به گزارش اصفهان زیبا؛ آدمی در تمام مراحل زندگی خود نیاز به همدلی و درک دیگران دارد. حال تصور کنیم کودکان نابینا، ناشنوا و… که هرکدام به شکلی در دنیای خویش اسیر شده‌اند، چقدر نیازمند تأمل با افرادی از جنس خود هستند.
درکنارهم‌بودن این کودکان موجب تجربه حس همدلی و همدردی در آن‌ها شده و علاوه بر افزایش امید به زندگی و انگیزه‌گرفتن شیوه سازگاری و تعامل با دیگران را نیز در آنان تقویت می‌کند. مشکل اما از جایی شروع می‌شود که کودکان با شرایط خاص توان رفتن به مدرسه و در کنار هم‌سالان‌بودن را نداشته باشند.
انزوا، در خانه‌ماندن و دوری از اجتماع چه‌بسا علاوه بر مشکل فعلی که دارند، آن‌ها را افرادی ناامید، بی‌انگیزه و افسرده بار می‌آورد که نه‌تنها توان زندگی بهتر و قدرت سازگاری با شرایط خود را ندارند، بلکه خانواده‌هایشان با مشکلات بیشتر روبه‌رو شده که توان تحمل زندگی را در آنان کاهش می‌دهد.
موضوع از این قرار است که رئیس اداره آموزش و پرورش استثنایی استان اصفهان چندی پیش در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کرده بود ۱۴۹ دانش‌آموز استثنایی و دارای شرایط ویژه به دلیل فراهم‌نبودن امکانات ایاب و ذهاب از منزل به مدرسه و برعکس، در آستانه ترک تحصیل هستند.
روح الله خزایی همچنین به رسانه‌ها گفته بود که استان اصفهان بیش از هفت‌هزار و 300دانش‌آموز استثنایی دارد که شامل چهار دسته دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی، بینایی، شنوایی و اختلالات طیف اُتیسم هستند.
عدم پذیرش از سمت اجتماع ازجمله مشکلات کودکان معلول است
الهه شاپوری، روان‌شناس و مدیر فنی خانه کوچک یسنا (مرکز نگه‌داری از کودکان معلول و بی‌سرپرست) دراین‌باره به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: کودکان معلول به خاطر شرایطشان نیاز به مراقبت و درمان‌های خاص دارند و بنابراین مشکلات بیشتری نیز در تحصیل دارند. یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این کودکان به گفته او عدم‌پذیرش از سمت اجتماع است.
شاپوری می‌افزاید: این کودکان اغلب نیاز به یک سری مهارت‌ها و آموزش‌ها مانند گفتاردرمانی، کاردرمانی، شنوایی‌سنجی و… دارند که این عوامل هزینه‌ها را بیش‌ازپیش برای خانواده‌ها بالا می‌برد؛ تا جایی که در برخی مواقع خانواده مجبور می‌شود علی‌رغم میل باطنی خود کودکشان را از فرستادن به مدرسه و ادامه تحصیل محروم کند.
این روان‌شناس ادامه می‌دهد: همه این موارد در کنار هزینه ایاب و ذهاب مزید بر علت شده و کار را سخت تر کرده است.
او همچنین معتقد است: ثبت‌نام کودکان معلول در مدارس عادی و درس‌خواندن آن‌ها کنار دیگر دانش‌آموزان حس نوع‌دوستی کودکان معمولی را تقویت می‌کند؛ همچنین دانش‌آموزان استثنایی با کمک‌گرفتن از افراد عادی سطح خود را ازلحاظ درسی نیز بالا خواهند کشید.
همه چالش‌های پیش روی دانش‌آموزان استثنایی
اما یک مدیر مدرسه استثنایی در استان خلاف این موضوع را معتقد است؛ چراکه می‌گوید: بعضی از اولیا برای اینکه برچسب استثنایی بر فرزندان آن‌ها نباشد، آن‌ها را به مدارس عادی می‌برند که این خود بزرگ‌ترین آسیبی است که به دانش‌آموز وارد می‌شود.
نرگس خاکی به «اصفهان زیبا» گفت: آموزش‌وپرورش باید در برطرف‌کردن مشکلات خاص معلولان اقدامات قابل‌توجهی را صورت دهد.
او همچنین از نبود مشاوران برای مدارس استثنایی ابراز نارضایتی کرد و افزود: وجود مشاور می‌تواند از بار مشکلات این کودکان و خانواده‌هایشان بکاهد.
