به گزارش اصفهان زیبا؛ روز دوم همایش دو سالانه شهرهای خلاق در رشت. شهرداران، اعضای شوراهای اسلامی، اعضای خانه مطبوعات شهرهای خلاق ایران و اصحاب رسانه از خانه میرزا‌کوچک‌خان جنگلی، پیاده‌راه فرهنگی و موزه میراث روستایی استان گیلان بازدید کردند.
اولین دبیرخانه شهرهای خلاق ایران در شهر رشت هم با حضور مدعوین افتتاح شد. دبیرخانه‌ای که با هدف هم‌آفرینی شهرهای خلاق به منظور ایده‌پردازی و اجرای فعالیت‌های مشترک در راستای استفاده از برندهای ثبت‌شده در سازمان جهانی یونسکو و برای رسیدن به اهدافی نظیر توسعه اقتصادی شهرها راه‌اندازی شده است.
سپس حاضران در نشستی تخصصی درباره نقش رسانه در برندسازی شهرهای خلاق، صحبت کردند. اما خانه میرزا کوچک‌‌خان جنگلی در دو طبقه کم‌نظیر با سقف و کفی چوبی شگفت‌انگیز بود. تمام دارایی‌هایی معنوی میرزا را هم در قاب‌های شیشه‌ای جا کرده بود تا بازدیدکنندگان از آن لذت ببرند. دستخط، سلاحش و ماکتی از چهره‌اش در کنج اتاق جاخوش کرده بود.
بازدید از پیاده‌راه فرهنگی دومین مقصد نمایندگان شهرهای خلاق ایران بود؛ این پیاده‌راه زیبا، در سه محور خیابان امام خمینی(ره)، خیابان سعدی و خیابان شریعتی تا میدان شهرداری رشت ایجاد شده و یکی از پیاده‌راه‌های دنیا محسوب می‌شود.
موزه میراث روستایی گیلان هم در زمینی به مساحت ۲۶۳ هکتار، یکی از دیدنی‌ترین و کم نظیرترین جاذبه‌های گردشگری گیلان است، باغ راهی که به روستاها ختم می‌شود و با عرض کم دورتا‌دور آن را جنگل و دشت فرا گرفته است.
از هر سو نگاه می‌کنی سرسبزی و طراوت می‌بینی و درختانی بلند که به گفته یکی از اهالی قدمت آن‌ها به هزاران سال می‌رسد. در این باغ‌راه که موزه‌ای کم‌نظیر است، خانه‌های قدیمی گیلان بازسازی شده و زندگی سراسر دلپذیر مردمان گیلان را به تصویر می‌کشد.
گوشه‌به‌گوشه آن زنانی نشسته‌اند با لباس‌های سنتی و زیبا و خوراک‌های محلی این دیار را برای فروش عرضه می‌کنند. سمت دیگر پیرمردی با محاسن سفید وسایل چوبی می‌فروشد از قاشق گرفته تا دیگ و کفگیر.
سمت شمالی موزه، زنان گیلانی دست‌بافته‌های خود را در قالب لباس و سبد عرضه کرده بودند. در این موزه زنان و مردان بخشی از بازی‌های بومی‌محلی را برای بازدید کنندگان به نمایش گذاشتند.
برگزاری پنل تخصصی نقش رسانه در برندسازی شهرهای خلاق
پس از بازدید از موزه در بخش فوقانی آن پنل تخصصی نقش رسانه در برندسازی شهرهای خلاق با حضور مدیرکل مطالعات و برنامهریزی رسانه‌های وزارت کشور، رئیس هیئت‌مدیره خانه مطبوعات و رسانه‌های کشور، نمایندگان شهرهای خلاق ایران در بخش مدیریت شهری و رسانه، شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر رشت برگزار شد.
محمد آقاسی، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانه‌ها در کشور نیز در خصوص چگونگی شهرهای خلاق صحبت کرد: «جهان در حال حاضر شهری شده است؛ به طوری که در ایران جمعیت روستایی ۲۲ درصد کاهش پیدا کرده است. فرهنگ زندگی در روستاها تغییر کرده است و تا سال ۲۰۵۰ شهرنشینی در جهان به بالای ۶۰ درصد خواهد رسید.»
آقاسی، شهرها را محصول فروپاشی اجتماعات کوچک روستایی می‌داند: «اندکی کنکاش و تحقیق نشان می‌دهد هویت‌های ملی نیز در حال افول است.»
به گفته مدیرکل مطالعات و برنامهریزی رسانه‌ها در کشور، ایجاد هویت‌های نقطه‌ای در کنار پراکندگی هویتی از ویژگی‌های دنیای کنونی است: «شهرها در دوره جدید برخلاف گذشته مصرف‌محورند؛ در حالی که در گذشته تولیدمحور بودند و اکنون ماهیت مصرفی پیدا کرده‌اند؛ بنابراین اگر بخواهیم به یک شهر عنوان شهر خلاق بدهیم باید ویژگی تولید در آن برجسته باشد؛ زیرا تنها با این روند می‌تواند به شهر خلاق موفق تبدیل شود. یکی از دلایل مهم تولد شهر خلاق، این است که شهرهای امروز در ضدیت با خلاقیت هستند؛ در حالی‌که انسانیت چیزی جز خلاقیت نبوده و نیست.»
