به گزارش اصفهان زیبا؛ رهبر معظم انقلاب در دیدار با دانشمندان و مسئولان صنعت هستهای کشورمان در روز یکشنبه، اعلام کردند توافق در چارچوب قوانین پادمانی و بدون تغییر زیرساختهای هستهای کشور ایرادی ندارد.
این پیششرطها در خصوص هرگونه توافق هستهای ایران که بازتابهای گستردهای هم در رسانههای بین المللی به همراه داشت، از سوی ایشان در حالی ایراد شد که پنجشنبه هفته گذشته، گزارشی مبنی بر مذاکرات محرمانه تهران و واشنگتن برای یک توافق موقت منتشر شد. ادعایی که به گفته سخنگوی وزارت خارجه کشورمان با هدف تحرکبخشی به مذاکرات رفع تحریم صورت گرفته است.
پایگاه خبریتحلیلی میدل ایستآی طی مقالهای عنوان کرد ایران غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد یا بالاتر را متوقف کرده و در ازای صادرات حداکثر یک میلیون بشکه نفت در روز و دسترسی به درآمد نفتی و سایر منابع بلوکهشده در خارج از کشور، به همکاری با ناظران هستهای سازمان ملل ادامه دهد.
میدل ایست آی همچنین در این مقاله تأکید کرده بود که مذاکرات در تضادی روشن با سیاست عدم گفتوگوی مستقیم ایران با آمریکا، به رهبری رابرت مالی، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران و امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد انجام شده است؛ گزارشی که البته سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید با انتشار بیانیهای از نادرست و گمراهکننده بودن آن گفت و نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز در این باره اعلام کرد، نظر ما همان اظهارات نظر کاخ سفید است.
در عین حال روز گذشته محمد مرندی، مشاور تیم مذاکرهکننده هستهای ایران اخبار منتشرشده مبنی بر مذاکرات مستقیم و محرمانه تهران و واشنگتن را تکذیب و در گفتوگو با العربی اعلام کرد که این گزارشات صحت ندارد و مذاکرات ایران و آمریکا به طور غیرمستقیم و از طریق سه واسطه مانند عمان یا سازمان ملل انجام میشود.
او همچنین بر این موضوع تأکید کرد که تمام مذاکرات درخصوص مسئله تبادل زندانیان و آزادی اموال بلوکهشده ایران به خاطر تحریمهای آمریکاست و طرفهای ایرانی و آمریکایی در این مذاکرات در یک اتاق باهم نشست برگزار نمیکنند.
نکتهای که ناصر کنعانی نیز در نشست خبری خود با حضور خبرنگاران به آن اشاره کرد و گفت: برخی گمانهزنیهای رسانهای مبنی بر توافق موقت و امثال این موارد که توافقی جایگزین برجام باشد، نمیتواند مورد تأیید باشد. از طرفی ما گفتوگو ها را از طریق واسطهها انجام میدهیم و هیچ مذاکره اعلامنشدهای نداشتیم.
سیاست تنشزدایی منطقهای ایران در مسیر آشتی با غرب؟!
جدای از گمانهزنیها در رابطه با هرگونه توافق موقت هستهای، یک بعد دیگر این موضوع اما در قالب کارشناسی قابلبررسی است. به گفته تحلیلگران شبه خبرهایی که بر گفتوگوی مستقیم ایران و آمریکا بر سر توافق تأکید دارند و به موازات دیگر اخبار غیررسمی در رابطه تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا و آزادسازی پولهای بلوکهشده ایران در کرهجنوبی، عراق و… طی هفتههای گذشته منتشر شدهاند، به نوعی فضای کنونی را در مسیر مورد دلخواه دو طرف با مضمون توافق قرار دادهاند.
از سوی دیگر سیاستهای اخیر ایران در قالب تنشزدایی با کشورهایی همچون عربستان، مصر و همچنین ملاقاتهای متعدد میان مقامات ارشد ایران و کشورهایی همچون عراق و عمان به عنوان میانجیهایی برای از سر گیری مذاکرات، با این فضا همخوانی دارد و نشان میدهد مذاکرات برای انجام یک توافق مورد تأیید دو طرف، همچنان با میانجی و واسطه تا رسیدن به نتیجه ادامه دارد.
آنطور که رئیسجمهور فرانسه روز شنبه هفته جاری در 90 دقیقه تماس تلفنی با سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان به این نکته اشاره کرد و از تداوم مذاکرات تا رسیدن به نتیجه گفت.
هماکنون با بررسی این مجموعه عوامل به نظر میرسد دو طرف قصد این را دارند که سازوکار توافق را مهیا سازند و قرار است شرایطی که سال گذشته با وجود متغیرهای جدید بر سر میز مذاکره ایران با کشورهای 1+4 و آمریکا به وجود آمد و مسیر توافق را به بی راهه کشاند، تغییر کند.
مسیر مذاکرات به سمت توافق است
محمدعلی بصیری، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در بررسی بیانات رهبری در رابطه با هرگونه توافق هستهای و همچنین چشم انداز مذاکرات ایران و آمریکا به «اصفهان زیبا» گفت: «شرایط چند ماه اخیر به نوعی مقدمات و متغیرهای اولیه برای توافق ایران و آمریکا به شمار میرود. حرکتی که نشان میدهد این مسیر به توافق ختم میشود.»
او افزود: «سیاست تنشزدایی میان ایران و عربستان با میانجیگری چین، از جمله بسترهایی است که در حل بحران هستهای با آمریکا مؤثر خواهد بود. به عبارتی سیاست تنشزدایی ایران با دنیای عرب در قالب احیای روابط با عربستان و مصر و تقویت روابط با امارات و اردن، سیگنالهایی از مسیر مذاکرات را به توافق ایران با غرب میدهد. از سوی دیگر سفرهای اخیری که برخی از مقامات ارشد کشورهای عربی همانند سلطان عمان و رئیسجمهور عراق به ایران داشتند، همگی علائمی است که نشان میدهد مذاکرات از طریق واسطه به سمت یک نوع توافق در حال انجام است.»
پیشبینی نتایج مذاکرات
بصیری در بیان احتمالات موجود از نتایج مذاکرات تهران و واشنگتن در سایه اخبار جستهگریخته که بعضا تأیید یا تکذیب میشود، گفت: «ایران با مذاکرات مستمر و بعضا با واسطهای که با آمریکا انجام میدهد، چند هدف را دنبال میکند، اول توافق تکمیلیافته همراه با شروط و دوم توافقی در قالب همان برجام 2015، که البته نتیجه این روابط، تعاملات و دیدارها در روزها یا هفتههای آینده مشخص میشود.»
مهر تأیید رهبری برای توافق با چارچوب
این استاد روابط بینالملل همچنین با اشاره به سخنان حضرت آیتالله خامنهای در روز یکشنبه و توصیههای ایشان در رابطه با توافق افزود: «رهبر انقلاب در بیانات اخیر خود اشارهای به توافق در قالب چارچوب داشتند و البته مهر تأیید را براین موضوع زدند.»
به گفته بصیری «نرخ ارز و سکه با وضعیت کنونی مذاکرات ایران و آمریکا در ارتباط است. به گونهای که طی ماه اخیر شاهد ریزش قیمت ارز و سکه بودهایم. شرایطی که مطمئنا تحت تأثیر مذاکراتی بوده که در هفتههای اخیر صورت گرفته است.»