهی و فرهنگی با اصفهان تاکید کرد و حضور آثار و کتاب‌های فرهنگی پرتغالی در اصفهان را نمونه‌ای ملموس از این تعاملات برشمرد.

نمایشگاه آزولژو، مبدأ و منشاء تعاملات گسترده فرهنگی و هنری

رییس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه کشورمان در اصفهان در افتتاحیه نمایشگاه کاشی پرتغالی آزولِژو، ضمن خوش‌آمدگویی به حضار، اظهار داشت: امیدوارم رویدادی که امروز در خدمت شما افتتاح می‌کنیم، به توسعه تعاملات کشور پرتغال و شهر اصفهان، به عنوان دو شهر خواهرخوانده، کمک کند. صنعت کاشی‌گری، صنعتی ایرانی با قدمت هزاران سال است، و سلیقه ایرانی در دوره‌های تاریخی مختلف به کشورهای عربی منتقل شده و سپس از طریق کشور پرتغال هم گسترش پیدا کرده است.

مصطفی دولتیار افزود: امروز، کاشی‌کاری پرتغالی یک هنر جهانی است که در مدل‌ها و سبک‌های مختلف در کشورهایی که در تعامل با امپراتوری ایران اسلامی و کشورهای عربی بوده‌اند، مشاهده می‌شود.

رییس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در اصفهان گفت: امروز در این نمایشگاه، شاهد نمونه‌هایی از هنر کاشی پرتغالی هستیم. اصفهان، یکی از مراکز اصلی صنعت کاشی‌گری و کاشی‌کاری در تاریخ ایران بوده و نمادهای متعدد این هنر در اصفهان وجود دارد. به همین خاطر اصفهان می‌تواند الهام‌بخش هنرمندان کشور پرتغال و سایر کشورها در این حوزه باشد. در نهایت امیدواریم این ابتکار مبدأ و منشاء تعاملات گسترده فرهنگی و هنری در آینده باشد.

باید یک میزبانی شایسته‌ از دوستان خود از کشور پرتغال به‌جا بیاوریم

در ادامه، اظهارات رییس دفتر نمایندگی وزارت امور خارجه در اصفهان، مصطفی نباتی‌نژاد، رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان نیز با تاکید بر اهمیت روابط خواهرخواندگی و دیپلماسی شهری فعال، گفت: به نظر می‌رسد ما باید یک میزبانی شایسته از دوستان خود از کشور پرتغال به‌جا بیاوریم؛ آن هم یک ضیافت حضوری برای عقد قرارداد خواهرخواندگی میان اصفهان و پورتو.

همان‌طور که مشاهده کردیم، این قرارداد در دوره کرونا به‌صورت غیرحضوری منعقد شد و تاکنون فرصتی نبوده که شهرداری یا مقامات عالی شهری و استانی دوشهر در کنار یکدیگر و به‌صورت حضوری مراسم رسمی داشته باشند. از این رو، روزشماری می‌کنیم که چنین اتفاقی رخ دهد.

تقاضای ما از حوزه سرپرستی وزارت خارجه در استان اصفهان و همچنین مقامات دیپلماتیک کشور پرتغال در جمهوری اسلامی ایران این است که مقدمات این برنامه را، چه در اصفهان و چه در پورتو، فراهم کنند. این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به سابقه روابط اصفهان با دیگر شهرهای جهان گفت: پورتو، پیش از کازان، آخرین خواهرخوانده شهر اصفهان بود و توسعه روابط ما با اروپا را فراهم کرد. طبیعتاً، اصفهان به عنوان یک شهر فرهنگی، علاقه‌مند است که با تمام شهرهای فرهنگی جهان، مسیر توسعه روابط را ادامه دهد.

