به گزارش اصفهان زیبا؛ 17 آبان روز جهانی شهرسازی بود؛ به همین مناسبت از سوی مجامع علمی و دانشگاهی نشست‌ها، گپ‌وگفت‌ها، همایش‌ها و کنفرانس‌های زیادی در سرتاسر کشور برگزار شد و ابعاد و منظرهای مختلف شهرسازی را از نگاه کارشناسان و متخصصان این حوزه موردبررسی قرار دارد.
صفحه «شهر زندگی» نیز در این شماره مطلبی را به موضوع شهرسازی اختصاص داده که برداشتی از یک مقاله خواندنی به نام «چگونه دورکاری می‌تواند زندگی شهرهای کوچک را متحول کند؟» است که در مجله «فوربز» به چاپ رسیده است.
این مقاله با طرح یک پرسش آغاز می‌شود، پرسشی مبنی بر اینکه اگر دورکاری که تا قبل از شیوع گسترده ویروس کرونا در سرتاسر جهان به‌عنوان پدیده‌ای غیررسمی و غیرقابل‌قبول در فضاهای کاری شناخته می‌شد، از سوی قانون‌گذاران قانون‌های مرتبط با شرایط کاری موردپذیرش قرارگرفته و به رسمیت شناخته شود، چه تأثیری بر ساختارهای شهری می‌گذارد؟
چنان‌که دوران کرونا ثابت کرد بسیاری از مشاغل در شهرهای بزرگ و کوچک می‌توانند از طریق دورکاری و با عدم حضور یا حضور پاره‌وقت کارمندان در محیط کاری به‌درستی انجام شوند؛ اما اینکه دورکاری چه ثمرات و نتایج مفیدی برای شهر و شهروندانش به‌دنبال دارد، پرسشی است که در این مقاله به آن چنین اشاره شده است: «دورکاری می‌تواند تأثیر مستقیمی بر کاهش نرخ خانه و آپارتمان‌های واقع در مرکز شهر داشته باشد؛ چراکه افراد شاغل دیگر مجبور نیستند هر صبح سر یک ساعت مشخص به محل کارشان مراجعه کنند؛ بنابراین هنگام اجاره یا خرید خانه دیگر دغدغه این را ندارند که محل زندگی‌شان را نزدیک به محل کارشان انتخاب کنند. آن‌ها می‌توانند در مکانی دورتر از محل کارشان ساکن شوند؛ بنابراین اهمیت مراکز شهرها به‌عنوان محل تجمع محیط‌های کاری و مسکونی رفته‌رفته کاهش می‌یابد و حواشی شهرها و حتی روستاها نیز به‌مرور به‌عنوان محلی برای سکونت قشر متوسط شهری موردتوجه قرار می‌گیرند. از نتایج عینی این روند، کاهش ترافیک، کاهش آلودگی هوا و کاهش آلودگی‌های صوتی در شهرها و رشد بافت، رونق‌بخشی به اقتصاد و… در نقاط روستایی است.»
هجرت بی‌حساب‌وکتاب به روستاها
فکر بازگشت به شهر زادگاه یا مکانی خوش‌آب‌وهوا برای زندگی از دیگر نتایج رواج دورکاری خواهد بود؛ چنان‌که دوران شیوع کرونا نشان داد که با ترویج دورکاری حتی در بسیاری از شرکت‌های اقتصادی بزرگ و معتبر جهانی، بسیاری از ساکنان شهرهای بزرگ ترجیح دادند به شهرهای کوچک و خوش‌آب‌وهوا و حتی روستاها مراجعه کنند و زندگی‌شان را در آنجا ادامه بدهند؛ هرچند بر اساس این مقاله، صدماتی نیز همچون تغییر ناگهانی و بی‌حساب‌وکتاب بافت مناطق روستایی و عدم مطابقت شرایط شهرهای کوچک برای میزبانی از تازه‌واردان شهری تهدیدگر بزرگی برای این مناطق به‌شمار می‌رود.
در اواخر دوران شیوع کرونا روی 1200 منطقه خوش‌آب‌وهوا و روستایی در جهان که مورداستقبال شهری‌ها برای مهاجرت قرار گرفته بودند، مطالعاتی انجام شد و نتایج آن نشان داد که این مناطق نیز به‌سرعت دستخوش معضل‌هایی همچون ترافیک، آلودگی‌های زیست‌محیطی، افزایش قیمت مسکن، کاهش توان مالی مردم محلی، افزایش فاصله طبقاتی و… قرار گرفتند؛ درواقع، هجوم بی‌رویه و بی‌حساب‌وکتاب شهری‌ها به مناطق روستایی و کم‌جمعیت، منجر به واردآمدن آسیب‌هایی جدی به زیرساخت‌های این مکان‌ها می‌شود و روال زندگی افراد محلی را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
راهکاری برای حل بحران
اما اینکه چگونه می‌شود شهرهای کوچک و روستاها را برای پذیرش جمعیت شهرنشینِ مشتاق به زندگی در این مکان‌ها آماده کرد، پرسشی است که نویسنده این مقاله درصدد پاسخ به آن برآمده است.
او به پلتفرمی به نام «جی.ان.ای.آر» اشاره می‌کند که وابسته به دانشگاه «یوتا» در آمریکا فعالیت خود را با هدف توسعه شهرهای کوچک و روستاها آغاز کرده است و تمامی ساکنان محلی، مسئولان، شهرسازان و معماران به عضویت در آن درآمده‌اند.
این پلتفرم آموزش‌های لازم را به‌منظور رشد هوشمند مناطق روستایی به اعضای خود ارائه می‌کند و هرآنچه در این زمینه لازم باشد، در اختیار آن‌ها قرار می‌دهد.
در این مقاله بیان شده است که محققان برای توسعه هوشمند یک منطقه روستایی به تعیین ده اصل پرداخته‌اند که عبارت‌اند از: ترکیب کاربری‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… در منطقه، استفاده بهینه از طراحی متراکم، ایجاد انواع مسکن برای گروه‌های مختلف جامعه، ساختن محله‌های قابل‌پیاده‌روی برای کاهش ترافیک، نگهداری از محله‌های متفاوت با شخصیت‌های مختلف، حفظ منابع طبیعی، جنگل‌ها و زمین‌های کشاورزی، کمک به رشد محله‌های موجود به جای ساخت محله‌های جدید، ایجاد تنوع در وسایل حمل‌ونقل، قابل پیش‌بینی‌کردن رشد و توسعه و تعیین الگوی رشد و تشویق همکاری بین سرمایه‌گذاران غیربومی با افراد محلی.
