فناوری AR چه قابلیت‌هایی را در اختیار شهرها قرار می‌دهد؟

واقعیت افزوده در خدمت شهر

در هفته‌های گذشته بالاخره محصول جنجالی شرکت اپل یعنی Apple Vision Pro با قیمت 3500 دلار به بازار عرضه شد، محصولی که یک هدست واقعیت ترکیبی (Mixed Reality) است؛ ولی این بار با دستخط اپل.

تاریخ انتشار: 11:42 - پنجشنبه 1402/12/17
مدت زمان مطالعه: 4 دقیقه
واقعیت افزوده در خدمت شهر

به گزارش اصفهان زیبا؛ در هفته‌های گذشـته بالاخره محصول جنجالی شرکت اپل یعنی Apple Vision Pro با قیمت 3500 دلار به بازار عرضه شد، محصولی که یک هدست واقعیت ترکیبی (Mixed Reality) است؛ ولی این بار با دستخط اپل.

تاکنون و خیلی قبل‌تر از اپل، شرکت متا یا همان فیس‌بوک سابق و بسیاری از شرکت‌های کوچک دیگر محصولات مشابهی با قیمت‌های بسیار مناسب‌تر به بازار عرضه کرده‌اند؛ برای مثال، Meta Quest 3 که به‌نوعی همان فناوری، اما با سیستم‌عامل اندروید است، هم‌اکنون با قیمت ۴۹۹ دلار عرضه می‌شود؛ البته ویژن‌پرو قابلیت‌ها و توانمندی‌های منحصربه‌فردی دارد که شاید مهم‌ترین آن، همگام‌بودن با اکوسیستم اپل است.

برای مثال، قابلیت ویژه‌ای دارد تا شما در هرکجای فضای اتاق خود مانیتور جداگانه‌ای با ابعاد دلخواه از لپ‌تاپ Mac خود داشته باشید؛ همچنین بسیاری از نرم‌افزارهای گوشی‌های همراه را نیز در این محصول بتوانید استفاده کنید؛ بااین‌حال Meta Quest سرمایه‌گذاری بیشتری روی دنیای بازی‌ها داشته و بازی‌های بسیار جذاب و خوش‌ساختی هم‌اکنون برای این محصول رقیب در دسترس است.

به‌طور کل شرکت Apple معمولا به‌عنوان یک شرکت فعال در حوزه گیمینگ شناخته نمی‌شود و از لپ‌تاپ‌ها و کامپیوترهای این شرکت کمتر برای بازی‌کردن استفاده می‌شود؛ البته در سال‌های اخیر مخصوصا هم‌زمان با عرضه IPhone 15 این شرکت قدم‌های مهمی را برای ورود جدی‌تر به این صنعت برداشته است.

بااین‌حال هدف مشترک این محصول همان چیزی است که در فناوری‌های پیش‌زمینه‌ای قبلی یعنی AR (واقعیت افزوده) و VR (واقعیت مجازی) دنبال می‌شد؛ یعنی کم‌رنگ‌کردن و ازبین‌بردن هرچه بیشتر مرز بین دنیای مجازی و واقعیت.

این مسیر را سال‌هاست کتاب‌ها و فیلم‌های علمی‌تخیلی برای آینده پیش‌بینی می‌کنند و در نمونه‌های پیشرفته‌تر آن چنین کاری را به‌وسیله یک لنز دیجیتال هوشمند یا یک تراشه در مغز در نظر می‌گیرند.

در ادامه، قصد داریم برخی ایده‌هایی را که به‌وسیله این فناوری‌ها (می‌توانند این مرز را کم‌رنگ کنند) در شهر مؤثر هستند، بررسی کنیم. بسیاری از این ایده‌ها با فناوری و متخصصان داخلی امروز قابل‌پیاده‌سازی است و ساخت نمونه‌های اولیه آن‌ها می‌تواند ما را برای روزی که چنین فناوری‌هایی همه‌گیر می‌شوند، آماده نگه دارد و حتی ممکن است برخی از آن‌ها قدم مهمی را در فراگیری چنین فناوری‌هایی بردارد.