نباتی‌نژاد ادامه داد: در این دوره مدیریت شهری، سیاستی که در حوزه توسعه روابط خارجی دنبال شده، سیاست دیپلماسی شهری فعال بوده؛ مسیری هوشمندانه که در آن تلاش شده وزن «کنشگری» بر وزن «واکنش» غلبه داشته باشد. در بسیاری از موارد، تلاش شده در چارچوب دیپلماسی هوشمند، مسیرهایی انتخاب شود که نهایتاً نتیجه‌بخش باشند. او افزود: برخی از مسیرها هنوز به مقصد نرسیده، اما اقدامات، مصوبات و توافق‌نامه‌های مربوط به آن در سطح شهر، شورای شهر، استان و کشور منعقد شده و مسیر خود را طی می‌کند و منتظر هستیم به نتیجه برسد. برخی از توافق‌ها نیز در همین دوره مدیریت شهری به ثمر نشسته است.

عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به دستاوردهای بین‌المللی اصفهان در این دوره مدیریت شهری گفت: با توجه به حضور اهالی رسانه در این جلسه، و فضای بین‌المللی برنامه، لازم می‌دانم اشاره‌ای گذرا به تعداد و منتخبی از دستاوردهای بین‌المللی شهر اصفهان در این دوره مدیریت شهری داشته باشم. این‌ها تنها بخشی از دستاوردها هستند که در ذهن بنده مرور می‌شود. توقع من از حوزه روابط بین‌الملل شهرداری اصفهان این بوده که با همکاری وزارت امور خارجه، نشستی رسمی برای مرور دستاوردهای بین‌المللی داشته باشیم؛ همانند بسیاری از مراسم افتتاحیه و نشست‌های رسمی که گزارش دستاوردها ارائه می‌شود. چرا که مرور دستاوردها امیدآفرینی می‌کند و برای تک‌تک شهروندان افتخارآفرین است.

نباتی نژاد در توضیح اهمیت قراردادهای خواهرخواندگی افزود: انعقاد قرارداد خواهرخواندگی یا تفاهم‌نامه دوستی میان دو شهر، یک پل ارتباطی است؛ پلی که همه شهروندان و اقشار مختلف دو شهر، از روی آن عبور می‌کنند و تعامل و تبادل شکل می‌گیرد. مسیری که مدیریت شهری و دستگاه دیپلماسی کشور طی کرده، «زدن این پل‌ها» بوده است. پل اصفهان_کازان، پیش از آن پل اصفهان‌_پورتو و پل‌های دیگر میان شهرهای خواهرخوانده، مسیر ارتباطی اصفهان با جهان بوده‌اند. طبیعتاً باید کنشگران ما در حوزه‌های علمی، پژوهشی، اقتصادی، صنعتی و سایر بخش‌ها بتوانند از این روابط بهره بیشتری ببرند.

او همچنین افزود: هم در توسعه روابط خواهرخواندگی که یکی از آن‌ها با شهر کازان منعقد شد، و هم در مسیرهایی که در حال طی شدن است، مانند انتقال قرارداد خواهر خواندگی با دو شهر از چین، یک شهر از ویتنام و یک شهر از عراق؛ این‌ها مواردی هستند که در ذهن من مرور می‌شود.این عضو شورای اسلامی شهر اصفهان با اشاره به موفقیت‌های دیگر اصفهان گفت: پیوستن به سازمان‌های بین‌المللی در این دوره نیز پیگیری شده و پیوستن به سازمان «شهرهای انسان‌گرا» یکی از اقدامات امیدآفرین برای اصفهان بوده است. گرچه اعتقاد داریم که برای آن سازمان نیز افتخار بود که اصفهان به عنوان یکی از بنیانگذاران در آن قرار گرفت. کسب میزبانی نشست جهانی اتحادیه شهرهای تاریخی جهان در سال ۲۰۲۷ هم یکی از افتخارات مهم شهر اصفهان است؛ پس از سال‌ها، اصفهان به عنوان نخستین شهر ایرانی عضو در این اتحادیه، به این عنوان دست یافت. کسب عنوان پایتخت گردشگری شهرهای آسیایی نیز از موفقیت‌های اخیر است و در حال حاضر اصفهان در این جایگاه قرار دارد.

