به گزارش اصفهان زیبا؛ «اصفهان دارای رتبه نخست سوانح رانندگی کشور است.» این خبری است که چندی پیش، رئیس سازمان امداد و نجات کشور در گفت‌وگو با رسانهها اعلام کرد تا زنگ هشداری دراین‌باره را به صدا درآورد.
به گفته او، استان اصفهان به دلیل موقعیت خاص و ویژه، واقع‌شدن آن در مرکز کشور از شاهراه‌های بزرگ کشور به سمت جنوب، شمال، شرق و غرب محسوب می‌شود و جاده‌های آن در تمام فصول کشور پرحجم است و به این دلیل به لحاظ درصد سوانح در رتبه نخست کشور قرار دارد.
بروز تصادفات که معمولا همراه با خسارت‌های جانی و مالی هستند، چیز عجیب و پیچیده‌ای نیست و هر ساله این سوانح افراد زیادی را با خود به کام مرگ می‌کشد و البته روزبه‌روز نیز بر تعدادشان افزوده می‌شود؛ حوادثی که به گفته علی مولوی، رئیس پلیس‌راه استان اصفهان در نیمه اول سال به دلیل حجم بالای ترددها افزایش می‌یابد.
او در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» دلیل آمار بالای سوانح رانندگی در اصفهان را شرح می‌دهد و به آمار مرگ‌ومیر ناشی از این سوانح می‌پردازد.
چندی پیش اعلام شد که اصفهان رتبه نخست سوانح رانندگی در کشور را دارد. لطفا توضیح دهید که دلیل این مسئله چیست و چرا اصفهان نخستین استانی است که سوانح رانندگی به‌وفور رخ می‌دهد؟
در شش‌ماهه اول سال، تصادفات به‌ویژه در حوزه برون‌شهری با افزایش 9 درصدی روبه‌رو بوده است. تجزیه‌وتحلیل این حوادث و همچنین بررسی آن‌ها (و همچنین جغرافیای استان که جاده‌های آن در شمال و شرق به‌صورت یکنواخت و در جنوب و غرب کوهستانی است) نشان می‌دهد که بیشترین تصادفات را واژگونی خودروها تشکیل می‌دهند؛ یعنی خروج از جاده و برخورد با شیء ثابت!
بیشترین عامل تأثیرگذار در حوادث ترافیکی نیز عامل انسانی است که به‌جرئت می‌توان گفت بیش از 80 درصد علت تصادفات را به خود اختصاص می‌دهد؛ بنابراین این موضوع نیاز به آگاهی‌رسانی و استفاده بیشتر از ظرفیت رسانهها دارد.
مردم باید آموزش‌های لازم در این خصوص را ببینند و قبل از اینکه به سفر بروند از ایمن و سالم بودن خودرو مطمئن باشند و قوانین راهنمایی و رانندگی را به‌خوبی رعایت کنند.
بعضا بعضی از رانندگان در طول مسیر خود استراحت نمی‌کنند؛ درحالی‌که این موضوع باعث خستگی آن‌ها و درنهایت رخ دادن حوادث ترافیکی می‌شود.
همچنین علاوه بر واژگونی خودرو در 30 کیلومتری شهرها نیز حوادث زیادی رخ می‌دهد؛ به این دلیل که راننده‌ها برای رسیدن به مقصد عجله و شتاب دارند و در نزدیکی شهرها ترافیک نیز افزایش می‌یابد.
عامل انسانی چگونه منجر به حادثه می‌شود؟
عدم توجه به جلو و نادیده گرفتن قوانین راهنمایی و رانندگی و همچنین عدم توجه به تابلوها و علائم و صحبت کردن راننده با تلفن همراه، درحالی‌که این علائم با راننده صحبت می‌کنند و به او می‌فهمانند که چه زمانی باید سرعتشان را کم یا اضافه کنند.
رانندگان پس از دو ساعت رانندگی حداقل نیاز به استراحت 20 دقیقه‌ای دارند تا دچار خواب‌آلودگی نشوند.
در کدام نیمه سال، بیشترین حوادث سال رانندگی در حوزه برون‌شهری رخ می‌دهد؟
نیمه اول سال. با توجه به تعطیلات نوروزی و همچنین جذاب بودن اصفهان به‌عنوان مقصد گردشگری و افزایش تردد حوادث ترافیکی در این بازه زمانی افزایش می‌یابد.
یکی از علل حوادث رانندگی، همین افزایش سفرهاست؛ اما در نیمه دوم سال به دلیل کاهش تردد، حوادث رانندگی نیز کمتر می‌شوند؛ البته در مواقع بارندگی و شرایط جوی نامساعد شاهد افزایش حوادث هستیم.
به‌طور میانگین حوادث ترافیکی برون‌شهری، سالانه با چه تعداد مرگ‌ومیر و همچنین ایجاد معلولیت در اصفهان همراه است؟
آمار دقیقی از معلولیت‌ها ندارم؛ ولی سالانه حدود 500 تا 600 نفر به دلیل حوادث رانندگی در اصفهان جان می‌بازنند. به‌طورکلی، مرگ‌ومیر ناشی از تصادفات در کشور قانع‌کننده نیست. در سال 1384، 24 هزار نفر در تصادفات جان باختند.
