به گزارش اصفهان زیبا؛ یکی از بیماری‌های شایع کبد، سیروزکبدی است. این بیماری در صورت بی‌توجهی، می‌تواند منجر به بروز اختلال‌های دیگر شود. ازاین‌رو شایسته دیدیم دراین‌باره با دکتر بهنام یوسفیان، محقق طب سنتی و استاد گروه گیاهان دارویی، گفت‌وگویی داشته باشیم.
آنچه می‌خوانید حاصل این گفت‌وگو است.
سیروز، طیف وسیعی از اندام‌های بدن را تحت تأثیر قرار می‌دهد و به بروز مشکلات زیر منجر می‌شود:
فشارخون بالا: بیماری سیروز، جریان خون کبد را تغییر می‌دهد و به فشارخون بالا منجر می‌شود؛ یعنی با کاهش جریان خون در کبد، فشار در ورید پورتال (وریدی که خون را به کبد می‌آورد) بالا می‌رود.
تورم شکم و پاها: افزایش فشار ورید پورتال باعث تورم پاها و شکم می‌شود؛ البته ناتوانی کبد در ساخت پروتئین‌های خون نیز در بروز این مشکل نقش دارد.
خون‌ریزی: افزایش فشار در ورید پورتال باعث هدایت خون به وریدهای کوچک‌تر می‌شود؛ در نتیجه این وریدها تحت‌فشار قرار می‌گیرند و دچار خون‌ریزی می‌شوند.
از سوی دیگر، وریدهای مری و معده هم بزرگ می‌شوند که این هم می‌تواند به خون‌ریزی شدید منجر شود.
سوءتغذیه: کاهش وزن و سوءتغذیه شدید، یکی از عوارض مهم سیروز کبدی هستند؛ چون این بیماری هضم غذا را دچار مشکل می‌کند که این باعث می‌شود مواد مغذی کافی در اختیار بدن قرار نگیرد.
یرقان: کبد سالم، بیلی‌روبین را از خون حذف می‌کند. در افراد مبتلا به سیروز کبدی این اتفاق نمی‌افتد؛ درنتیجه رنگ پوست و سفیدی چشم‌ها، زرد و رنگ ادرار تیره می‌شود.
بزرگ‌شدن طحال: در اثر افزایش فشار ورید پورتال، پلاکت‌ها و گلبول‌های سفید خون در طحال به دام می‌افتند. کاهش گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها در خون می‌تواند از علائم اولیه سیروز کبدی باشد.
آنسفالوپاتی کبدی: پاک‌سازی سموم از خون، جزئی از وظایف کبد است؛ اما در بدن فرد مبتلا به سیروز، این سموم از بین نمی‌روند و در مغز انباشته می‌شوند.
درنتیجه، به‌مرورزمان فرد دچار گیجی یا عدم‌تمرکز می‌شود. در مراحل پیشرفته‌تر، آنسفالوپاتی کبدی رخ می‌دهد که عوارض خطرناکی مثل کما را در پی دارد.
بیماری استخوانی: بعضی از بیماران بعد از مدتی دچار ضعف استخوانی شدید می‌شوند و احتمال شکستگی استخوان در آن‌ها بالا می‌رود.
عفونت: در صورت ابتلا به سیروز کبدی، ممکن است بدن برای مبارزه با عفونت‌ها دچار مشکل شود. همچنین آسیت (آب‌آوردگی شکم) می‌تواند به پریتونیت باکتریایی (التهاب و عفونت صفاق) منجر شود که یک عفونت جدی است.
سرطان کبد: بیماران مبتلا به سیروز کبدی در مقایسه با سایر افراد جامعه، بیشتر به سرطان کبد مبتلا می‌شوند.
رژیم غذایی مناسب
رژیم غذایی هر بیمار به وضعیت بیماری‌اش بستگی دارد. همه این رژیم‌ها یکسان نیست و بستگی به مزاج و… در بحث اسباب و علل بیماری دارد.
عناصر تشکیل‌دهنده مواد غذایی عبارت‌اند از کربوهیدرات‌ها، پروتئین‌ها، چربی‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و فیبرهای غذایی.
در بیشتر نقاط جهان، ازجمله آسیا و ایران غلات ۷۰درصد انرژی موردنیاز بدن را تأمین می‌کنند. ازجمله غلات می‌توان به مواد غذایی نظیر گندم، برنج، جو، ماکارونی و بلغور اشاره کرد.
مصرف این گروه از مواد غذایی، در افراد مبتلا به سیروز بلامانع است. بیشتر غلات دارای ترکیبات شیمیایی مشابه، آهن و برخی از ویتامین‌های گروه B هستند.
باید توجه کرد بلغور جو و سبزی‌های پخته به علت داشتن پتاسیم بالا و هضم آسان، ماده غذایی خوبی برای افراد ناتوان و بیماران مبتلا به سیروز است.
عسل به دلیل داشتن مواد غذایی ضدعفونی‌کننده، از رشد بیش‌ازحد باکتری‌ها در روده جلوگیری می‌کند. عسل همچنین دارای مقدار زیادی پتاسیم و برخی از ویتامین‌هاست؛ بنابراین به بیماران مبتلا به سیروز توصیه می‌شود که در صورت میل داشتن، روزانه یک تا چند قاشق مرباخوری عسل بخورند.
خرما نیز به دلیل داشتن مواد معدنی مناسب و فیبر غذایی و انرژی بالا و قابل‌هضم، ماده غذایی خوبی است و می‌توان روزانه یک تا دو عدد مصرف کرد؛ البته اگر مبتلا به دیابت هستید، باید رژیم غذایی خاص آن را رعایت کنید.
از مصرف مواد غذایی دریایی خام یا نیمه‌پخته مانند حلزون و صدف خودداری شود. همچنین قند معمولی، شکر، عسل و خرما نیز ازجمله مواد کربوهیدرات هستند که بهتر است مصرف نشود.
برای درمان گیاهی سیروز کبدی نیز سبزی‌های برگ سبز تیره، زردچوبه، آووکادو، روغن‌زیتون، روغن نارگیل، آب‌لیمو، مواد غذایی حاوی پروبیوتیک، دانه پاپایا، چای سبز، زنجبیل، ریشه قاصدک، سیب‌زمینی شیرین و موز توصیه می‌شود.