نباتی‌نژاد در پایان سخنان خود خاطر نشان کرد: مجموعه این اتفاق‌ها، در کنار چنین رویدادهایی که فصل تازه‌ای برای ما ایجاد می‌کنند، سبب می‌شود امروز پای درس اساتید و هنرمندان حوزه‌های مدنظر بنشینیم و یاد بگیریم. وقتی هنرمندان و فرهیختگان راهی اصفهان می‌شوند و می‌بینند که یک ظرفیت بین‌المللی برای آن‌ها به وجود آمده، و همه این عناصر کنار هم قرار می‌گیرند، یک «منظومه امیدآفرین» را برای مردم اصفهان، برای شهر ما و حتی برای کشور ایران تشکیل می‌دهد. من احساس می‌کنم بخش قابل‌ توجهی از ایرانیان دوست دارند اصفهان متعلق به آن‌ها باشد. زاینده‌رود را زاینده‌رود خودشان می‌دانند، میدان نقش‌جهان را میدان نقش‌جهان ایران می‌دانند. عناصر هویتی شهر اصفهان تنها متعلق به اصفهان نیست؛ بلکه متعلق به کل ایران است. در پایان، درخواست می‌کنم که ان‌شاءالله به‌زودی شاهد تشکیل این نشست‌ها و ارتباطات حضوری باشیم.

نمایشگاه آزولِژو در مسیر ۵۰۰ سال تاریخ و فرهنگ پرتغال

در ادامه برنامه افتتاحیه ، از آندره اولیویرا، کاردار سفارت پرتغال به عنوان مهمان ویژه این افتتاحیه در اصفهان دعوت شد تا صحبت‌های خود را در خصوص نمایشگاه کاشی پرتغالی آزولِژو ارائه دهد. اولیویرا با اشاره به سابقه طولانی روابط فرهنگی و دیپلماتیک میان ایران و پرتغال عنوان کرد: همان‌طور که به پایان سال خورشیدی ایران و پایان سال میلادی نزدیک می‌شویم، فکر نمی‌کنم راه الهام‌بخش‌تری برای این روزها وجود داشته باشد، جز اینکه فرهنگ را در آغوش بگیریم.

او افزود: سفارت پرتغال در ایران بسیار مفتخر است که برای اولین بار، در اصفهان، توانسته مراسم افتتاح نمایشگاه کاشی پرتغالی آزولژو را برگزار و معرفی کند. در حقیقت، این نمایشگاه، ما را در مسیر ۵۰۰‌سال تاریخ و تأثیرات فرهنگی پرتغال راهنمایی می‌کند. در عین حال ما پنج قرن روابط دیپلماتیک میان ایران و پرتغال داریم. هر دو کشور، کشور شعر و شاعران هستند. ما همیشه جهانی را در پرتغال داشته‌ایم و در عین حال پرتغالی را نیز در جهان داشته ایم. ما تبادلات فرهنگی خود را با کشور شما و جهان بسیار ارج می‌نهیم.

کاردار سفارت پرتغال با بیان اینکه امروز، زبان پرتغالی، پنجمین زبان جهان از نظر تعداد گویشور است و زبان رسمی بسیاری از کشورهای دیگر است، گفت: نقشی که یک دیپلمات ایفا می‌کند این است که ابعاد مختلف کشور خود را در کشور میزبان به بهترین شکل نشان دهد. فرهنگ و ادبیات نقش بسیار ویژه‌ای در این حوزه دارند و به نوعی چهره و جلوه خارجی سفارت ما به حساب می‌آیند.

اولیویرا عنوان کرد: بسیار خرسندم که امروز این مراسم افتتاحیه برگزار می‌شود. مایلم صمیمانه از تلاش‌ها و همکاری‌های شما تشکر کنم. تلاش‌هایی که باعث شد این رویداد به واقعیت تبدیل شود. در کنار این نمایشگاه کاشی پرتغالی آزولژو، تعدادی کتاب از نویسندگان پرتغالی به کتابخانه شهرداری اصفهان تقدیم کرده‌ایم. به عنوان مثال، کتاب‌هایی از نویسندگان پرتغالی معروف که از گروه نویسندگان رمانتیسیسم محسوب می‌شوند و ادر عین حال با سایر مکاتب ادبی نیز ارتباط دارند.