نوید تیموری مدیر پردیس کتاب اصفهان درباره مشکلات طرح پاییزه کتاب می‌گوید: «طرح پاییزه کتاب و به‌صورت کلی طرح‌های فصلی کتاب، طرح‌های خوبی هستند که باعث رونق کتاب‌فروشی‌ها و حمایت از این عضو حیاتی در زنجیره آسیب‌پذیر صنعت نشر می‌شوند و به‌عبارتی با هدف تقویت جریان و توزیع فروش کتاب از طریق چرخه حرفه‌ای و اصولی نشر تلاش می‌کنند کتاب‌فروشی‌ها را به‌عنوان آخرین زنجیره سرپا نگه دارند. اما متأسفانه درجا زدن این طرح و عدم رفع مشکلاتی که همیشه از سوی کتاب‌فروشان منعکس شده و ظاهرا گوش شنوایی برای آن وجود ندارد، باعث شده این طرح با تمام مشکلات قبلی و بدون حرکت رو به جلو در همان نقطه آغازین درجا بزند.» او ادامه می‌دهد: «متأسفانه تخصیص بودجه اندک برای کتاب‌فروشی‌ها و درنهایت توزیع نامتقارن، نامتناسب و غیرشفاف سهیمه میان کتاب‌فروشی باعث شده کتاب‌فروشان عضو طرح بیش از آنکه به ترویج کتاب‌خوانی و تلاش برای پاسخ‌گویی بهتر به مخاطبان خود بپردازند، در طول اجرای طرح مدام درگیر پیگیری‌های اداری برای تخصیص و تمدید اعتبار و حل مشکلات خود طرح شوند.»
تیموری درباره مسائل مختلف طرح‌های تخفیف فصلی کتاب پیشنهادی هم دارد: «بهتر است یک‌بار هم که شده در هر شهر و استانی، امکانی فراهم شود که کتاب‌فروشی‌های عضو طرح بازخوردها و پیشنهادهای خود را به‌منظور بهبود چنین طرح‌هایی منعکس کنند و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌نیز به‌عنوان نهاد ناظر بر اجرای مطلوب‌تر و هدفمندتر چنین طرح‌هایی و به‌کارگیری عملی نظرات و پیشنهادهای کتاب‌فروشان به‌عنوان اصلی‌ترین ذی‌نفعان نظارت جدی‌تر، مطرح کنند.»
او اضافه می‌کند: «در واقع اکنون به‌نظر می‌رسد برنامه و عزمی‌برای دریافت بازخوردهای مربوط به اجرای این طرح‌ها از کتاب‌فروشان و بهبود مستمر اجرای این طرح‌ها وجود ندارد و بدیهی است که به مرور شاهد افت کیفیت این طرح‌ها باشیم. به هر حال این طرح نواقص زیادی دارد و هدف ما هم بهبود چنین طرح‌هایی است که با هدف‌های متعالی آغاز به کار کرده‌اند و متأسفانه اجرای نامطلوبشان نتایج مورد نیاز را حاصل نمی‌کند.» این فعال فرهنگی در حوزه کتاب با بیان اینکه ما راهی برای انعکاس این بازخوردها نداریم، می‌گوید: «هدف اصلی ما شنیده شدن این بازخوردها و انعکاس‌شان حتی به‌صورت خصوصی این موارد به مسئولان است. شاید بد نباشد خودتان در طول اجرای طرح تلفن را بردارید و به‌عنوان یک کتاب‌فروش تلاش کنید با خانه کتاب تماس بگیرید و درخواستی داشته باشید. معمولا هیچ‌کس پاسخ‌گو نیست. اگر هم پاسخ‌گو باشد برخورد مناسبی ندارد. در بهترین حالت هم درخواست شما را به تماس مجدد در ساعتی دیگر موکول می‌کنند و دوباره روز از نو روزی از نو و همان داستان عدم پاسخ‌گویی. به هر حال اگر هدف شنیدن انتقادات و بهبود طرح است، باید صادقانه بگوییم خانه کتاب (حداقل در بعد پاسخ‌گویی و اجرایی) عملکرد قانع‌کننده‌ای نداشته است.» او تصریح می‌کند: «صادقانه هم بگوییم در حجم فروش مجموعه ما سهمیه اختصاصی عدد قابل ملاحــظه‌ای مـــحسوب نمی‌شود و حضور ما در چنــین طــرح‌هایی مشارکت در طرح‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌و بستری است برای محک‌زدن جایگاه در رتبه‌بندی نهایی کتاب‌فروشی‌ها. ولی متأسفانه هر نوبت به‌جای گرفتن انگیزه از مشارکت در چنین طرح‌هایی، وقت و انرژی و توان همکاران ما در پردیس کتاب صرف حل مشکلات ساده و کوچک این طرح‌ها که با بی‌توجهی مجریان و متولیان امر لاینحل باقی مانده است، می‌شود.»
