به گزارش اصفهان زیبا؛ طبیعتا هریک از شما پیر میشوید و تکتک اعضای بدنتان بهمرور عملکرد خود را از دست میدهد. به نظر شما چرا چنین است و چطور میتوان به راز تأخیر در پیری پی برد؟
پاسخ این پرسش را دکتر حسن اکبری، متخصص آسیبشناسی، دانشیار پاتولوژی دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی و محقق و مدرس طب اسلامیایرانی داده است.
بدن ما از میلیاردها سلول تشکیل شده است و پیری ما چیزی نیست جز اختلال عملکرد سلولها؛ مثلا قلب انسان که گردش خون در بدن را بهعهده دارد، در یک دقیقه حدود 70 بار میزند و در یک روز 100 هزار بار میزند و در یک سال حدود 36 میلیون بار منقبض و منبسط میشود!
مسلما با چنین حجم بالایی از عملکرد، در درون سلولهای قلب رسوبهایی ایجاد میشود. این رسوبها از جنس پروتئین یا چربیهای تخریبشده هستند که بهمرور جلوی کارکرد صحیح اندامکها یا ارگانهای داخل سلولی را میگیرند؛ لذا قلب پیر دیگر مثل قلب جوان، با قدرت منقبض و منبسط نمیشود.
ازطرفی تمام سامانههای گردش خون شامل عروق بزرگ تا مویرگهای بسیار نازک که گاهی آنقدر تنگ هستند که یک گلبول قرمز که ششمیلیون آن در ته یک سنجاق جا میشود، باید خود را حدود دو برابر باریک کند تا از آنها عبور کند، نیز پیر و ناتوان میشوند؛ یعنی ازیکطرف پمپ ضعیف میشود و نمیتواند خون را تلمبه کند و از طرف دیگر، عروق نمیتوانند خون را بهدرستی از خود عبور دهند.
نتیجه این فرایند، نرسیدن تغذیه صحیح به سلولهای سراسر بدن است؛ بنابراین پوست، چشم، گوش، سلولهای عصبی و مغز، کلیهها، کبد، رودهها و معده همه باهم پیر و ضعیف و ناتوان میشوند و سیستم ایمنی قدرت مقابله با دشمنان داخلی مثل سلولهای سرطانی و دشمنان خارجی مثل میکروبها را ندارد و نهایتا راه فراری نمیماند جز مرگ!
حال ببینیم علائم پیری سلولی در تکتک اعضا و راهکارهای کلی و پیشنهادی برای تأخیر در آن چیست.
قلب
رسوب پیگمانهای لیپوفوشین؛
کاهش قدرت انقباض سلولهای عضله قلبی؛
نامنظمی در ضربان قلب (به علت اختلال در هدایت جریان الکتریسیته قلبی)؛
ایجاد ایسکمی و درد قلبی (به علت گرفتگی عروق قلبی، در ضربانهای بالا خون به اندازه کافی به سلولها نمیرسد)؛
عدم خونرسانی صحیح (به علت گرفتگی عروق قلبی).
راهکارهای پیشنهادی
از خوردن روغنهای نباتی شامل روغن نباتی مایع، جامد و مخصوص سرخکردنی خودداری کنید. 40 درصد روغن مصرفیتان روغنزیتون و روغن کنجد و 60 درصد روغنهای طبیعی حیوانی شامل روغن دنبه، روغن کوهان شتر یا روغن زرد حیوانی باشد؛
فقط از نمک طبیعی شامل سنگ نمک آسیابشده یا نمک دریا استفاده کنید و از نمکهای تصفیهشده یددار که دارای سدیم و کلر خالص بهاضافه ید شیمیایی سمی است، استفاده نکنید.
