در این طرح قرار است از خانه‌های خالی مالیات دریافت شود، در نتیجه مالکان مجبورند یا خانه را بفروشند یا به دست مستأجر بسپارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد عرضه خانه‌های اجاره‌ای در شهر اصفهان با افزایش سنگینی همراه‌است؛ به صورتی که فعالان بازار، تعداد مالکان در جست‌وجوی مستأجر را بی‌سابقه می‌دانند.تعداد خانه‌های اجاره‌ای شهر اصفهان افزایش یافته‌است؛ ولی نرخ رهن و اجاره خیر! معاونت وزارت شهرسازی مدعی است،حتی در طول تابستان هم عرضه‌ها 30درصد افزایش داشت و قیمت‌ها هم در بازار رهن و اجاره اصفهان رشد سنگینی کرد.
صاحب‌خانه هست ولی مستأجر نه!
عباس صابری، یکی از مشاوران املاک منطقه سیمین، درباره آگهی‌های رهن و اجاره در طول نیمه دوم امسال می‌گوید: «تا به حال ندیده بودم در فصل سرما این همه خانه برای اجاره بسپارند، هر روز هم بیشتر می‌شود.» گفت‌وگو با چند مشاور املاک دیگر شهر اصفهان نیز صحت ادعای صابری را تأیید می‌کند. فعالان بازار مسکن دلیل افزایش عرضه خانه در بازار رهن و اجاره را دلایل مختلفی از جمله کرونا یا حتی طرح مالیات از خانه‌های خالی می‌دانند. با شیوع کرونا، تقاضا برای خانه‌های خالی کاهش یافت؛ برای مثال با آنلاین‌شدن دانشگاه‌ها، تقاضا برای رهن و اجاره توسط دانشجویان از بازار مسکن حذف شد. یکی از فعالان بازار مسکن منطقه هزار جریب نیز می‌گوید افزایش عرضه‌ها به دلیل رشد قیمت اجاره‌بهاست: «تعدادی از مالکان، رهن و اجاره ملک را دو تا چند برابر کردند و به دنبال آن مردم مرکز شهر را رها کردند تا به حاشیه شهر بروند یا به شهرهایی مانند بهارستان و فولادشهر مهاجرت کنند.» تعدادی از فعالان بازار مسکن نیز قانون مالیات از خانه‌های خالی را دلیل اصلی رشد عرضه‌ها در بازار می‌دانند؛ ولی مسئله اینجاست در مقابل این عرضه‌ها تقاضایی وجود ندارد.عباس‌صابری، مشاور املاک منطقه سیمین، در این‌باره می‌گوید بازار از عرضه‌های سنگین سرریز کرده‌است: «برای این همه خانه خالی باید مستأجر از استان‌های دیگر وارد کنیم وگرنه من بعید می‌دانم این‌همه اصفهانی داشته‌باشیم.» تقاضا برای رهن و اجاره مسکن با شروع نیمه دوم سال کاهش پیدا می‌کند؛ ولی این بار کاهش تقاضا با افزایش عرضه‌ها همراه بود.
عرضه بالا می‌رود قیمت ثابت می‌ماند
اقتصاددانان عقیده دارند افزایش عرضه منجر به کاهش قیمت خواهد شد؛ ولی اکنون در بازار مسکن اصفهان با وجود افزایش چند برابری عرضه‌ها، نرخ رهن و اجاره نسبت به تابستان ثابت مانده‌است؛ همایون فرهمند، یکی از فعالان بازار مسکن منطقه کاوه، در این‌باره می‌گوید عرضه‌ها حتی اگر ده برابر بیشتر شود اجاره‌بها کاهش پیدا نمی‌کند: «نرخ اجاره‌بها امروز حتی نصف عددی که باید نیست، اگر عرضه این‌قدر نبود، تابستان اجاره‌بها چندبرابر بیشتر می‌شد.» تعدادی از فعالان بازار عقیده دارند، امروز با وجود افزایش عرضه‌ها، نرخ اجاره‌بها در سطح شهر اصفهان کمتر از حد معمول است. یکی از فعالان بازار در این‌باره می‌گفت: «آپارتمانی یک میلیاردی باید 100 میلیون تومان رهن داشته باشد با ماهی سه میلیون تومان اجاره، کمتر از این برای مالک نمی‌ارزد.» فرمول مشخصی برای تعیین رهن و اجاره قیمت املاک وجود ندارد؛ ولی بیشتر فعالان بازار یک چهارم تا یک پنجم قیمت کل ملک را برابر با رهن کامل آن می‌دانند و هر میلیون رهن برابر با 30 هزار تومان اجاره است. فعالان قدیمی‌تر نیز محاسبه می‌کنند اگر مالک پول ملک را در بانک سپرده می‌کرد ماهانه چقدر سود می‌گیرد و همان عدد را برابر اجاره می‌دانند. اگر این دو روش برای محاسبه اجاره‌بهای املاک در نظر گرفته شود پس رهن و اجاره فعلی در بیشتر مشاهده‌ها باید بیش از دو برابر افزایش پیدا کند تا به عدد واقعی برسد. نوروزانی، یکی از مشاوران املاک با سابقه شهر، در این باره می‌گوید: «افزایش عرضه‌ها اجازه نداد نرخ رهن و اجاره افزایش پیدا کند؛ ولی اگر قرار بر کاهش قیمت‌ها باشد دیگر نمی‌ارزد مالک خانه‌اش را اجاره دهد. همان‌قدر که اجاره می‌گیرد صرف استهلاک ملک می‌شود. به جای اینکه هزینه استهلاک ملک را بدهد، مالیات خانه خالی را بپردازد بهتر نیست؟» یکی از فعالان بازار مسکن اصفهان با تأیید نظر نوروزانی می‌گوید هزینه کابینت یک واحد آپارتمان دست‌کم 200 میلیون تومان است، این کابینت 4سال دست مستأجر باشد باید عوض شود، یعنی فقط سالانه 50 میلیون تومان کابینت استهلاک دارد، به جز هزینه استهلاک سیستم گرمایشی سرمایشی و مواردی از این قبیل. در نتیجه بنابرنظر این فعالان بازار مسکن، اگرچه قیمت‌ها با افزایش عرضه کاهش پیدا نکرد؛ ولی عرضه‌های بیشتر جلوی رشد نرخ اجاره‌بها را گرفت. حالا باید منتظر ماند و دید نیمه اول سال آینده بازار مسکن با این عرضه‌ها چه خواهد کرد.