به بیان آقاسی، شهرهای جدید به شدت ضدتاریخ هستند و می‌خواهند رابطه خود با گذشته را قطع کنند: «شهر خلاق می‌تواند سردمدار ورود انسان به شهرها باشد و اگر چنین اتفاقی در شهرها رقم بخورد ما وجود خدا را در شهرها حس خواهیم کرد. چون شهرهایی که انسان‌دوست نیستند، نمی‌توانند خدایی باشند.»
مدیرکل مطالعات و برنامهریزی رسانه‌ها در کشور، ایجاد تحول در نوع نگاه شهرهای خلاق نسبت به رسانه‌ها را لازم و ضروری دانست: «شهرهای خلاق باید محیط‌شناسی راهبردی را در اولویت قرار دهند تا دقیقا بدانند در فضایی که حکمرانی می‌کنند چه اتفاقی در حال وقوع است.»
او ترکیبی شدن زیرساخت‌های شهرهای خلاق و استفاده از زیرساخت‌های نرم یعنی رسانه‌ها را از دیگر مؤلفه‌های موفقیت شهرهای خلاق برشمرد: «مردم مهم‌ترین ظرفیت شهرهای خلاق هستند؛ بنابراین شهرهای خلاق باید مجموعه ظرفیت‌های مردم خود را مدنظر قرار دهند. شهرهای خلاق به نظام مشوق و نیروهای کار ماهر و انعطاف‌پذیر نیاز دارند.»
آقاسی معتقد است: «شهرهای خلاق باید ایده‌های عملیاتی را در پیش بگیرند و از سویی باید سیستمی را ایجاد کنند تا استعدادها و خلاقیت‌ها را جذب کرده و پرورش دهند.»
ادامه صحبت‌های آقاسی درباره متفاوت‌بودن بالا و پایین شهرهاست: «بالا شهر و پایین شهر، پولدار و فقیر معنا پیدا کرده است. گاهی شهرهای جدید ضد عدالت و موجب تبعیض هستند.»
به بیان مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانه‌های کشور، شهرهای جدید برآورده‌کننده اغنیا و برضد فقر است: «شهرهای جدید با مفهوم چند‌فرهنگی که در یک یا دو دهه پیش مطرح شد، قابل قیاس نیست؛ بنابراین ما نمی‌توانیم بسیاری از تحلیل‌ها را با شهرهای جدید بیاوریم.»
به اعتقاد آقاسی، تعدد فرهنگی همه موضوعات را دستخوش خود کرده است: «حداقل در ایران در هر شهری چهار فرهنگ متفاوت را می‌ببینم؛ یک فرهنگ ایرانی‌اسلامی که نشان می‌دهد ایرانی‌ها سرسپرده و دل‌سپرده بوده‌اند؛ اما هویت‌های ایرانی، فرهنگ دومی است که شکل می‌گیرد. فرهنگ سوم؛ هویت‌های قومی و منطقه‌ای است و هویت چهارم هویت‌های جهانی است. یعنی شما نمی‌توانید شهری را پیدا کنید که پاساژ نداشته باشد. پاساژ برای چه موضوعی به وجود آمده است برای راه‌کشی؛ برای تأسیس یک مجموعه جدید که در این میان به ناچار باید از یک بافت شهر صرف‌نظر کنید و محل جدیدی به وجود بیاورید.»
او گفت: «کنار‌گذاشتن بخشی از شهر شاید به ظاهر خوب باشد و بگویید چه اتفاق خوبی افتاده است و شهر در حال پیشرفت است و مدرن می‌شود، اما این مسئله دقیقا نقطه مقابل تاریخ و هویت ماست. وقتی از نبود تاریخ در شهرها صحبت می‌کنیم یعنی حافظه جمعی را کنار گذاشته‌ایم و وقتی شهرها حافظه جمعی نداشته باشند، رابطه‌شان با گذشته قطع می‌شود و وقتی رابطه‌شان با گذشته قطع شد، نمی‌توانیم از آن‌ها انتظار داشته باشیم که خلاقیت داشته باشند. بنابراین خلاقیت، یعنی احیای هویت گذشته در شهر و شهری خلاق است که به این مرحله رسیده باشد.»
به گفته مدیرکل دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانه‌های کشور، شهر جدید اسطوره‌هایش را می‌بلعد: «در ساحل انزلی میدانی درست کرده‌اند و سردیس‌های مشاهیر را در آنجا قرار داده‌اند و متأسفانه کم‌اقبال‌ترین نقطه در ساحل همان‌جاست. این موضوع ربطی به مردم ندارد که از آن‌ها بخواهیم به آن محل تردد کنند. بافت شهر به گونه‌ای است که نشان می‌دهد باید اسطوره را کنار بگذاریم. شما نمی‌توانید به یک نفر انسان خسته در یک آکادمی بگویید واژه شهر خلاق را تعریف کند یا به عده‌ای که در پشت میزها در یونسکو نشسته‌اند این موضوع را بگویید که ما می‌خواهیم از فردا شهر خلاق داشته باشیم. این غیر‌منطقی است. تولد هر مفهومی حتما یک زمینه اجتماعی دارد و بدون شک اگر بخواهیم آن مفهوم امتداد داشته باشد، باید در بین مردم شکل بگیرد مانند کلمه “عدالت” که در همه جا وجود دارد.»
آقاسی گفت: «انسان یعنی خلاقیت، انسان یعنی نوآوری و اما انسان امروزی که تحت سلطه است نمی‌تواند خلاق باشد، شهرهای امروزی هم که زیر یوغ مصرف قرار گرفته‌اند، نمی‌توانند خلاق باشند.»