مغز
اختلال در قدرت تفکر و حافظه (رسوب لیپوفوشین در سلولهای نورونی مغز باعث عملکرد بد و ناقص سلولهای مغزی شده و قدرت تفکر و حافظه میتواند تا اندازه زیادی مختل شود)؛
ایجاد کمحوصلگی، عصبانیت، حساسیت بالا و زودرنجی؛
عدم وجود تمرکز؛
کاهش مهارتهای فکری و جسمی؛
لرزش دستها و اندام؛
کاهش تعادل جسمی؛
کاهش سرعت واکنشها.
راهکارهای پیشنهادی
تا حد امکان به جای آب سرد، از آب جوش و خرما، شربت عسل یا دمنوشهای گیاهی مثل گلگاوزبان، زعفران، دارچین، زنجبیل و انواع عرقیات مانند عرق بهارنارنج، بیدمشک، نعناع و پونه استفاده کنید؛
چای سیاه یا سبز استفاده نکنید؛
حجامت منظم بر اساس سن (مثلا فرد 30ساله حداکثر ماهی یکبار میتواند حجامت بین دو کتف کند؛ ولی فاصله آن در سن کمتر از 30 سال نیز کمتر از یک ماه نمیشود).
چشم
پیرچشمی (به علت کاهش قدرت تطابق عدسیه چشم)؛
آبمروارید؛
آبسیاه یا افزایش فشار داخل چشم؛
مگسپران (مشاهده تصاویر در حال حرکت جلوی صفحه دید که به علت تخریب و آزادشدن پروتئینهای فرسوده داخل زجاجیه چشم هستند)؛
کمشدن قدرت بینایی؛
تشکیل حلقه پیری دور قرنیه چشم؛
احتمال خونریزی ته چشم.
راهکارهای پیشنهادی
روزانه یک لیوان عرق یونجه میل کنید؛
روزانه یک لیوان آبهویج بخورید.
ریهها
کاهش ظرفیت ریهها؛
تنگی نفس؛
سرفه؛
دفع خلط فراوان(گاهی)؛
افزایش تعداد تنفس در دقیقه.
راهکار پیشنهادی
در صورت وجود سرفه و دفع خلط، روزانه یک لیوان دمنوش آویشن میل کنید.
کبد
چربشدن کبد؛
کاهش قدرت تبدیل گلوکز به گلیکوژن در مواقع افزایش قندخون؛
کاهش قدرت تبدیل گلیکوژن به گلوکز در مواقع گرسنگی؛
کاهش قدرت متابولیسم مواد غذایی؛
کاهش قدرت متابولیسم داروها و افزایش احتمال مسمومیتهای دارویی در پیری؛
افزایش احتمال احتقان کبدی.
راهکار پیشنهادی
مصرف روزانه هفت عدد خرما.
کلیهها
کاهش قدرت پاکسازی و تصفیه خون؛
کاهش قدرت تعادل الکترولیتی خون؛
بههمخوردن توان تعادل فشارخون؛
کاهش قدرت هورمون خونسازی؛
افزایش احتمال احتباس آب در بدن؛
افزایش کراتینین سرم؛
افزایش نیتروژن اوره خون؛
افزایش رسوب سنگهای کلیوی در لگنچههای کلیه.
راهکار پیشنهادی
روزانه به هر میزان آب سرد میخورید، از شربت عسل استفاده کنید.
اعصاب محیطی و عضلهها
کاهش قدرت عبوردهی اعصاب محیطی و کاهش قدرت انقباضی اندامها.
افزایش وجود ایمپالسهای خودبهخودی و افزایش لرزش اندام؛
کاهش قدرت میلینسازی و بروز علائم گزگزشدن، سوزنسوزنشدن و مورمورشدن قسمتهای مختلف بدن؛
کاهش قدرت عضلانی در تمام عضلههای صاف و مخطط بدن؛
افزایش احتمال بروز پرشهای غیرارادی عضلهها؛
کمشدن عمومی حجم عضلههای بدن؛
خشکشدن عضلهها و کاهش قدرت انعطافپذیری عضلهها.
راهکار پیشنهادی
گاهی گوشت گوسفند بهصورت کبابی میل کنید (حداقل 40 روز یکبار).