ایده‌های پیش رو اکثرا به‌وسیله AR (واقعیت افزوده) قابل پیاده‌سازی است؛ مانند زمانی که شما دوربین گوشی هوشمند خود را به سمت فضایی می‌گیرید و علاوه بر تصویر محیط، المان‌های دیگر را نیز در تصویر مشاهده می‌کنید یا به‌وسیله Mixed Reality که به کمک هدست‌ها ممکن می‌شود و ترکیبی از فضای واقعی و المان‌های سه‌بعدی است.

نرم‌افزار نظارت بر ساخت‌وساز

یکی از وظایف همیشگی شهرداری‌ها و سازمان‌های ذی‌ربط، نظارت بر ساخت‌وسازها و تطبیق آن با نقشه‌های تأییدشده است. نرم‌افزاری را تصور کنید که نقشه سه‌بعدی تأییدشده ساختمان‌های در حال ساخت در آن موجود است. ناظر به همراه آن نرم‌افزار وارد ساختمان می‌شود و دوربین گوشی خود را در آن نرم‌افزار روشن می‌کند. فرض کنید پروژه یک پاساژ بزرگ یا یک ساختمان چندطبقه است. به‌راحتی ناظر با حرکت در ساختمان به‌صورت واقعی و مشاهده مکان ستون‌ها و دیوارها در نرم‌افزار به‌طور هم‌زمان و تطبیق‌یافته با دنیای واقعی می‌تواند متوجه تخلف‌ها یا تغییرات در حین ساخت‌وساز شود.

همچنین اگر در آن محیط سه‌بعدی اضافه‌شده اطلاعات وجود داشته باشد، می‌توان به ناظر نشان داد؛ برای مثال، فلان دیوار تغییریافته چه میزان بار از سقف را تحمل می‌کرد یا… . از همین نرم‌افزار برای جانمایی تأسیسات و موارد دیگر نیز می‌توان استفاده کرد.

همچنین همین نرم‌افزار می‌تواند قابلیت تصویربرداری داشته باشد و تفاوت طرح اجراشده و طرح تأییدشده را به‌صورت عینی تصویربرداری کند تا بعدا مورداستفاده قرار گیرد و جلوی سوءاستفاده‌ها و تخلف‌ها را بگیرد. چنین نرم‌افزاری می‌تواند فرایند نظارت را بسیار سریع‌تر و عادلانه‌تر کند.

نرم‌افزار جانمایی تأسیسات شهری و ساختمانی

در زیر پوست ساختمان‌ شهرها، شریان‌های بسیار زیادی از کابل‌های برق و کانال‌های فاضلاب و لوله‌کشی‌های مختلف و… وجود دارد. در هر طرح عمرانی در شهر نیاز است محل دقیق این تجهیزات زیرزمین جانمایی شود تا از قطعی‌های مختلف و وقوع بحران در شهر یا محله جلوگیری به‌عمل آید.

یک نرم‌افزار AR را تصور کنید که در اختیار پیمانکاران قرار می‌گیرد و می‌توانند با روشن‌کردن دوربین خود در آن نرم‌افزار و گرفتن گوشی‌شان به‌طرف سطح زمین، از محل دقیق لوله‌ها و کابل‌های برق و… تا چندین متر زیرزمین مطلع شوند؛ همچنین با هوشمندکردن این نرم‌افزار و ترکیب آن با تجهیزات دیگر می‌توان نرم‌افزاری ساخت که محل حدودی خرابی لوله‌های آب و… را تشخیص دهد و به پیمانکار کمک کند تا دقیقا در محل موردنیاز حفاری را انجام دهد.