با اقدامات و فرهنگ‌سازی که دراین‌باره صورت گرفت، میزان این تصادفات به 15 تا 16 هزار نفر کاهش یافت؛ اما متأسفانه در سال‌های اخیر به خاطر بی‌توجهی به قوانین و مقررات و مشکلاتی که دست‌به‌دست هم داده‌اند، دوباره تصادف‌ها افزایش یافته‌اند.
چه مشکلاتی؟
مشکلاتی مثل وضعیت اقتصادی برخی از رانندگان که مانع از آن می‌شود زمانی که رانندگان تصمیم به سفر می‌گیرند از سالم و ایمن بودن خودروی خود مطمئن شوند؛ درحالی‌که این موضوع بسیار مهم است و می‌تواند منجر به حادثه شود.
شما می‌گویید عامل انسانی علت 80 درصد از حوادث ترافیکی است. ناایمن و استاندارد نبودن جاده‌ها تا چه میزان در رقم زدن حوادث ترافیکی نقش دارند؟
جاده‌ها در ایجاد سوانح رانندگی تأثیرگذار هستند؛ اما باید توجه داشت که وسایل نقلیه توسط رانندگان هدایت می‌شوند. جاده به‌طور صددرصد در رقم زدن حوادث رانندگی تأثیرگذار است.
برخی از جاده‌ها نیز نامناسب هستند و آسفالت خوبی ندارند که در اصطلاح به آن‌ها «آسفالت پاره» می‌گوییم. این جاده‌ها باعث می‌شوند که راننده حین رانندگی نتواند فرمان را کنترل کند و به همین خاطر حادثه رخ دهد.
همچنین این مسئله باعث حرکت خودروهای سنگین در خط آزادراه‌ها می‌شود که حادثه‌ساز است. پس جاده استاندارد و مناسب می‌تواند بر کاهش تصادفات تأثیرگذار باشد.
کیفیت پایین خودروها و ناایمن بودن آن‌ها چه نقشی در تصادفات دارند؟
برخی از علل حوادث رانندگی به خاطر نحوه رانندگی راننده است؛ مثلا سرعت غیرمجاز و عدم کنترل وسیله نقلیه که حتی ممکن است به مرگ نیز منجر شود.
اما برخی دیگر از اتفاقات ترافیکی به دلیل ناایمن بودن خودرو رخ می‌دهند؛ درحالی‌که حین تصادفات، خودروهایی که از ایمنی بالایی برخوردار هستند کمترین آسیب را به همراه دارند.
نقاط پرحادثه آیا شناسایی شده‌اند؟
بله، حدود 67 نقطه پرحادثه در کشور شناسایی شده است. همچنین قصد داریم در یک کارگروه ویژه به‌منظور شناسایی نقاط پرحادثه تشکیل بدهیم. علاوه بر این قرار است از ظرفیت دهیاران نیز برای کاهش تصادفات استفاده شود؛ چراکه آمار تصادفات روستا زیاد است.
توسعه سامانه‌های هوشمند و کنترل وضعیت رانندگان در تمامی پلیس‌راه‌ها و استفاده از سامانه «سپهتن» و همچنین همکاری با راهداری به‌منظور اصلاح نقاط پرحادثه نیز از دیگر اقدامات در راستای کاهش تصادفات است.
امید می‌رود با انجام این اقدامات میزان تصادفات در ماه‌های آخر سال کاهش یابد. درحال حاضر نیز بیشتر تصادفات در محورهای پرتردد مثل اصفهان- شیراز و اصفهان -تهران و اصفهان-شهرکرد رخ می‌دهد.
برخی از تصادفات به دلیل عدم هوشیاری رانندگان و انجام رفتارهای پرخطر رخ می‌دهند. تکلیف این دسته از رانندگان که با جان دیگران بازی می‌کنند (به‌ویژه رانندگان ناوگان حمل مسافر) چیست؟
راننده‌های پرخطر توسط پلیس شناسایی می‌شوند و اگر در حالت غیرعادی اقدام به رانندگی کرده باشند، گواهی‌نامه آن‌ها ضبط و تا شش ماه حق رانندگی هم ندارند؛ ضمن اینکه به مراجع قضایی نیز معرفی می‌شوند.
در صورت تکرار حتی ممکن است این اقدام منجر به ابطال گواهی‌نامه شود. درحال حاضر نیز وضعیت حمل‌ونقل عمومی نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است؛ برای مثال سال گذشته سهم ناوگان حمل مسافر و حمل بار به ترتیب 2 و 10 درصد بوده که این میزان قابل‌کنترل است؛ ضمن اینکه فعالیت سامانه «سپهتن» نیز در کاهش تصادفات مؤثر است.
این سامانه چیست؟
سپهتن، سامانه پایش و نظارت هوشمند تردد ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای است که درون خودرو نصب می‌شود و از طریق سیم‌کارت GFM،GPRS به‌طور مداوم اطلاعات تعریف‌شده نظیر سرعت، مشخصات گواهينامه راننده، ساعت كاركرد و غيره را به مراكز پليس راهور ارسال می‌كند.
