به گزارش اصفهان زیبا؛ زایندهرود روزبهروز خشکتر میشود و بستر آن تبدیل به جایی برای میزبانی از انواع و اقسام بطریها و کیسههای پلاستیکی.
کافی است این روزها گذرتان به حاشیه و حوالی زایندهرود بیفتد و نگاهتان به کف این رودخانه خشکیده بچرخد تا با انبوهی از کیسهها و بطریها و دیگر زبالههای پلاستیکی مواجه شوید؛ مواد آلایندهای که نهتنها جنبه بصری نازیبایی آفریدهاند که وجود آنها برای آبزیان و جانورانی که گذرشان به رودخانه میافتد، خسارتهای زیادی را بههمراه دارد.
شاید شما هم با این صحنه مواجه شده باشید! پرندهها یا جانورانی که در کف رودخانه به دنبال غذا در حال نوکزدن یا خوردن این پلاستیکها هستند؛ بهویژه این روزها که علفهای هرز در میان رودخانه قد کشیدهاند و دیگر نشانی از زایندهرود باقی نگذاشتهاند. این در حالی است که فعالان محیطزیست بارها در این رابطه هشدار دادهاند و از پیامدهای آن سخن گفتهاند.
نتایج تحقیقی با عنوان «بررسی حضور، فراوانی و ویژگیهای میکروپلاستیکها در رسوبات رودخانه زایندهرود» بهخوبی این مسئله را نشان میدهد و مهر تأییدی بر آن میزند؛ آنجا که میگوید: «یکی از مهمترین آلایندههای نوظهور در محیطهای آبی که در سالهای اخیر موردتوجه محققان جهانی قرارگرفته، زبالههای پلاستیکی، بهویژه میکروپلاستیکهاست. جانوران آبزی میتوانند میکروپلاستیکها را بخورند؛ زیرا آنها را به جای طعمه خود اشتباه میگیرند؛ درنتیجه، حیوان بعد از مصرف میکروپلاستیک، میتواند احساس سیری کند و باعث کاهش جذب مواد غذایی و کاهش مصرف انرژی شود که بهنوبه خود ممکن است بر رشد، بقا، باروری و میزان تولیدمثل تأثیر بگذارد. این ذرات پس از بلعیدن میتوانند به سطوح بالاتر تغذیهای منتقل شوند و درنهایت از طریق زنجیره غذایی به انسان برسند.»
جزء جداییناپذیر زندگی انسان!
استفاده از پلاستیکها در دنیای امروزی روزبهروز بیشتر میشود و میرود که به جزئی جداناشدنی از زندگی انسانها بدل شوند. آنطور که گزارشها نشان میدهد، سالانه در ایران ۱۸۵ هزار تن پلاستیک تولید میشود.
بر اساس آمارهای جهانی ایران جزو ۲۰ کشور اول دنیا در تولید زبالههای پلاستیکی است و سالانه حدود چهارمیلیون تن زباله پلاستیکی تولید میکند.
به گفته معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیطزیست از زبالههای تولیدشده در کشور نیممیلیون تن به کیسه پلاستیکی اختصاص دارد؛ یعنی هر ایرانی روزانه بهطور متوسط سه کیسه پلاستیکی مصرف میکند که ۹۶ درصد آن مستقیم وارد سطلهای زباله میشود.
آمار دقیقی از تولید زبالههای پلاستیکی در اصفهان وجود ندارد؛ اما آنطور که شواهد و قرائن نشان میدهند تولید این نوع زبالهها در اصفهان نیز چشمگیر است و در سالهای اخیر مردم به سمتوسوی استفاده بیشتر از پلاستیک روی آوردهاند.
به گزارش «ایسنا»، انواع پلاستیکها ازجمله کیسههای پلاستیکی، به دلیل ترکیباتشان تجزیهناپذیرند و صدها سال بدون آنکه تجزیه شوند، در محیط باقی میمانند و مواد شیمیایی آنها بهتدریج به خاک و آب راه پیدا میکنند و علاوه بر آلودهکردن آن، حیوانات را قربانی میکنند و درنهایت وارد زنجیره غذایی انسان میشوند.
میکروپلاستیکها (اشیای پلاستیکی با قطر کمتر از پنج میلیمتر) پدیده زندگی مدرنیته امروز هستند. متوسط عمر مفید هر کیسه پلاستیکی در ایران تنها ۱۲ دقیقه است.
شیوع کرونا و فراگیرشدن آن و الزام افراد به رعایت موازین بهداشتی، اما در دوسه سال اخیر، استفاده از فراوردههای پلاستیکی را بهطور چشمگیری افزایش داد و آلودگیهای ناشی از آن را بیشتر کرد.
حالا، اما پلاستیکها زندگی انسان را محاصره کرده است و بیمبالاتی و سهلانگاری برخی از شهروندان هم باعث شده است این زبالهها در طبیعت رها شوند و به جانداران دیگر آسیب بزنند.
پلاستیک؛ بلای جان آبزیان
گفته میشود، بلع مواد پلاستیکی بزرگترین عامل تلفشدن موجودات دریایی و ۸۰ گونه جانوری مختلف در دنیاست که بنابر اعلام کارشناسان، تلفشدن براثر بلعیدن هریک از این مواد پلاستیکی با سرعت اتفاق نمیافتد و احتمالا بدون درد نیست. این یک روش بسیار وحشتناک مردن است.
این موضوع نشاندهنده لزوم کاهش مصرف پلاستیک و خودداری از رهاکردن آن در اکوسیستمهای طبیعی همچون زایندهرود است.
در همین راستا اما آییننامهای در دولت سیزدهم مصوب و ابلاغ شد که بر اساس آن، سالانه ۲۰ درصد نایلون و پلاستیکهای زیر چهار میکرون ضخامت در کشور باید کاهش پیدا کند؛ بهطوریکه در یک بازه زمانی پنجساله باید به صفر برسیم.
نگاهی به بستر خشک زایندهرود، اما نشان میدهد که بسیاری از شهروندان، هنوز خطر آلایندههای پلاستیکی را جدی نگرفتهاند و با رهاکردن این مواد در زایندهرود آن را به گورستان این مواد تبدیل کردهاند.