به گزارش اصفهان زیبا؛ نشست تأملاتی در مسائل کنونی سینمای ما با موضوع «مردمیسازی سینما» با حضور احمد مقیمی، مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، در سینما سوره حوزه هنری برگزار شد.
احمد مقیمی در ابتدا با اشاره به ارتباط مردمیسازی سینما با شرکتهای فیلمسازی کشور گفت: در کشور فضاهایی همچون بنیاد فارابی و دیگر نهادهای وابسته به دولت فیلم تولید میکنند. در کشورهای دیگر نیز چنین شرکتهایی تولیدکننده فیلم هستند. اینجا نیز امکانش وجود دارد؛ اما صرفه اقتصادی ندارد. اگر کسی در ایران بخواهد شرکت فیلمسازی ثبت کند، با منعی روبهرو نیست. همچنین اگر کسی قصد مشارکت یا سرمایهگذاری در ساخت یک فیلم داشته باشد، مانعی وجود ندارد. مسئله، چرخه اقتصادی است.
اگر فرض کنیم وضعیت تولید فیلمها از همه لحاظ مناسب است و به نقطهای میرسیم که ثبت شرکتهای فیلمسازی بازدهی اقتصادی دارد، در این صورت سینما مردمی میشود؟ خیر. من این را مردمیسازی نمیدانم. اگر چرخه اقتصادی فیلم درست کار کند و در نتیجهاش شرکتهای فیلمسازی ایجاد شوند، این مردمیسازی نیست؛ چون درصد کمی از مردم درگیر این مسئله میشوند.
مقیمی تعریف مردمیسازی را به صورت دیگری نیز مطرح کرد و افزود: در مرحله بعدی، کسانی تعریف مردمیسازی را ارتقا دادند و گفتند، میان جریان مردمیسازی و حلقههای میانی و در واقع بین حاکمیت فرهنگیهنری و مردم، باید فرصت داده شود که فیلم بسازند؛ مثل سازمان اوج یا در بحث پخش و نمایش، جشنواره عمار.
اینها حلقه میانی هستند که خودشان را از دل مردم میدانند. فرض کنید چند شرکت دیگر مثل اوج شکل بگیرد و حمایت بشوند. باز هم مردمیسازی صورت نمیگیرد. در این صورت فقط طیفی از حلقه میانی توسط حاکمیت حمایت شده است.
مردم باید بتوانند مشکلشان را با سینما حل کنند
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تأکید بر اینکه مردمیسازی مرحلهای فراتر از این روش است، ادامه داد: گاهی میگوییم تولیدات سینمایی باید به سفره مردم راه یابد. بخشی از مردمیشدن، این است. پله پایینترش این است که مردم در ساخت فیلم مشارکت کنند.
یک وقتی میگوییم مردم سینما را نه بهعنوان یک محصول در کنار دیگر محصولات، بلکه سینما را بهعنوان یک مسیر در زندگی خود ببینند؛ یعنی بتوانیم بسیاری از مسائل فکری و فرهنگی و تربیتی خود و خانوادهمان را با سینما حل کنیم. وقتی پذیرفتیم که سینما مسیری است که میتوانیم با آن زندگی کنیم و جزئی از زندگی ما باشد، این مردمیسازی سینماست که اکنون اینطور نیست. باید دید مردم کی میتوانند سینما را وارد زندگیشان کنند.
سینما باید درد مردم را دوا کند
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: در مهمترین قسم تولید که تهیه است، آیا میشود الگویی از تهیه را در سینما پیشبینی کرد که مردم شریک شوند؟ میشود. به شرطی که مردم بدانند این محصولی که تولید میشود، دردی را از جامعه دوا میکند. مهم این است که آدمها این موضوع را بپذیرند و م موقعیتهای اضطراری همچون سیل و زلزله، مشارکت کنند. قدم دیگر نیز حضور افراد کف جامعه در نقش و شخصیت خودشان در فیلمهاست؛ مثل بیبی قصههای مجید. روش مردمیسازی سینما که در کوتاهمدت نتیجه میدهد، همین قسم دوم و سوم است.
مردم سینما را حیاتی نمیدانند
جمال احمدی، منتقد سینما، با اشاره به اینکه مردم سینما را هنوز حیاتی نمیبینند، گفت: حتی مسئولان هم شامل این موضوعاند.
او افزود: سینما هنوز با زندگی عجین نیست و به همین دلیل همه کارها از سر رفع تکلیف انجام میشود. باید راههایی ایجاد شود که مردم بتوانند هنر و سینما را مثل سیل و زلزله ببینند. باید بتوانند متوجه خلأ وضعیت وخیم فرهنگی شوند تا به میدان بیایند. تمام نهادهای دولتی حکم ارتش را در دفاع مقدس دارند و جلوی ورود نیروهای مردمی را به این عرصه میگیرند. در زمان جنگ، گروههای مردمی خودجوش میرفتند و نافرمانی میکردند از فضای ارتش تا اینکه فضای عمومی کشور این موضوع را پذیرفت و راه برای مردم باز شد.
گروههای مردمی باید به خط بزنند
این منتقد اظهار کرد: فضایی که الان در هنر و ر سانه و سینما وجود دارد چنین است. گروههایی هستند که در کل کشور دارند شهید میشوند تا این اتفاق بیفتد و چارهای جز این نداریم. گروههای مردمی به شکلهای مختلف باید به خط بزنند. اگر بتوانیم فضای رسانه و روایت را فضای مطالبه عمومی ببینیم و این دغدغه را همه درک کنند، وارد میدان میشوند و باید به سراغ عملیکردن راهکارها برویم. فضاهای دولتی همین که بدانند و بتوانند برای گروههای مختلف راه باز کنند، مسیر هموار میشود.
در بدنه کارشناسی متوقف شدهایم
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: ما در یک بدنه کارشناسی متوقف میشویم. در سطح اول وزیر دستور میدهد، معاونتها نیز اراده به انجام کار دارند؛ اما در بدنه بعدی که بدنه کارشناسی است، کار زمینگیر میشود. اگر خلاف این مبنای کارشناسی بخواهی عمل کنی، باید جوابگوی دستگاههای نظارتی باشی. کار در یک دامنه قفل شده است. دلیل ایجادنشدن تغییرات همین است. بدنه کارشناسی به فهم کارشناس و خطکشی که دستش دارد و میسنجد تعریف میشود. نهایت فهمی که در فضای کارشناسی از مردمیسازی سینما وجود دارد، این است که مردم بیایند فیلم ببینند و نهایت اقدام مفیدشان توزیع بلیت رایگان و نیمبهاست و سیاستها در همین جا قفل میشود. این واقعیت میدان است.
مقیمی در این خصوص پیشنهادی مبنی بر کار در فضای گلخانهای ارائه کرد و گفت: باید نمونه کار داشته باشیم. قدم اول این است که فیلمی بسازیم که بخشهای مختلفش را مردم عهدهدار شدهاند و آن را ارائه کنیم. باید نمونه تولیدشده در این فضا داشته باشیم. باید از کم شروع کرد؛ اما به کم قانع نبود. اگر کار شکل گرفت و نمونهای تولید شد، میتوان با آن محاجه کرد.