به گزارش اصفهان زیبا؛ طی پنج‌ماهی که از برقراری مجدد روابط دیپلماتیک تهران و ریاض با برافراشتن پرچم‌ها در خاک دو کشور می‌گذرد، پس از بازگشایی سفارت‌ها، کنسولگری‌ها، انتخاب سفیر طی دو ماه اخیر و سفر وزیر امور خارجه عربستان به تهران، آخر هفته‌ای که گذشت وزیر خارجه کشورمان نیز در رأس هیئتی به عربستان سفر کرد و در دیدار با همتای سعودی خود و گفت‌وگویی طولانی با ولیعهد این کشور، صفحه جدیدی از روابط دوجانبه‌ای و منطقه‌ای را با هدف همکاری و همگرایی بیشتر گشود.
این ملاقات‌ها در قالب مذاکره و مباحثه‌هایی صریح و بی‌پرده با هدف تسهیل تعاملات پیش رفت که به گفته حسین امیرعبداللهیان، نتیجه‌بخش و مبتنی بر سیاست همسایگی بود و زمینه استمرار و پایداری روابط سازنده دو کشور را به‌صورت مشترک پس از هفت سال به‌دنبال خواهد داشت؛ روابطی که البته طبق کارشناسی‌های انجام‌شده کمی کند پیش می‌رود و قرار است در این راستا شورای هماهنگی روابط دوجانبه به ریاست امیرعبداللهیان و فیصل بن فرحان تشکیل شود تا مناسبات دو کشور سرعت گیرد.
کندی روابط تهران-ریاض غیرطبیعی نیست
پس از حضور وزیر خارجه ایران در عربستان که برنامه‌ریزی برای فعال‌کردن همه اسناد همکاری دوجانبه جدید منطبق با نیازهای توسعه روابط دوکشور از مهم‌ترین خروجی آن بود، حالا سعودی‌ها در انتظار حضور آیت‌الله رئیسی در خاک عربستان به دعوت پادشاه خود هستند؛ سفری که مطمئنا به توسعه روابط کمک خواهد کرد و به گفته فیصل بن فرحان مهم‌ترین سفری است که چشم‌به‌راه آن هستند و به دستور وزیر خارجه عربستان همه وزارتخانه‌های دولتی موظف شدند زمینه موفق این سفر را در عربستان فراهم کنند؛ چراکه قرار است طی این سفر اسناد بلندمدت همکاری‌های راهبردی هردو کشور به امضا برسد و مقدمات اولیه آن به دستور بن‌سلمان در حال انجام است.
یکی از پژوهشگران حوزه خاورمیانه معتقد است با احیای روابط ایران و عربستان منطقه وارد صفحه جدیدی از همکاری‌های چندجانبه شده است و در این شرایط می‌توان در مسیر توسعه منطقه‌ای گام برداشت.
او در بررسی ابعاد حضور وزیر خارجه ایران در عربستان به روند دیپلماتیکی که تاکنون میان دو کشور طی شده، اشاره کرده و به «اصفهان زیبا» می‌گوید: «کندی روابط تهران-ریاض غیرطبیعی نیست. بازگشایی سفارت‌ها در مکان‌های جدید و برنامه‌ریزی برای تعاملات آتی در حوزه‌های مختلف با توجه به ورود دو کشور به فصل جدیدی از روابط، طبیعتا زمان‌بر است.»
راستی‌آزمایی ایران برای ارتباط با عربستان
جعفر قنادباشی ادامه می‌دهد: «ما این بار درصدد هستیم بر اساس راهبردی که دولت سیزدهم دنبال می‌کند وارد عرصه تازه‌ای از روابط با همه کشورهای همسایه شویم و عربستان یکی از این کشورهاست؛ به‌خصوص اینکه این بار عربستان دست دوستی را به سمت ما دراز کرده و به نظر می‌رسد از یک سلسله مواضع خصمانه گذشته‌اش عقب‌نشینی کرده است؛ تجدیدنظری برای شروع روابط که البته از جانب ما نیاز به راستی‌آزمایی دارد تا اعتماد بیشتری برای برقراری روابط ایجاد شود.»
او می‌افزاید: «عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان یکی از مسائلی است که باید ابعاد و جوانبش برای ما روشن شود؛ موضوعی که امیرعبداللهیان در سفر به عربستان به آن اشاره داشت و مخالفت ایران را با عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل اعلام کرد. چیزی که یکی از جمله دلایل روند آهسته روابط ایران و عربستان به‌شمار می‌رود و از سوی ایران یک ضرورت است.»
