به گزارش اصفهان زیبا؛ تغییرات طبیعی مادر در بارداری، مجموعهای از سازگاریها در دوران بارداری است که در بدن زن باردار برای رشد جنین در حال رشد اتفاق میافتد.
این تغییرات کاملاً طبیعی و شامل: تغییرات رفتاری(مغزی)، قلبیعروقی(قلب و رگهای خونی)، هماتولوژیک(خونی)، متابولیک، کلیوی(کلیه)، تنفس(تنفس) و وضعیت بدن است. حال توضیح لازم در این زمینه را با نظر زهرا صالحیپور، کارشناس برنامه سلامت مادران مرکز بهداشت شماره 2 اصفهان میخوانیم.
افزایش قندخون، تنفس و برونده قلبی، همه تغییرات پیشبینی شدهای هستند که به بدن زن باردار اجازه میدهند شرایط مناسب رشد و تکامل جنین را فراهم کند.
در واقع، در بیماران قلبی زایمان طبیعی توصیه میشود، مگر این که موارد خطر برای مادر و جنین وجود داشته باشد.
تغییرات طبیعی عملکرد قلب در ۸ هفته اول حاملگی
-افزایش برونده قلب در اثر افزایش حجم ضربهای ناشی از افزایش حجم خون و افزایش تعداد ضربان قلب(۴۰ درصد)
-کاهش مقاومت عروق سیستمیک
-افزایش مصرف اکسیژن مادر 20 درصد بیشتر
-چرخش قلب به طرف چپ و بالا(به علت بالا رفتن دیافراگم)
-افزایش حجم بطنی و توده بطنها برای تطابق با افزایش حجم خون ناشی از حاملگی
نکته: تمام این تطابقها در عرض چند هفته پس از زایمان به وضعیت قبل برمیگردند.
به دلیل بروز اینگونه تغییرات که اثر مستقیمی بر جریان خون و کارکرد عروقی دارند، برخی از بیماریهای قلبی ممکن است تا زمان بارداری تشخیص داده نشوند.
از طرف دیگر، نشانههای بارداری طبیعی ممکن است وجود بیماری قلبی را تقلید کند.
به این معنی که خستگی، احساس سبکی در سر، ضعف، تنگی نفس، آدم(ورم) محیطی و حتی سنکوپ(غش، از دست رفتن هوشیاری برای مدت زمانی نه چندان طولانی که به دلیل نرسیدن کوتاه مدت خون به مغز ایجاد میشود) میتواند طی بارداری طبیعی نیز دیده شود.
افرادی که در این زمینه تبحر کافی ندارند، ممکن است به بیماری قلبی مشکوک شوند.
علائم تشخیص بیماریهای قلبی در حاملگی
یکسری علائم اگر در حاملگی دیده شود، باید به بیماری قلبی در مادر باردار مشکوک شویم.
این عبارتاند از: تنگینفس، سرفهشبانه، خلطخونی، سنکوپ و درد قفسهسینه در زمان فعالیت، کبودی و صداهای قلبی غیرطبیعی.
روشهای تشخیص بیماریهای قلبی در حاملگی
-EKG یا تست نوار قلب
-رادیوگرافی قفسه سینه با حفاظ سربی روی شکم
-اکوکاردیوگرافی
-MRI قلبیوعروقی
مهمترین علل افزایش شیوع بیماری قلبی در بارداری
-افزایش چاقی
-فشارخون بالا و دیابت در بزرگسالان جوان
-افزایش سن زنان باردار و تأخیر در شروع بارداری
-تشخیص بیشتر بیماری قلبی در بارداری به دلیل اینکه بسیاری از بیماریها پیش از بارداری بدون علامت بوده و با افزایش بار قلب در حاملگی تشدید و حتی در مواردی برای اولین بار تشخیص داده میشوند.
طبقهبندی عملکردی بیماریهای قلب
-عدم محدودیت فعالیت فیزیکی
-محدودیت اندک فعالیت فیزیکی
-محدودیت شدید فعالیتهای فیزیکی
-ناتوانی در انجام هرگونه فعالیت فیزیکی
مشاوره قبل از حاملگی
در مشاوره قبل از بارداری، تاریخچه خانوادگی، استعمال دخانیات، دیابت، سوء تغذیه، سن مادر، دو یا چند قلویی، افزایش فشارخون پس از زایمان، مصرف دارو در مادر و… بررسی میشود.
برای افرادی که بیماری قلبی شناختهشدهای دارند، انجام مشاوره قبل از بارداری بسیار مهم است.
در این مشاورهها باید از نظر امکان بارداری آگاهی کافی به خانم داده شود و اطلاعرسانی در مورد خطرهایی که مادر و جنین را تهدید میکند، کاملاً انجام شود.
ضمنا این بیماران باید در مراکز مراقبت بارداری مادران پرخطر معاینه شوند.
نکته: میزان مرگ مادری ارتباط مستقیمی با طبقهبندی عملکردی قلب دارد.
نوع بیماری قلبی بر روی تحمل بارداری تأثیر دارد و از طرف دیگر بعضی از بیماریهای قلبی از مادر یا پدر و بیشتر از مادر به فرزند به ارث میرسد.(شایعترین بیماری دریچهای قلب موروثی، تنگی دریچه آئورت است)