اين سيستم قادر است از طريق شبكه ارتباطی DSRC به‌محض نزدیک شدن اتوبوس‌های مسافربری بين‌شهری به پاسگاه‌ها نسبت به تخلیه اطلاعات اقدام کند و عملکرد وسیله نقلیه را موردبررسی و ارزيابی دقيق قرار دهد.
سامانه مرکزی مذکور با سیستم صورت وضعیت و سایر سامانه‌های موردنیاز تبادل داده می‌کند.
پس بیشترین سهم تصادفات مربوط به همان خودروهای سبک است؟
بله.
موتورسواران چطور؟ آیا آن‌ها در بروز حوادث بین‌راهی نقشی دارند؟
بله، به‌خصوص در جاده‌های روستایی. به‌طورکلی، اما موتورسواران و عابران چیزی بین 10 تا 12 درصد در بروز تصادفات و سوانح ترافیکی نقش دارند.
آیا میزان تصادفات و سوانح رانندگی در بازه زمانی خاصی با افزایش روبه‌روست؟
بله، هر موقع تردد بیشتر شود، تصادفات نیز افزایش می‌یابند؛ مثلا در روزهای پایانی هفته سوانح رانندگی بیشتر رخ می‌دهند.
یکی از عواملی که باعث بروز سوانح ترافیکی می‌شود و معمولا برای رانندگان نیز دردسر به همراه دارد، تردد خودروهای شوتی در برخی از مسیرهاست. تردد این خودروها چگونه کنترل می‌شود؟
البته این موضوع در حوزه کاری پلیس‌راه نیست؛ البته ما با تمامی قسمت‌ها همکاری داریم و درباره تردد این خودروها نیز اقدامات خوبی انجام شده است؛ مثلا برخی شناسایی و برخی از خودروها نیز متوقف شده‌اند.
این خودروها قابل شناسایی و معمولا هم پژو هستند؛ به خاطر اینکه خودروهای پژو شتاب بیشتری نسبت به سایر خودروها دارند. از آنجا هم که اصفهان در مرکز کشور قرار دارد، این خودروها برای رسیدن به مقصد به‌ناچار از این استان عبور می‌کنند.
خودروهای شوتی چقدر در بروز تصادفات و رقم زدن سوانح رانندگی نقش دارند؟
واژگونی در این خودروها به دلیل سرعت زیاد رخ می‌دهد. اما تردد شوتی‌ها صددرصد برای سایر رانندگان ایجاد خطر می‌کند و حتی منجر به فوت می‌شود.
این خودروها بیشتر تک‌سرنشین هستند و از مبدأ و مقصدشان استان‌های دیگر است.
اصفهان چقدر راه دارد و چه میزان از آن استانداردسازی شده است؟
استان اصفهان 12 هزار کیلومتر دارد و این مسئله اصفهان را از سایر استان‌های دیگر متمایز می‌کند. ما با 9 استان همسایه هستیم و 9 درصد از راه‌های کل کشور نیز به استان اصفهان اختصاص یافته است؛ ضمن اینکه اصفهان رتبه اول تردد و آزادراه و بزرگراه را هم دارد.
با وجود استفاده از سامانه‌های هوشمند، آیا پاسگاه‌های بین‌شهری همچنان فعالیت می‌کنند؟
بله، اکنون سیستم‌های هوشمند در حال رصد هستند؛ درحالی‌که قبلا در برخی از محورها باید از نیروهای انسانی کمک می‌گرفتیم، اما الان با وجود دوربین‌ها نیاز به نیروی کمتری است. با این وجود درحال حاضر 17 پاسگاه در حال فعالیت هستند و به دنبال افزایش آن‌ها نیز هستیم.
با توجه به شرایط نامساعد جوی در نیمه دوم سال، آیا تدبیری برای کاهش تصادفات اندیشیده شده است؟
بله، طرح زمستانی اجرا خواهد شد تا از بروز سوانح رانندگی جلوگیری به عمل آید. اما مردم باید در زمانی که وضعیت جوی نامساعد است، از سفرهای غیرضروری اجتناب کنند یا اینکه از ناوگان حمل مسافر استفاده کنند.
یعنی می‌گویید در شرایط جوی نامساعد، وسایل حمل‌ونقل عمومی امن‌تر هستند؟
بله صددرصد آن‌ها امن‌تر هستند. رانندگی با وسایل نقلیه شخصی در شرایط نامساعد مشکلات مخصوص خود را به همراه دارد.
محورهای پرخطر در زمان برف و باران کدام هستند؟
غرب و جنوب به خاطر اینکه بیشترین میزان بارندگی در این محورها رخ می‌دهد و همچنین کوهستانی بودن آن‌ها نیز در بروز سوانح تأثیر دارند؛ البته اگر رانندگان حین رانندگی به علائم راهنمایی و رانندگی توجه کنند، بسیاری از حوادث رخ نخواهد داد.
همچنین رانندگان باید سفر خود را با برنامه‌ریزی پیش ببرند و مسیرها را شناسایی کنند.