وقوع سفر رئیسی به عربستان زمان‌بر است
این کارشناس همچنین با اشاره به دعوت پادشاه سعودی از رئیس‌جمهور ایران برای دیدار از عربستان ادامه می‌دهد: «این دعوت یکی از نشانه‌های ارتباطی مثبت و مؤثر میان دو طرف است که بنا به شرایط در زمان مناسبی صورت می گیرد؛ چراکه نیازمند برخی هماهنگی‌ها برای تنظیم و تدوین قراردادها و توافق‌نامه‌های ایران و عربستان از سوی کارشناسان است که در این سفر قرار است به امضای دو طرف برسد؛ موضوعی که مقامات عربستان نیز در حضور وزیر خارجه کشورمان به آن اشاره داشته‌است. از سوی دیگر پیش از این سفر مطمئنا راستی‌آزمایی ایران از مواضع جدید عربستان صورت خواهد گرفت تا اعتماد کامل در رابطه با سعودی‌ها به‌وجود آید و پس از آن مقدمات سفر آیت‌الله رئیسی انجام خواهد شد.»
الزامات روابط دوطرف
قنادباشی با اشاره به برخی الزامات روابط تهران-ریاض خاطرنشان می‌کند: «نیاز است در سفرهایی که میان مقامات دو طرف صورت می گیرد، تفاهم‌نامه‌هایی امضا و زمینه انعقاد توافق‌نامه‌ها پیش از امضا فراهم شود؛ آنچه کارشناسی‌ها و رایزنی‌های بسیاری را می‌طلبد تا دو طرف را به توافق بر سر یک سری موضوعات در بخش‌های مختلف برساند. موضوعات باید ابتدا دسته‌بندی و اولویت‌بندی و عرصه‌های همکاری مشترک سیاسی، اقتصادی و فرهنگی هرکدام نیز به‌طور جداگانه تعریف شود.»
او می‌گوید: «یکی از راهبردهای دولت سیزدهم در سیاست خارجی، راهبرد همکاری‌های اقتصادی با جهان و تقویت دیپلماسی اقتصادی است که قاعدتا ایران و عربستان در این خصوص باید زمینه‌های همکاری‌های اقتصادی را نیز معین کنند که در چه زمینه‌ای خواستار تعاملات اقتصادی مشترک با یکدیگر هستند؛ برای مثال دو طرف در بدترین شرایط هم همکاری‌هایی در حوزه نفت و گاز خواهند داشت؛ چراکه هر دو عضو اوپک هستند. به دلیل مراسم حج، همکاری‌ها در عرصه گردشگری دو طرف نیز حتی در نبود روابط دیپلماتیک حفظ شده؛ اما همکاری و تعامل در عرصه‌های دیگر با توجه به اینکه در قالب فصل جدیدی قرار است روابط آغاز شود، نیازمند زیرساخت‌های بسیار است.»
این یادداشت و تحلیلی که سر کار خانم ظاهری در مورد روابط ایران و عربستان فرمودنند , آدم را یاد ضرب المثل معروف ” طرف را تو ده راهش نمی دادنند , سراغ خانه کدخدا را می گرفت” می اندازد. همه از وضعیت اقتصادی کشور خبر داریم و می دانیم راحل مشکلات چیست ولی متاسفانه گوش شنوایی در بین مسِولین نیست و هر روز فقط به مسایل به اصطلاح فرهنگی می پردازنند. اینکه عربستان پیش قدم احیا روابط با ایران می شودقطعا حاصل قدرت ایران نیبست , بلکه تیزهوشی عربستان اسنت نسبت به منافع ملی و منطقه ایی خودش بر ایده و آرمانهای فکری و مکتبی حکومت عربستان. مطمن باشید اگر 50 سال دیگه هم طول می کشید هیچوقت دولت و مدیران کلان ایران پیش قدم احیا روایط با عربستان نمی شدنند و همچنان بر ایده و آرمانهای 40 سال پیش خود پافشاری می کردنند. حالا که به قول معروف “نه چک زدیم نه چونه, عروس را آوردیم به خانه” می ترسم داماد اینقدر ناز کند که عروس با فامیل دیگری پیمان عقد و اخوت ببندد.