این کتاب در نگاه اول و آنچه از آن برمیآید برخواسته از نگاه مدیریت شهری و بهعنوان کتاب راهنمای مدیران شهری توصیهشده است و حتی نویسندگان و انتشارات بهعنوان نام دیگر برای کتاب پیشنهاد کتاب جامع راهنمای شهردار را مطرح کردهاند. در این زمینه کتب زیادی چاپشده است که شاید شهیرترین آنها کتاب قوانین شهر و شهرداری به قلم آقای انصاری است. در نگاه اول کتابها به گردآوری قوانین روی میآورند و موارد را در کنار هم میگذارند، این در حالی است که با توجه به نقش مدیران شهری و ارتباطات چند سویه با موضوعات مختلف دستهبندی قوانین متناسب با موضوع پیش رو است و با توجه به حجم قوانین جمعآوری در یک کتاب محدود است موضوعی که در این کتاب نیز مشاهده میشود.
در یک نگاه نقادانه، کتاب در ابعاد مختلف بسیار کاربردی است، اما فهرستی ضعیف دارد که با نوشتار همخوانی ندارد و درهمآمیختگی فهرست و عدم ترتیب بندی براساس موضوع یا موضع و یا حتی زمان تصویب قوانین از ایرادات اصلی است در متن نیز این درهمآمیختگی دیده میشود. همچنین باآنکه بیشترین کار گردآوران که متأسفانه در صفحه معرفی خود را مؤلف نامیدهاند کپی کردن قوانین و تکرار بوده و نتوانستهاند این موضوع را رعایت کنند که خلاف قوانین اخلاقی انتشار کتاب است. یکی از امور راهگشا در این زمینه بدون شک نرمافزارها و اپلیکیشنهاست که میتواند با سرعت جستجو دستیابی را آسانتر کند.
در نگاه محتوایی عدم تحلیل مبنی بر نگارش رویههای مختلف قضایی و ارائه دیوان عدالت اداری و یا استفساریه از قوانین متناسب با متن موضوعی بود که میتوانست کتاب را کاربردی کند. درعینحال نگارش متن مبتنی بر قانون و بدون توجه به بعد آموزش و صرفاً گردآوری خشک بدون اقدام و محتوا امری است که شاید نگارش 500 صفحهای کتاب را ابتر کرده و درعینحال نداشتن منابع کتاب را از بعد علمی و پژوهشی کاملاً از سکه انداخته و آن را بیشتر شبیه به یک تحقیق یا گزارش دانشجویی کرده است.
درهرحال و بهصورت کلی نگارش این کتابها همانطور که مطرح شد و با شیوع نرمافزارهای تلفن همراه، کتاب و قدرت جستجو در این بخش به نظر میرسد نمیتواند بر سیر تکوینی آموزش در این زمینه و یا حتی استفاده منبعی از این کتب کمک کند و باید برای رفع موضوع با هدف رویکرد تحلیلی – آموزشی گامهایی برداشته شود و از گردآوری به تدوینی و تألیفی مبتنی بر تحلیل و پژوهش با رویکردهای مسئله محور یا هدف محور گام برداشته شود.
*شهردار سودرجان