معده
کاهش قدرت اسیدسازی معده و کاهش قدرت هضم غذا؛
کاهش قدرت آنزیمسازی معده و کاهش قدرت هضم غذا؛
کاهش قدرت هورمونسازی معده و بههمخوردن حس سیری و گرسنگی؛
کاهش قدرت جذب مواد غذایی، آب، آهن و ویتامینها.
راهکارهای پیشنهادی
مابین غذا آب نخورید؛
پرخوری نکنید؛
یک نوع غذا بخورید؛
آرام و باحوصله غذا بخورید و خوب بجوید.
رودهها
کاهش قدرت جذب مواد غذایی، آب و ویتامینها؛
کاهش حرکت روده بزرگ و ایجاد یبوست مزمن؛
گاهی دفع بلغم به علت عملکرد ناقص سلولهای مخاط رودهها؛
نفخ شدید و عدم جذب گازهای تولیدشده در رودهها.
لازم به توضیح است که اصولا حدود 90درصد گازهای تولیدشده در رودهها توسط اپیتلیوم یا سلولهای پوشاننده رودهها جذب میشود و این مقدار گاز باقیمانده، یعنی 10درصد، برای حرکت مدفوع در رودهها ضروری است. افرادی که بسیار نفخ میکنند، به علت نقض در عملکرد جذب گازهای روده است.
راهکار پیشنهادی
بیشتر از غذاهای سنتی ایرانی مثل آبگوشت و آش استفاده کنید.
پوست
کمشدن قدرت ترشح چربی و عرق از غدد مربوط در پوست که موجب خشکی شدید پوست و بعضا خارشهای غیرقابلتحمل در افراد پیر میشود؛
چروکیدگی پوست و کدرشدن رنگ پوست؛
ایجاد دانهها و لکههای رنگی پوست در روی دستها، پیشانی، صورت و پوست سر.
راهکار پیشنهادی
چرب نگهداشتن پوست با روغنهای حیوانی طبیعی یا روغن زیتون و کنجد.
استخوانها
ترد و شکنندهشدن استخوانها و کاهش تراکم استخوان یا پوکی؛
تغییر مغز استخوان قرمز به مغز استخوان چربی که درنتیجه ظرفیت تولید سلولهای خونی و سلولهای ایمنی در افراد پیر بهشدت کاهش مییابد و همین موضوع میتواند زمینهساز بسیاری از بیماریهای ثانویه به نقض ایمنی یا نقض عملکرد این سیستم مهم بدن باشد که ازجمله این بیماریها میتوان به افزایش شیوع سرطانهای مختلف در پیری اشاره کرد؛
دیر جوش خوردن استخوان شکسته.
راهکارهای پیشنهادی
از مصرف نوشابه، ترشی و آبلیموی زیاد خودداری کنید؛
از نخود و کشمش، کنجد و خرما زیاد استفاده کنید.
مفاصل
محدودیت حرکات مفصلی؛
خشکی و شکنندگی مفصلی و بروز آرتروز مفصلی؛
دردهای مفصلی.
راهکار پیشنهادی
از قراردادن مفاصل در جلوی باد مستقیم کولر خودداری کنید. اگر درد مفصل وجود دارد، با روغنهای حیوانی طبیعی ماساژ دهید و گرم نگه دارید.
دندانها
در پیری بهتدریج بسته به ژنتیک فرد و نحوه نگهداری دندانها، این ساختارهای بسیار مهم از بین میروند. نداشتن دندان از عوامل بسیار مهم نفخ و سوءهاضمه است. بهطورکلی نبودن دندانها یا خراببودن آنها باعث کاهش طول عمر میشود.
راهکارهای پیشنهادی
ترمیم دندانهای مشکلدار؛
استفاده از دندانهای مصنوعی؛
مسواکزدن با عسل و استفاده از نخ دندان بهطور مرتب.
عالی ممنون از اطلاعاتتون