به گزارش اصفهان زیبا؛ منظور از رویارویی چیست و چگونه می‌توان با آن رو در رو شد؟ پاسخ این سوال را حبیب فتحیان، روانشناس بالینی ارائه داده است که به آن می‌پردازیم:
اصولاً به وقایعی که طاقت‌فرسا به نظر می‌رسند، اهمیت ندهید، چراکه شما می‌توانید با یک برنامه‌ریزی، خودتان را از این وضع نجات دهید و اگر نگرش رویارویی را در زندگی خود به‌کار برید، توان خود را برای رسیدن به رشد فردی افزایش داده و با استیلا بر مهارت‌های جدید و پذیرفتن رویارویی با رویدادهای مهم، زندگی جذاب‌تری برای خود بسازید.
انواع ارزیابی
ارزیابی اولیه: وقتی با فشار روانی یا هر رویداد نهانی دیگری مواجه می‌شویم، از خودمان سؤال می‌کنیم که این رخداد به چه میزان سبب پریشانی درونی‌مان می‌شود.
ارزیابی ثانویه: اگر معلوم شود که در معرض خطر واقع شده‌ایم، از خودمان سؤال می‌کنیم که آیا راهی وجود دارد تا با بهره‌گیری از آن بتوانیم از این وضع نجات پیدا کنیم. شما باید ارزیابی اولیه واقع بینانه‌ای را داشته باشید، چراکه این نوع ارزیابی، تأثیر بر عکس‌العمل شما در برابر یک رویداد و تهدید دارد و اگر در ارزیابی اولیه شما دلیلی برای نگرانی وجود داشته باشد، به ارزیابی ثانویه‌ای نیاز پیدا می‌کنید.
تعریف رویارویی
اصولاً رویارویی می‌تواند به عنوان تلاش‌هایی تعریف شود که برای کنترل موقعیت‌های بالقوه زیان‌آور یا تنش‌زا، به‌کار می‌بریم.
به عبارت دیگر، می‌توان رویارویی را به عنوان فرایندی که خارج از وقت معمول رخ می‌دهد و مستلزم میزان مشخصی از تلاش و طرح‌ریزی بوده و نتیجه آن نیز همیشه مثبت خواهد بود، تعریف کرد.
دو راهبرد کلی در رویارویی
رویارویی مسئله‌مدار: هنگامی که احساس می‌کنید، می‌توانید در مورد یک مشکل یا رویداد کاری انجام دهید، از این رویارویی استفاده می‌کنید.
رویارویی هیجان‌مدار: جهت کنترل پریشانی‌ها، استفاده شده و شامل ورزش بدنی، تکنیک‌های تفکر، بیان احساسات درونی و طلب حمایت است.
بدیهی است حل مسئله از روی تدبیر، موثرترین عکس‌العمل رویارویی است، چراکه با مناسب‌ترین هیجان‌ها همراه است و فاصله گرفتن از موضوع نیز کم تاثیرترین عکس‌‌العمل‌های رویارویی است.
ضمناً ارزیابی مجدد مثبت برای حل مشکلات افراد ۳۰ تا ۴۰ ساله و جستجوی حمایت اجتماعی برای افراد ۶۰ سال به بالا، از موثرترین شیوه‌های مقابله است.
راهبردهای رویارویی
حل مسئله: مثل اینکه، من طرحی عملی در ذهنم تشکیل دادم که این راهبرد، احساس کنترل بر زندگی‌تان را به شما ارائه می‌دهد.
جستجوی حمایت اجتماعی: مثل اینکه، با دوستانم درباره این وضعیت صحبت کردم که این راهبرد، هنگامی می‌تواند مفید باشد که افراد دیگر بتوانند به شما کمک کنند تا گام‌های موثری برای حل مشکلتان بردارید.
