با انتخاب بایدن به عنوان رئیس‌جمهور چهار سال آینده آمریکا، نرخ ارز در بازار ایران با کاهش قابل توجهی همراه شده است. دیدگاه غالب تحلیلگران سیاسی و اقتصادی این است که با روی کار آمدن نامزد دمکرات‌ها، برخی تحریم‌ها برداشته شده یا مراودات تجاری ایران تسهیل می‌شود. در این شرایط احتمال دارد تأمین مواد اولیه و صادرات محصولات و خدمات راحت‌تر شده، هزینه نقل و انتقال پول کاهش یافته و حتی سرمایه‌گذاری خارجی بهبود یابد. این مسائل در کنار افزایش احتمالی صادرات نفت و بهبود تراز تجاری ایران، در میان‌مدت می‌تواند به سنگینی سمت عرضه در بازار ارز منجر شود. از سوی دیگر برخی از سرمایه‌گذاران خرد که به امید روی کار آمدن ترامپ سرمایه‌های خود را به دلار تبدیل کرده بودند، حالا به دنبال آن هستند که با فروش دلارهای خانگی، از ضرر بیشتر خود جلوگیری کنند. کاهش نرخ دلار در بازار آزاد در شرایطی است که نرخ مبنای دلار برای شرکت‌های بورسی که همان نرخ سامانه نیما است در روزهای اخیر نوسان سنگینی نداشته است.
تأثیر انتخاب بایدن بر بورس
روی کاغذ با انتخاب بایدن شرایط برای بورس بهبود می‌یابد و چرخ تولیدکننده‌ها راحت‌تر می‌چرخد. اما روند دو روز اخیر بورس نشان می‌دهد، تلاش برای تبدیل دارایی‌ها به ریال، فقط به بازار دلار و طلا و … باز نمی‌گردد و سهام‌داران نیز سعی دارند با نقد کردن سهام خود، مانعی باشند بر سر راه کاهش ارزش روز دارایی‌هایشان. اعتماد سرمایه‌گذاران به وعده‌های دولت از بین رفته و در نتیجه طبیعی است که تا بازگشت این اعتماد، هیجان فروش در بازار همچنان پابرجا باشد. به عبارت ساده‌تر سه ماه پیش که سهام‌داران با توجه به گفته‌های رئیس‌جمهور، «همه چیز خود را به بورس سپردند» چیزی جز کاهش روزانه ارزش دارایی‌هایشان ندیدند و در نتیجه اکنون به جای اینکه با روی کار آمدن بایدن، روند بازار منطقی شود، قرمزی بازار تعجب سهام‌داران را در پی داشته است.
بورس، کم ریسک‌ترین بازار در میان‌مدت
در طی سه ماه اخیر دلار از مرز 20 هزار تومان تا محدوده 32 هزار تومان بالا رفت. سکه از مرز 10 میلیون تومان تا 16 میلیون تومان پیشروی کرد و پرایدی که زمانی قیمت 90 میلیون تومانی آن عجیب بود، تا 160 میلیون تومان هم نرخ‌گذاری شد. اما بورس تنها بازاری بود که نه‌تنها در سه ماه اخیر رشدی نداشت، بلکه سبدسهام سهام‌داران تا 60 درصد هم ریزش داشت. با توجه به اصلاح سنگین دماسنج بورس، بعید به نظر می‌رسد که ریزش سنگین دیگری در این بازار رخ دهد؛ اما در مقابل احتمال کاهش بیشتر در بازار ارز، طلا، خودرو و مسکن وجود دارد.
گروه‌های پرپتانسیل
با روی کار آمدن بایدن، برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند بر خلاف گذشته، اکنون گروه‌های غیردلاری امکان رشد بیشتری در بازار سرمایه دارند. به عبارت دیگر با روی کار آمدن ترامپ این احتمال وجود داشت که نرخ دلار همچنان صعودی باشد و به دنبال آن شرکت‌هایی که صادرات‌محور بوده یا کالای قابل توجهی داشتند، با استقبال بیشتری مواجه می‌شدند. گروه فلزات اساسی و پتروشیمی‌را می‌توان در این دسته جای داد. اما اکنون که بایدن بر سرکار آمده است و دلار روند کاهشی دارد و البته در صورتی که قیمت دلار در نرخ‌های پایین تثبیت بشود، آن گروه از شرکت‌ها که فروش داخلی دارند می‌توانند موقعیت بهتری داشته باشند. در حالت کلی کاهش قیمت دلار می‌تواند برای گروه‌هایی همانند دارویی و مواد غذایی شرایط بهتری فراهم کند.