سقف بودجه کتاب‌فروشی‌ها و زمان طرح‌های تخفیف افزایش یابد
فیروز سلطانی مدیر کتاب‌فروشی وحدت اجرای طرح‌های تخفیف کتاب را بسیار مثبت و باعث رونق خرید کتاب ارزیابی می‌کند: «این طرح‌های تخفیف در این تورم و گرانی کتاب می‌تواند حداقل در یک بازه زمانی کوتاه‌مدت کمک‌کننده باشد و اهالی کتاب را تشویق به خرید کتاب کند. من مشتریانی دارم که به نوعی منتظر این طرح‌ها هستند و با شروع این طرح چندین کتاب خریداری می‌کنند. یا حتی دوستان بازنشسته و قدیمی‌دارم که از من می‌خواهند به محض شروع طرح تخفیف به آن‌ها خبر بدهم تا به کتاب‌فروشی بیایند و کتاب بخرند. البته بودجه اختصاص داده‌شده به هر کتاب‌فروشی بسیار اندک است و اگر سقف بودجه هر کتاب‌فروشی افزایش پیدا کند، تأثیر بسیار خوبی بر افزایش استقبال و خرید کتاب خواهد گذاشت.» او ادامه می‌دهد: «این طرح آخر یعنی طرح پاییزه در زمان کوتاهی برگزار شد و گاهی ده روز گاهی دو هفته اجرایی می‌شد؛ اما طرح آخر در یک هفته برگزار شد و زمان بسیار کم بود؛ چون به هرحال خیلی‌ها درگیر هستند و نمی‌توانند به موقع به کتاب‌فروشی‌ها بیایند و اگر زمان بیشتر باشد امکان برنامه‌ریزی برای افراد بیشتری وجود خواهد داشت.» سلــطانی درباره پـــرداخـــتی‌هـــای مــؤسسه خــانه کــتاب و ادبیات ایران به کتاب‌فروشی‌ها می‌گوید: «پرداختی‌های طرح‌های تخفیف کتاب در گذشته یکی دوبار دیر انجام شد با این حال امسال پرداخت‌ها به موقع انجام شد و شرایط خوبی از این بابت وجود داشت.»
ضوابط تعیین بودجه کتاب‌فروشی‌ها شفاف نیست
محمد زاهدی مدیر کتاب‌فروشی زمان درباره طرح تخفیف کتاب به خصوص طرح آخر که در پاییز 99 اجرایی شد می‌گوید: «مسئله‌ای که وجود داشت این بود که مثل همیشه سقف بودجه کتاب‌فروشی‌ها بسیار پایین بود و این بار زمان طرح هم کم شده بود. به طور مشخص یک هفته برای این طرح اختصاص داده شده بود که شش روز زمان مفید آن بود و این برای طرح‌هایی این چنینی زمان کمی‌است و به خیلی‌ها اجازه خرید را نمی‌دهد. مضاف بر اینکه باعث ازدحام در روزهای پایانی آن هم در این شرایط کرونایی می‌شود.» او درباره ازدحام روز پایانی طرح پاییزه و عدم خرید غیرحضوری در این دوران اضافه می‌کند: «علاوه بر کمبود وقت، بخشی از این مسئله هم مربوط به خود مردم است. من انتظار داشتم در این طرح تخفیف خریدهای غیرحضوری بیشتر باشد اما این اتفاق نیفتاد و در روز آخر آنقدر مغازه شلوغ بود که امکان جوابگویی وجود نداشت.» با این حال زاهدی معتقد است برگزاری طرح‌های این چنینی آن هم در شرایط پیچیده اقتصادی کنونی، تأثیرات خوبی دارد: «به نظرم با این شرایط کرونا و شرایط اقتصادی برگزاری این طرح می‌توان به کتاب‌فروشی‌ها کمک کرد تا حداقل در یک بازه زمانی کم‌فروشی داشته باشند. مضاف بر اینکه بلافاصله بعد از این طرح تعطیلی دو هفته‌ای سراسری باعث شده است که ما هیچ فروشی نداشته باشیم و این طرح تا حدودی به ما در جبران این دو هفته کمک می‌کند. البته باید گفت که طرح‌های این چنینی درمان شرایط نیست و بیشتر یک تسکین برای بازه‌های زمانی کوتاه‌مدت است.» مدیر کتاب‌فروشی زمان ضوابط تعیین بودجه هر کتاب‌فروشی در طرح‌های کتاب را غیر شفاف می‌داند: «برای من که هنوز روشن نشده این سقف بودجه چطور تعیین می‌شود و متر و معیار اختصاص آن چگونه است. قطعا ضوابطی در این زمینه وجود دارد اما به صورت روشن این ضوابط را اعلام نکرده‌اند.»
