صرافی‌های اصفهان ماه‌هاست شبانه‌‌روز میزبان صف‌نشینانی هستند که قصد خرید ارز به قیمت صرافی ملی دارند. براساس آخرین تصمیم بانک مرکزی، سالانه به هر ایرانی دو هزار یورو به قیمت صرافی ملی فروخته می‌شود و همیشه نرخ آن کمتر از بازار آزاد است. هر ایرانی با کارت ملی یک‌بار در سال می‌تواند ارز دولتی دریافت کند؛ البته برای نیاز‌هایی مانند سفر خارجی و امروز بیشتر دریافت‌کنندگان ارز دولتی هدفی جز فروش با قیمت بالاتر ندارند. برای مثال اگر دیشب در مقابل یک صرافی درون صف ایستاده بودید و امروز دو هزار یورو خریده بودید، به ازای فروش آن در بازار آزاد، شش میلیون تومان سود می‌کردید.
خریداران از چه جنسی‌اند؟
نیمه‌های شب، در مقابل درِ صرافیها این آقایان هستند که در صفوف طولانی نشسته‌اند، قبل از 6 صبح صف‌ها به 10 مترهم نمی‌رسد. گاهی تعداد افراد منتظر در صف تا نزدیک صبح کمتر از 10 نفر است که همان‌جا روی زمین دم در صرافی تا صبح چرت می‌زنند. مراجعه‌کنندگان گاهی خانم و آقا هستند؛ مانند زوج جوانی که سه شب قبل مقابل یکی از صرافی‌های اصفهان در صف ایستاده بودند و خانم درباره دلیل این کار گفت: «وام ازدواج را گرفتیم و دیدیم هر دو را روی هم بگذاریم یک آپارتمان هم رهن نمی‌دهند، گفتیم اگر یک شب اینجا بیدار بمانیم، روی هم 10 میلیون بیشتر داریم.» نگهبان ساختمان اطراف صرافیها می‌گفت خانم‌ها کمتر در صف می‌ایستند و این آقایان هستند که در مقابل صرافیها شب‌زنده‌داری می‌کنند. آقایان از نظر سن‌و سال متفاوت‌اند، در میان آن‌ها جوانان 19 و 20 ساله حضور دارند و گاهی حتی پیرمرد‌های 70 و 80 ساله در صف خرید ارزی دولتی می‌ایستند. پیرمردی 73 ساله که به زور روی زمین می‌نشست و همراه با پسرش به صف خرید ارز دولتی آمده بود، در این‌باره به اصفهان‌زیبا گفت: «پسرم گفت بیا بریم. یک شب اینجا باشی 4 تا 5 میلیون سود می‌کنی، من هم آمدم. کارگر روز مزدی 150 هزار تومان است. برای یک شب سختی چهار میلیون می‌ارزد.»
خریدار اجاره‌ای!
نزدیک شش صبح صف خرید ارز دولتی به یک‌باره چندبرابر می‌شود، اتومبیل‌هایی مقابل در صرافیها می‌ایستند. چند جوان که به سختی در ماشین جا شده بودند، خیلی سریع پیاده می‌شوند تا کنار صرافی نوبت بگیرند؛ رانند‌ه سنگین وزن اما فقط آن جوانان را تماشا می‌کند. صبح وقتی در صرافی باز شد و به همه ارز سهمیه‌ای رسید، همان جوان‌هایی که سوار ماشین بودند یکی یکی سمت ماشین می‌روند، ارز‌ها را تحویل می‌دهند و چند تراول چروکیده می‌گیرند. سپس مرد سوار اتومبیل می‌شود و آن جوان‌ها پیاده به خانه باز‌می‌گردند. یکی از این جوان‌ها به اصفهان‌زیبا گفت: «این آقا را یک نفر به من معرفی کرد، قرار شد با کارت ملی برای او یورو بخرم، پولش را هم خودش داد که آخر کار 200 هزار تومان بگیرم.» جوان دیگری نیز با تأیید این ادعا گفت: «پارسال با این آقا آشنا شدم، برایش ارز دولتی گرفتم و 200 هزار تومان به من داد، امسال هم تماس گرفت و گفت بیا از سهمیه‌‌ات استفاده کن.» خریداران اجاره‌ای ارز یا اجاره‌دهندگان کارت ملی در بیشتر مشاهده‌ها جوان بودند؛ جوان‌های دانشجویی که برای خرید یورو، بودجه حدود 46 میلیون تومانی ندارند و کارت ملی خود را چند ساعت به یک دلال اجاره می‌دهند تا 200 هزار تومان دریافت کنند. گاهی دلال‌ها برای دریافت ارز دولتی تا 500 هزار تومان نیز کارت ملی اجاره می‌کنند؛ ولی دستمزد عرف این کار تنها 200 هزار تومان است. دلال‌ها برای معرفی داوطلب به جوان‌ها تا 50 هزار تومان شیرینی می‌دهند؛ اما قبل از کار، مدارک جوان را کامل دریافت می‌کنند. بعضی از آن‌ها حتی سفته می‌گیرند تا مبادا خریدار ارز پس از دریافت دو هزار یورو ناپدید شود. ساعت 12 ظهر وقتی صف تمام شد و به همه ارز رسید، دم در صرافیها برای چند ساعتی خلوت شده و صف خرید ارز از مقابل صرافیها به خیابان سپه منتقل می‌شود.
