مجلس دوم مشروطه در 24 آبان 1288 در حالی شكل گرفت كه مشروطه‌خواهان یک تجربه پرفرازونشیب را در جنگ با محمدعلی شاه و تدوین و تصویب قانون گذرانده بودند و حالا پس از رفع این مشكلات، فضایی برای بیان مطالبات و دسته‌بندی‌های جدید شكل گرفت. در این دوره مجلس با دو گروه اعتدالیون با 53 نماینده و دمکرات‌ها با 27 نماینده به ریاست سپهدار اعظم (محمدولی تنكابنی) شروع به كار كرد و تا 26 آذر 1290 با 331 جلسه به كار خود پایان داد. مجلس دوم ازنظر فعالیت پارلمانی جلسات مهم‌تری را نسبت به مجلس اول تجربه كرد كه از مهم‌ترین آن می‌توان به استفاده از مستشاران خارجی بخصوص سوئدی‌ها در تقویت قوای نظامی و تشكیل ژاندارمری اشاره كرد.
اما تعاملات خارجی این مجلس به مباحث نظامی ختم نشد و با دعوت مورگان شوستر آمریكایی برای اصلاح ساختار اقتصادی و اداری، تحولی در مسائل اقتصادی از سوی دمکرات‌ها به وقوع پیوست كه درنتیجه آن مجلس خواستار وام یک میلیون و 250 هزارپوندی از بانک شاهی شد. این اصلاحات نسبی با سنگ‌اندازی‌های جناح مقابل به رهبری سپهدار اعظم و عبدالحسین میرزا فرمانفرما روبه‌رو شد. اعتدالیون به دلیل خاستگاه طبقاتی خود و پیشینه‌ای كه در بازار و همراهی با تجار و روحانیون داشتند عمدتا خواستار حفظ شرایط موجود بودند و چندان تمایلی به تحول جدی نداشتند. تنش میان دو جناح مجلس تا جایی بالا گرفت كه طبق روایات تاریخی، حیدر عمواوغلی (رهبر حزب كمونیست) با حمایت پشت پرده دمکرات‌ها به ترور بهبهانی دست زد و در مقابل نیز چند سوءقصد به جان دموکرات‌ها انجام شد.
درنتیجه ترور بهبهانی، مستوفی‌الممالک با رویکردهای سوسیالیستی و نجات مردم از قحطی عظیم به ریاست مجلس دست‌یافت. نخست‌وزیر جدید با پشتیبانی از یِپرم‌خان اعلام كرد همه افراد باید سلاح‌های خود را به پلیس محلی تحویل دهند و دمکرات‌ها از این دستور پیروی كردند، اما هواداران اعتدالیون به رهبری ستارخان و باقر خان سلاح‌های خود را تحویل نداده و بخش مركزی تهران را سنگربندی كردند اما بیشتر نیروهای بختیاری و پلیس، پارک اتابک را محاصره كرده و یاران پیشین خود را خلع سلاح كردند. بدین ترتیب انقلاب مشروطه سر فرزندان خود را نبرید ولی مانند انقلاب‌های دیگر سرانجام بیشتر آن‌ها را خلع سلاح كرد، اما در این نبرد به مدت چهار ساعت سیصد نفر كشته شدند.
با برهم‌خوردن نظم عمومی و درگیری‌ها در تهران، دیگر نقاط كشور نیز به‌مرور به سمت شورش رفت و در ترکمن‌صحرا، لرستان، خوزستان و رشت تحركات مسلحانه‌ای انجام شد. اقدامات مورگان شوستر در این زمان نیز باعث تنش‌هایی با روسیه تزاری شد. شوستر كه دل‌بسته انقلاب مشروطه بود و آن را مثبت ارزیابی می‌کرد، پیش از آنكه وارد ایران شود در استانبول با تقی زاده ملاقات كرد و تحت تأثیر جناح دمكرات قرار گرفت. شوستر در ایران با مخالفت انگلیس و روس‌ها مواجه شد اما با جلب اعتماد انگلیسی‌ها روس‌ها را در مواضعشان منزوی کرد. شوستر در اقدام مهمی اموال شعاع‌السطنه را در ایران توقیف ولی روسیه با این كار مخالفت كرد و ضمن ارسال اولتیماتومی به مجلس خواستار توقف این كار شد اما مجلس زیربار نرفت و قوای روس، رشت، تبریز، زنجان را اشغال كرد و در مشهد نیز حرم امام رضا (ع) را به توپ بستند. در آخر، ناصرالملک با تشكیل كمیسیونی شرایط روس‌ها را پذیرفت و شوستر از ایران اخراج شد.
او پس از بازگشت به آمریكا كتابی به نام اختناق در ایران درباره خاطراتش نوشت. اما ثمرات اجتماعی انقلاب مشروطه صرفا به اصلاحات عینی اقتصادی و سیاسی خلاصه نشد و زنان نیز با ایجاد تشکل‌هایی در این دوره نزدیک هشتاد نامه در روزنامه ایران نو در راستای حقوق زنان و حق تحصیل منتشر كردند. درهرحال مجلس دوم دوران پرفرازونشیب و حساسی را گذراند كه پایه‌ای شد برای اقدامات اصلاحی در زمان‌های بعدی در تاریخ ایران.