اجتناب: مثل اینکه، از بودن با مردم، اجتناب می‌ورزم یا در مورد اوقات بهتر زندگی، خیال‌پردازی می‌کنم که این راهبرد، اغلب رویارویی مناسبی نیست، چراکه با بی‌ارادگی و طرز فکر ناتوانی همراه است.
سبک‌های رویارویی
در این قسمت به ۱۳ مورد از سبک‌های رویارویی به شرح زیر اشاره می‌کنیم:
رویارویی فعال: مانند اینکه، هر کاری باید بکنم را انجام می‌دهم و قدم به قدم به جلو می‌روم.
برنامه‌ریزی: مانند اینکه، طرح یک اقدام را می‌ریزم.
فرونشانی فعالیت‌های رقابتی: مانند اینکه، با افکار و فعالیت‌های دیگر، حواس خود را پرت نمی‌کنم.
رویارویی مهار‌کننده: مانند اینکه، مطمئن می‌شوم تا با شتاب زده شدن، وضعیت را بدتر نکنم.
جستجوی حمایت اجتماعی برای دلایل سودمند: مانند اینکه، با فردی آگاه صحبت می‌کنم تا در مورد آن وضعیت، بیشتر مطلع شوم.
جستجوی حمایت اجتماعی برای دلایل هیجانی: مانند اینکه، با دوستانم در مورد احساساتم صحبت می‌کنم.
تفسیر وقایع با ارزیابی مثبت از آنها و استفاده از وقایع به منظور نیل به رشد و ترقی: مثل اینکه، از آن تجربه چیزی یاد می‌گیرم.
پذیرش: مانند اینکه، می‌پذیرم این مسئله اتفاق افتاده است و نمی‌تواند تغییر کند.
روی آوری به مذهب: مانند اینکه، توکلم به خداست.
تمرکز بر هیجان‌ها و خالی کردن آنها: مثل اینکه، ناراحت می‌شوم و هیجان‌های خود را بیرون می‌ریزم.
انکار: مانند اینکه، طوری رفتار می‌کنم که گویی مشکلی اتفاق نیفتاده است.
بی‌قیدی رفتاری: مانند اینکه، دست از تلاش برای آنچه می‌خواهم، می‌کشم.
بی‌قیدی ذهنی: مانند اینکه، در مورد مواردی غیر از مشکلم، خیال‌پردازی می‌کنم یا فعالیت‌های دیگر را جانشین می‌کنم تا ذهنم را از آن مسائل دور کنم.
مقیاس‌های رویارویی
آنچه می‌توانیم از مقیاس‌های رویارویی بیاموزیم:
اصولاً پژوهش‌ها به این نتیجه منتهی شده‌اند که انطباق‌پذیرترین کار برای رویارویی با رویدادهای زندگی، به‌کارگیری شیوه‌ای مؤثر و متکی به خود است که شامل برنامه‌ریزی و حل مسئله می‌باشد.
همچنین عکس‌العملی که از کمترین سازگاری برخوردار است، این است که به وسیله اجتناب کردن، انکار و یا با عکس‌العمل نشان دادن به صورتی عجولانه، رویارویی کنیم. مقیاس‌های رویارویی ما را وادار می‌کنند که به راهبردهای رویارویی با حوادث تنش‌زا توجه کرده و از خود بپرسیم که آیا واکنش‌های رویارویی به نفع ما عمل می‌کنند یا نه.
لذا ارزیابی راهبردهای رویارویی به دو طریق به شما کمک می‌کند:
اول اینکه شما می‌خواهید به قدر کافی انعطاف‌پذیر باشید تا بتوانید بهترین عکس‌العمل رویارویی را در موقعیتی معین، انتخاب کنید.
دومین منفعت ارزیابی راهبردهای رویارویی شما این است که این مرحله، احساس اعتمادبه نفس و کنترل شما را تقویت خواهد کرد و هدف، بیشتر حفظ داشتن طرز فکری مقابله‌ای است که با حل مسئله، اعتماد‌به‌نفس و فکور بودن مشخص می‌شود.
