تحلیل بنیادی در بازار سرمایه

چند روز پیش بود که «دنیای اقتصاد» در گزارش «قطب‌نمای خرید سهام» درباره شیوه انتخاب سهام توسط معامله‌گران نظرسنجی کرد. بیش از چهارهزار نفر در این نظرسنجی شرکت کردند و تنها 6 درصد از این گروه در پاسخ به این سؤال که «مبنای خرید و فروش سهام شما را چه عاملی تعیین می‌کند؟» گزینه «تحلیل بنیادی» را انتخاب کردند. از سوی دیگر بیش از 50 درصد جواب‌ها حکایت از آن دارد که معامله‌گران یا الگوی خاصی ندارند یا دنباله روی سیگنال‌ها هستند. این نظرسنجی حداقل دو نکته مهم را نشان می‌دهد. نخست آن که تحلیل بنیادی آن طور که باید، جدی گرفته نمی‌شود و از سوی دیگر نیمی از فعالان بورس به دنبال یادگیری حداقل یکی از روش‌های تحلیلی نیستند.

تاریخ انتشار: 09:32 - دوشنبه 1399/12/4
مدت زمان مطالعه: 2 دقیقه

 در گام نخست تمامی افرادی که قصد سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه (یا هر بازار دیگر) را دارند باید به دنبال یادگیری شیوه تحلیل بازار باشند. این که کدام شیوه بهتر است، نه جواب مشخصی دارد، نه موضوع این یادداشت است.اما برای یادگیری تحلیل بنیادی، روش‌ها و کتب متعددی وجود دارد؛ در گام نخست کتاب «تحلیل بنیادی در بازار سرمایه» نوشته سیدمحمدعلی شهدایی می‌تواند گزینه خوبی برای کسانی باشد که دوست دارند مقدمات تحلیل بنیادی را فرا بگیرند. شهدایی نیز در مقدمه کتاب تأکید کرده است «این مجلد در واقع اولین گام در استفاده کاربردی از مفاهیم مالی و اقتصادی است؛ اما ایمان داریم آخرین گام نخواهد بود». در هشت فصل این کتاب سعی شده ابتدا روش‌های تصمیم‌گیری برای انتخاب سهام معرفی شود و در ادامه با تمرکز بر تحلیل بنیادی، مبانی تصمیم‌گیری فاندامنتال، تشخیص صنعت و طبقه برتر، درک صورت‌ها و نسبت‌های مالی، نسبت‌های بازار سرمایه و پارامترهای تصمیم‌گیری توضیح داده شود. در بخش انتهایی کتاب نیز نمونه فرم‌ها و آیین‌نامه‌های بورسی آورده شده است.
همان‌طور که از نام کتاب پیداست، در این مجلد مقدمات تحلیل بنیادی و تعریف نسبت‌های مهم مالی آورده شده است و اگر کسی تمایل دارد در تحلیل بنیادی تخصص بیشتری پیدا کند، باید سلسله کتاب‌های دیگری را هم مطالعه کند؛ به نحوی که آشنایی ابتدایی با مباحث حسابداری، تجزیه و تحلیل صورت‌های مالی، نحوه کار با نرم افزارهای مربوط همانند اکسل، آشنایی با ساختار صنایع مختلف بورسی و… را هم یاد بگیرد. اما این کتاب می‌تواند برای کسانی که تحلیلگر تکنیکال بوده یا صرفا بر اساس تابلوخوانی و رفتار شناسی معامله‌گران دست به خرید می‌زنند، گزینه مناسبی برای آشنایی با تکنیک‌های تحلیل بنیادی باشد. از نقاط قوت این کتاب می‌توان به خوانش راحت آن اشاره کرد؛ به نحوی که افراد مبتدی نیز می‌توانند گام به گام استراتژی خود در تصمیم‌گیری را بهبود دهند. از سوی دیگر در بخش‌های متعدد مثال‌های کاربردی از بازار سرمایه ایران آورده شده است و نسبت‌های مالی نیز بر اساس صورت‌های واقعی یکی از شرکت‌های بورسی آموزش داده می‌شود.
چاپ اول این کتاب به سال 1384 بازمی‌گردد که هم مزیت به حساب می‌آید و هم نقطه ضعف. از یک سو کتاب در 15 سال گذشته و تا به امروز 9 بار تجدید چاپ شده  و این موضوع نشان می‌دهد با توجه به گذر زمان، همچنان قابلیت جذب مخاطب را داشته و پایه و اساس کتاب درست انتخاب شده است. اما از سوی دیگر بورس در سال‌های گذشته تغییرات فراوانی داشته و این تغییرات به سرعت هر چه تمام‌تر، ادامه دارد. در نتیجه شاید بخش‌هایی از کتاب با موارد فعلی بازار هم‌خوانی نداشته باشد. از سوی دیگر نگارش و جمله‌بندی کتاب نیز در عین اینکه کمی خشک است، خالی از اشکال نیست و نشان می‌دهد ویراستاری درستی روی کتاب صورت نگرفته است. این کتاب در 235 صفحه توسط انتشارات چالش چاپ شده و اکنون به قیمت 75 هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان این حوزه است. با توجه به انتشار کتاب‌های مفید و باکیفیت، اکنون انتشارات چالش به یکی منابع مهم در حوزه بازارهای مالی تبدیل شده است.
جمله طلایی: «در نظر گرفتن یک دوره زمانی مشخص جزو اساسی‌ترین ایده‌های اولیه موفقیت در بازار سرمایه است و هرچه این دوره را بزرگ‌تر کنیم، خواهیم دید که دسترسی به نتایجی که شاید در کوتاه‌مدت افسانه بنماید، محقق خواهد شد.»