از سال ۱۹۹۸ تعدادی از فعالان و کنشگران موفق شدند حقوق حیوانات را گوشزد کنند و در تقویم جهانی یک روز را به این موضوع اختصاص دهند؛ اما شرایط کنونی حیوانات نشان میدهد که در عمل چندان هم موفق نبودهاند. متاسفانه این موضوع یعنی بیتوجهی به حقوق حیوانات در کشورمان را بسیار مشاهده کردهایم. پخش کلیپهای مربوط به حیوانآزاری همچون سگکشی در تیران فقط در یک بازه زمانی افکار عمومی را جریحهدار میکند و هیچ دستاوردی در جهت احقاق حقوق حیوانات ندارد. سمیه رفیعی، رئیس فراکسیون محیطزیست مجلس هم در واکنش به طرح نیمهکارهای درخصوص منع حیوانآزاری که مجلس گذشته آن را پیش برد و اما موفق به تصویب نهایی آن نشد، در گفتوگو با «توسعه ایرانی» با اشاره به خلأهای قانونی در حوزه محیطزیست میگوید: «با توجه به اینکه قوانین حوزه محیطزیست به ویژه بخش مربوط به حیاتوحش و حقوق حیوانات قوانین بهروزی نیست و حتی در برخی موارد نیم قرن از تصویب آنها میگذرد، بنابراین بسیاری از این قوانین ناکارآمدند و نیاز است مجلس یازدهم به این حوزه وارد شود و حتما باید پالایش و تحول مثبتی با توجه به نیازهای روز جامعه و تغییرات اکولوژیک در کشور رقم بزند.»
حیوانات مخلوق خداوند هستند
شهناز نوایی، فعال برجسته حقوق حیوانات، پانزده سال است که به حیوانات امدادرسانی میکند. تا آنجا که هشت سال پیش برای جلوگیری از کشتارحیوانات آواره، قطعه زمین محصوری را در جنوب اصفهان خریداری کرده و در این ملک شخصی از حیوانات تصادفی، بیمار، معلول یا حامله مراقبت و نگهداری میکند. به گزارش اصفهان زیبا، با او که دلسوز واقعی حیوانات است، در مورد حقوق حیوانات در کشورمان به گفتوگو نشستیم. نوایی در دفاع از حیوانات و حقوقشان میگوید: «حیوانات مانند انسانها، مخلوق خداوند و عضو مفیدی از چرخه حیات هستند. آدمی بیشتر پیشرفتهای علمی و پزشکی خود را مدیون وجود حیوانات است. اگر عدالت داشته باشیم حیوانات نیز از تمامی مواهب و نعماتی که پروردگار در روی زمین قرار داده سهم میبرند.
در رابطه با رعایت حقوق حیوانات و برخورد صحیح با آنها، احادیث متعدد از ائمه اطهار و انبیا (علیهم السلام)آمده است و در قرآن کریم بر تعامل انسان با حیوان و حقوق حیوانات مکرر سفارش شده است. در سوره عنکبوت آیه 60، این طور آمده است که چهبسا جاندارانی که نمیتوانند متحمل روزی خود شوند. خداوند است که آنها و شما را روزی میدهد. یا در جای دیگر عنوان میشود در صورتی که مالک هر حیوان به تأمین نیازهای آن اقدام نکند، بر حاکم لازم است که او را به انجام وظیفهاش اجبار کند. در صورتی که حاکم نتواند این کار را انجام دهد، باید افراد دیگر این وظیفه را انجام دهند و حیات حیوان را حفظ کنند. آنچه خالق هستی بخش آفریده هریک شاهکار و قابل ستایش است و حرمت دارد. حیوانات نیز مانند انسان عضو مفیدی از چرخه حیات (انسان حیوان طبیعت) است و نابودی هر یک از اعضای این چرخه باعث ازهمگسیختگی و آشفتگی در چرخه حیات میشود که مشکلات و خسارات جبرانناپذیری در برخواهد داشت.»
با حیوانات متعادل رفتار نمیکنیم
متاسفانه بیشتر مردم در مراحل مختلف زندگی تعادل یا حد میانه ندارند و در هر موردی زیادهروی یا دریغ میکنند. این فعال برجسته حقوق حیوانات بیان میکند: «در مورد برخورد با محیطزیست و حیوانات مردم یا بیش ازحد عاطفی یا بیش از حد نامهربان و خشن هستند. گروهی به سگ یا گربه لباس گرانقیمت میپوشانند، غذای گران خریده و هزینههای گزاف میکنند و آنها را در آغوش گرفته و میگردانند، گروهی آنها را شکنجه و آزار میدهند یا میکشند. متاسفانه تعداد اندکی از شهروندان هستند که به حیوانات و محیطزیست علاقهمندند و با آنها متعادل رفتار میکنند. متاسفانه به علت عدم قانون واقعی حمایت از محیط زیست و حیوانات، ضعف بینش و باورهای صحیح در مورد نگهداری و تعامل انسان با حیوانات و طبیعت و ازبین رفتن زیستگاههای طبیعی در اثر گسترش بی رویه شهرها و شهرکهای صنعتی و عدم امکانات زیستی، حیوانات به مناطق مسکونی تردد میکنند که مشکلاتی برای حیوانات و شهروندان به وجود آورده است. در روستا و شهر، روباه، شغال، گرگ و حتی آهو مشاهده شده است که باید ارگانهای ذیربط چارهای بیندیشند.» نوایی پنج سال است جهت جلوگیری از کشتار حیوانات مظلوم و بی دفاع طی انعقاد تفاهمنامهای با شهرداریها و دهیاریها با همکاری دخترش و تیم مستقر در مرکز ساماندهی حیوانات تحت نظارت شهرداری اصفهان، تعداد چهار هزار قلاده سگ آواره را عقیمسازی و واکسیناسیون و بیش از دو هزار سگ آواره را صاحبدار و چندین قلاده سگ بیمار و مصدوم را درمان کرده اند. او در پایان گفتوگویش با اصفهان زیبا تصریح میکند: «90درصد از مردم آنقدر که فقر فرهنگی دارند، فقر غذایی ندارند که در این مورد میتوان از رسانههای جمعی و صداوسیما کمک گرفت.»