نشان‌دادن اطلاعات مربوط به آن تجهیزات کمک می‌کند تا پیمانکار مصالح موردنیاز را از قبل تهیه کند. هرچند تمام این موارد شاید به‌نوعی هم‌اکنون هم انجام شود، سرعت و دقتی که چنین نرم‌افزاری فراهم می‌کند، می‌تواند شیوه و سرعت و هزینه انجام کار را به‌کلی متحول کند.

نرم‌افزار موزه شهری

این نرم‌افزار می‌تواند در حوزه گردشگری کاربرد داشته باشد و نقش یک تورلیدر را بازی کند. در اصفهان مکان‌ها و خیابان‌های بسیار زیادی و جود دارند که هرکدام داستان و روایت‌های خود را دارند. بسیاری از کوچه‌ها و خیابان‌ها به نام شهدایی نام‌گذاری شده‌اند که هرکدام داستان منحصربه‌فرد و شگفت‌انگیزی دارند.

می‌توان یک نرم‌افزار واقعیت افزوده را به‌گونه‌ای طراحی کرد که امکانات کاربردی مانند مسیریابی در بستر AR داشته باشد (مثلا با فلش بر کف خیابان مسیر درست حرکت را مشخص کند) و به‌غیراز آن با قرارگرفتن روی هر یک از قسمت‌های مهم شهر ازجمله بناها یا خیابان‌ها، امکان دسترسی به اطلاعات مربوط به آن مکان یا شهر را به شکلی زیبا، حتی در صورت لزوم به‌وسیله انیمیشن‌های سه‌بعدی و… نشان دهد.

برای مثال، با گرفتن آن نرم‌افزار روی یک بنای تاریخی، حال‌وهوای گذشته آن بنا و رفت‌وآمد اسب‌ها و… به‌صورت ترکیب‌شده با بنای فعلی نمایش داده شود.

بازی‌های مکان‌محور

در چندین سال قبل و در زمانی که هنوز AR یک فناوری نوپا محسوب می‌شد، نام یک بازی به اسم Pokemon Go در فضای مجازی جهان بسیار سروصدا کرد و رکوردهای بزرگی ازجمله تعداد نصب و… به‌دست آورد.

شیوه کار بازی به این صورت بود که شما باید در مکان‌های مختلف شهر اقدام به جست‌وجوی موجودات خاصی می‌کردید. کار به جایی رسیده بود که ناگهان چند ده بازیکن همراه با یک گوشی به‌ظاهر در حال فیلم‌برداری از یک نقطه شهر، به آن محل هجوم می‌بردند و حتی گاهی موجب ایجاد ترافیک و مسائلی ازاین‌دست می‌شدند. چند سال پیش نیز اولین‌بازی مکان‌محور AR در اصفهان به نام «اوبوتو» با رویکرد فرهنگی‌مذهبی تولید شد.

چنین بازی‌هایی قابلیت‌های جالبی را برای مدیریت رویدادهای شهری ارائه می‌دهند؛ برای مثال، می‌توان افراد زیادی را به‌صورت هم‌زمان و به سمت یک رویداد خاص هدایت کرد یا نقاطی از شهر را بیشتر موردتوجه شهروندان قرارداد و به همین وسیله آن‌ها را با فرهنگ و تاریخ شهر آشنا کرد.

این‌ها فقط چند مورد از کارهایی بود که با کمک تکنولوژی‌های مذکور قابل انجام‌شدن است. پیشروبودن در این فناوری می‌تواند به ما آمادگی لازم برای بهره‌وری هرچه بیشتر برای زمانی را بدهد که چنین فناوری‌هایی پس از پیشرفت و برطرف‌شدن نقاط ضعفشان کاملا فراگیر شده باشند.

برچسب‌های خبر
دیدگاهتان را بنویسید

- دیدگاه شما، پس از تایید سردبیر در پایگاه خبری اصفهان زیبا منتشر خواهد‌شد
- دیدگاه‌هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد‌شد
- دیدگاه‌هایی که به غیر از زبان‌فارسی یا غیرمرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد‌شد

دو + 20 =