به گزارش اصفهان زیبا؛ عروس و داماد دست در دست یکدیگر به گوشهای خلوت و کنج از باغ میروند و با لبخند رو در روی یکدیگر قرار میگیرند.
زن جوانی که لباس سنتی سفید به تن دارد و دفتری بزرگ و بهظاهر قدیمی در دست گرفته، روبهروی آنها میایستد و شروع به خواندن میکند: «در خجسته آیین پیوند زناشویی که به روش نیاکانمان برپاست، به نام او و به یاری ایزدان آگاهی، هوشمندی و خرد و به گواهی نیکان باشنده در این جشن باشکوه، اینجانب افتخار دارم مراسم گواهگیری را آغاز کنم.»
صدای زن جوان افتوخیز دارد: «به نام نامی یزدان، تو را من برگزیدم از میان این همه خوبان، برای زیستن با تو، میان این همه گواهان، بر لب آرم این سخن با تو، وفادار خواهم ماند، در هر لحظه، در هر جا، پذیرا میشوی آیا؟ تو با من اینچنین هستی که من با تو؟»
زن میخواند و عروس و داماد آن را تکرار میکنند. این اشعار که گفته میشود از فریدون مشیری، شاعر معاصر است را حالا خیلیها برای یکبار هم که شده شنیدهاند و برای همین هم به گوششان آشناست؛ جملههایی که در برخی از جشنهای عروسی بر زبان فردی جاری میشود و سپس عروس و داماد نیز آنها را موبهمو تکرار میکنند.
عقد آریایی، سالهاست که در برخی از جشنهای عقد اجرا میشود و بعضی از عروس و دامادها نیز مصر هستند که آن را با تجملات و تشریفات خاصی برگزار کنند. عقد آریایی، اما عقدی صوری و غیرشرعی است که هیچ تعهدی را به دنبال خود، برای زوجین به وجود نمیآورد.
سمیرا دختری 31 ساله که سال گذشته مراسم عقد خود را در یکی از باغتالارهای اصفهان برگزار کرده است، میگوید پس از خواندن خطبه عقد از سوی عاقد، یکی از دوستانش، عقد آریایی را خوانده و او و همسرش تکرار کردهاند: «قبل از برگزاری مراسم عقد خودم، در جشن یکی از دوستانم عقد آریایی را شنیده بودم و خوشم آمده بود؛ برای همین هم دوست داشتم در مراسم عقد خودم، آن را اجرا کنم؛ البته ترجیحم این بود که به جای دعوت از افرادی که این مراسم را اجرا و بابت آن پول دریافت میکنند، یکی از آشنایان خودم جملات عقد آریایی را بخواند. از یکی از دوستانم که صدای خوبی داشت، خواستم که این کار را برایم انجام دهد و او قبول کرد.»
سمیرا میگوید: «این روزها شاهد این بوده است که بعضی از دوستان و آشنایانش در مراسم عقد خود، عقد آریایی نیز برگزار میکنند و برایشان این موضوع مهم است. اینکه این مراسم از کجا آمده و چطور متداول شده، خیلی مهم نیست؛ چرا که مراسم زیبایی است و اشعارش هم معنا و مفهوم قشنگی دارد.»
صفحات فضای مجازی پر شده است از تبلیغ برای برگزاری مراسم عقد آریایی؛ زنها و مردانی که به ازای دریافت پول، اشعار یا جملاتی را بر زبان جاری میکنند و با پوشیدن لباسهای سنتی و به دست گرفتن دفتری بزرگ اقدام به برگزاری مراسم عقد آریایی میکنند.
با یک جستوجوی اینترنتی ساده، شماره یکی از آگهیدهندهها را پیدا میکنیم و برای حضور عاقد آریایی در مراسم عقدی که قرار است در دی ماه برگزار شود، سراغ میگیریم.
از آن طرف خط، مردی جوان که در تهران زندگی میکند، میگوید که زنها و مردهایی که برایش کار میکنند، تهرانی هستند باید با آنها صحبت کند و ببیند که حاضر هستند، برای اجرای مراسم به اصفهان سفر کنند یا نه.
او هزینه برگزاری عقد آریایی را نیز بین 5 تا 6 میلیون تومان عنوان میکند: «البته هزینه ایاب و ذهاب به عهده خود عاقد خواهد بود و نیازی نیست شما هزینهای پرداخت کنید.»
محمد لطیفی ، جامعهشناس و استاد دانشگاه در این رابطه به رسانهها گفته است: «فراگیر شدن مراسم عقد آریایی، ناشی از گمشدن هویت ملی است. هویت ملی تنها موردی است که همه مردم جهان به آن افتخار میکنند. آیینهایی همچون نوروز، شب یلدا، چهارشنبهسوری و … جزو هویت ملی ما ایرانیان بهشمار میرود که اکنون در جامعه کنونی با افراطوتفریط مواجه شدهاند. نامگذاریهای بیگانه بر کودکان تازه متولدشده و حالا هم بابشدن عقد آریایی همگی احساس خلأی است که با نادیده گرفتن هویت ملیمان در جوانان ایجاد کردهایم؛ بهطوریکه جوانان سعی دارند با انجام چنین مراسمها و رویکردهایی خلأ درونیشان را پر کنند.»
این پژوهشگر اجتماعی در ادامه بیان داشت: «ما بهعنوان متولیان و افرادی که پژوهشهای اجتماعی میکنند، باید برای حفظ و حراست از هویت ملی خود تمام تلاشمان را به کار ببندیم. جوانان به دنبال هویت ملی خودشان هستند، این روزها میبینیم که حتی بهجای ولنتاین که از کشورهای خارجی آمده، یک روز عشاق با محوریت ایرانی پیدا کردهاند. اگر به هویت ملی توجه نکنیم جوانان راههای مختلفی برای این خلأ پیدا میکنند که نتیجه آن هم میشود چیزی که امروز شاهد آن هستیم.»