خاکی تصریح کرد: دانش‌آموزان کم‌توان ذهنی یا معلول ازجمله دانش‌آموزان استثنایی هستند که علاوه بر آموزش در مدرسه، در خانه نیز نیاز به آموزش‌های مختلف ازجمله رفتارهای اجتماعی دارند و بیشتر والدین این دانش‌آموزان افراد بی‌سواد و یا کم‌سواد هستند و به همین دلیل بسیاری از مسائل خانواده‌ها نیز بر دوش معلمان است و این آموزش‌ها در کنار آموزش‌های تحصیلی، فشار زیادی به معلم وارد کرده که در صورت وجود یک مشاور در مدارس مشکلات خانواده‌ها کمتر خواهد شد.
این روان‌شناس ادامه می‌دهد: محدودیت در وسایل آموزشی جدید، ضعف در کسب مهارت‌های خودیاری، کاهش انگیزه معلمان، والدین و کودکان، ضعف در آموزش خانواده از دیگر مشکلات آموزشی در حوزه استثنایی است.
عمده مشکل کودکان معلول هزینه سرویس مدرسه است
اما گفت‌وگو با چندتن از مادران کودکان کم‌توان ذهنی، ناشنوا و اُتیسم نشان می‌دهد، عمده مشکل این کودکان و خانواده‌هایشان سرویس مدرسه است؛ چراکه هر راننده و یا شرکتی زیر بار حمل‌ونقل این کودکان نمی‌رود.
مادر یک کودک مبتلابه اُتیسم گفت: به دلیل تعداد اندک مدارس استثنایی، فاصله مدرسه تا خانه‌شان زیاد است.
او افزود: بچه‌های معلول مانند کودک من نیاز دارند به خاطر شرایطشان آموزش بیشتری بگیرند؛ اما تعداد زیاد دانش‌آموزان در یک کلاس این امکان را از معلم می‌گیرد و از طرفی هم به خاطر شرایطی که فرزند من دارد توان یادگیری کمی دارد؛ بنابراین باید در خانه برایش معلم خصوصی بگیرم تا درس‌های عقب‌مانده را جبران کند.
مادر رها بیان کرد: این هزینه‌ها برای من و دیگر خانواده‌هایی که فرزند استثنایی دارند سرسام‌آور است. او ادامه داد: با این هزینه‌ها معلوم نیست بتوانم سال تحصیلی جدید او را به مدرسه بفرستم.
قادر به پرداخت هزینه ایاب و ذهاب نیستیم
روح‌الله خزایی، رئیس مدارس استثنایی استان اصفهان، نیز در گفت‌وگو با «اصفهان زیبا» گفت: سال تحصیلی ۱۴۰2- ۱۴۰1 حدود ۱۱ میلیارد تومان هزینه ایاب‌وذهاب سرویس کودکان مدارس استثنایی استان شد که از این مبلغ حدود هفت‌میلیارد تومان توسط دولت و دو میلیارد تومان نیز توسط شهرداری اصفهان تأمین و مابقی را نیز خانواده‌های کودکان استثنایی پرداخت کردند.
خزایی افزود: با توجه به افزایش قیمتی که امسال خواهیم داشت، خیلی از خانواده‌ها اعلام کردند سال تحصیلی جدید قادر به فرستادن کودکانشان به مدرسه نیستند که همان‌گونه که در خبرها اعلام شد، تعداد آنان ۱۴۹ نفر بود.
رئیس مدارس استثنایی استان یک خبر خوب داشت و آن اینکه هفته پیش طبق بخشنامه‌ای که وزارت کشور به استانداری اعلام کرده، مقرر شد هزینه سرویس ایاب و ذهاب کودکان استثنایی هر شهرستان توسط شهرداری همان منطقه پرداخت شود و سهم پرداختی خانواده‌ها نزدیک به صفر شود.
او همچنین در خصوص روند سال‌های گذشته این موضوع تصریح کرد: در سطح استان اصفهان ۱۲۰مدرسه استثنایی وجود دارد که شامل کودکان نابینا، ناشنوا، اُتیسم، معلول ذهنی و جسمی و حرکتی هستند که هزینه سرویس مدارس این کودکان توسط شهرداری اصفهان تأمین‌شده است. (البته به‌جز شهرهای آران‌وبیدگل و کاشان که هزینه مذکور توسط شهرداری‌هایشان پرداخت می‌شد.)
خزایی در توضیح این مطلب ادامه داد: این هزینه برای شهرداری اصفهان به‌تنهایی زیاد است؛ اما وقتی تعداد کودکان بانیاز ویژه هر شهرستان مشخص و تفکیک شود، این هزینه برای هر شهرستان مبلغ زیادی نخواهد شد.