نکوئی بعد از استانداری کرمانشاه بهعنوان استاندار چهارمحال و بختیاری منصوب شدند و پس از سه سال خدمت در این استان درخواست بازنشستگی کردند و در اصفهان مسئولیت راهاندازی و مدیریت مؤسسه حفظ و تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی (ره) و نگارستان را بر عهده گرفتند. نکوئی پس از خرداد ۷۶ و انتخاب ریاست جمهوری وقت، مجدد دعوت به کار شدند و مسئولیت استانداری قزوین را عهدهدار شدند و سپس بهعنوان مشاور وزیر و مدیرکل دفتر حوزه وزارتی تا پایان شهریور ۸۴ به فعالیت خود ادامه دادند و با بیش از ۴۰ سال خدمت در آموزشوپرورش و وزارت کشور بازنشسته شدند. این فعال سیاسی اصلاحطلب پس از یک دوره بیماری سرطان در تاریخ 16فروردین 1400 دار فانی را وداع گفتند. درباره ابعادی از زندگی ایشان با بهراد بهشتی، فعال سیاسی اصلاحطلب به گفتوگو نشستیم که مشروح آن را در «اصفهان زیبا» میخوانید.
بهعنوان شخصی که آشنایی نزدیکی با مرحوم سید علی نکوئی داشتید، چه سوابقی از مبارزات پیش از انقلاب ایشان را به خاطر دارید؟
در آغاز درگذشت حاج سید علی نکوئی که از انسانهای شریف و والامنش و بزرگوار اصفهان بودند را خدمت خوانندگان شما تسلیت عرض میکنم و امیدوارم روح ایشان در آرامش باشد و مورد لطف و مرحمت الهی قرار گیرند. مرحوم حاجآقا نکوئی از قبل انقلاب در مبارزه با رژیم استبدادی شاه شخصیت برجستهای بودند و نقش مؤثری را بهویژه در شهر و استان اصفهان داشتند و عمده مبارزه ایشان مبارزه فرهنگی با نظام شاه بود، این مبارزه فرهنگی در قالب تأسیس انتشارات قائم محقق شد. انتشارات قائم بهنوعی پاتوق نیروهای سیاسی پیش از انقلاب در اصفهان شد و در جهت روشنگری فرهنگیسیاسی از طریق توزیع کتب و اعلامیه کارهای مثبت بسیاری صورت گرفت. مبارزان و مجاهدانی که علیه رژیم پهلوی فعالیت میکردند، میتوانستند از طریق این انتشارات صدای خودشان را به گوش مردم برسانند و این اتفاق نقش مؤثری در تحقق انقلاب در لایههای پایینی جامعه داشت. انتشارات قائم بهصورت پایانهای عمل میکرد؛ به این صورت که اعلامیهها را میگرفت و در بین جامعه توزیع میکرد و از همین طریق پیام حضرت امام(ره) بهویژه در اصفهان منتشر شد و مردم با نظرات ایشان و مجاهدان راه آزادی آشنا شدند.
پس از انقلاب ایشان چه نقشی در مدیریت کشور داشتند؟
آقای نکوئی در کنار اینکه شخصیت فرهنگی، اهل فکر و نظر بودند، پس از انقلاب وارد عرصه مدیریت اجرایی شدند و از مدیران اجرایی موفق محسوب میشدند. اولین سمت ایشان فرمانداری نجفآباد بود و پس از فرمانداری نجفآباد، مدتی فرماندار اصفهان بودند که از دوران درخشان مدیریت اجرایی ایشان محسوب میشود؛ هنوز هم نیروهای قدیمی انقلابی از مدیریت مقتدرانه و منصفانه ایشان تعریف میکنند. پس از فرمانداری اصفهان در دولت اول مهندس میرحسین موسوی ایشان بهعنوان استاندار باختران منصوب شدند. آن دوره باختران خط مقدم جبهههای جنگ بود و استان باختران از نقاط حساس کشور و طبیعتا استاندار باختران از سمتهای بسیار مؤثر کشور در اداره جنگ محسوب میشد و مرحوم نکوئی در باختران نیز گامهای درخشانی برداشتند و با ساماندهی مدیریتی آن استان توانستند نقش ماندگاری از خود بهجای بگذارند و همچنان این خاطرات در ذهن مردم و مدیران سیاسی استان کرمانشاه زنده است. در زمان عملیات مرصاد هم مرحوم آقای نکوئی در استان کرمانشاه حضور داشتند و نقش قابلتوجهی در مدیریت این عملیات بازی کردند که به هلاکت منافقان منجر شد. پس از مدیریت استان کرمانشاه ایشان در نقاط دیگری ازجمله استانداری استان چهارمحال و بختیاری حضور موفقی داشتند؛ همچنین در اصفهان بهعنوان نماینده و مسئول بنیاد حفظ و نشر آثار امام هم فعالیت داشتند که نمیتوان از نقش تأثیرگذار فرهنگی ایشان در این زمینه چشمپوشی کرد. تأسیس نگارخانه امام (ره) در کنار پل خواجو از دستاوردهای مدیریتی ایشان بود. بعد از مدیریت مرکز نشر آثار امام، در دولت اول اصلاحات و تأسیس استان قزوین، آقای نکوئی بهعنوان اولین استاندار قزوین و بنیانگذار این استان منصوب شدند و توانستند این استان و استانداری آن را تأسیس کنند و قزوین را از شهرستان به استان ارتقا دهند. بعد از آن مدتها بهعنوان مشاور عالی وزیر کشور فعالیت میکردند و مدیر حوزه وزارتی وزارت کشور در دوره آقای موسوی لاری و مشاور ایشان بودند و خدمات خودشان را به کشور و مردم در آن جایگاه ادامه دادند. با آغاز دولت احمدینژاد، ایشان به اصفهان بازگشتند و مسئولیت شورای هماهنگی جبهه اصلاحات را بر عهده گرفتند و در مدیریت جبهه اصلاحات و در انتخابات 88 و 92 و 96 نقش بسیار مؤثر و چشمگیری داشتند. یاد و خاطره ایشان برای همه ما گرامی و ارجمند است.
یکی از مواردی که درباره ایشان مطرح است و شما نیز اشاره کردید، بحث ریاست ایشان بر جبهه اصلاحات اصفهان است، نحوه مدیریت آقای نکوئی بر جبهه اصلاحات اصفهان چگونه بود؟
آقای نکوئی بهعنوان رئیس جبهه اصلاحات یک سری ویژگیهای یگانه و منحصربهفرد خودشان را داشتند که به نظر من حتما باید از آن ویژگیها یاد کرد. ایشان در جبهه اصلاحات طبیعتا بهعنوان یک مدیر اجرایی قدرتمند و باتجربه دیرپا بودند و همچنین ارتباطات گستردهای را با شخصیتهای تأثیرگذار کشوری داشتند که سرمایه عظیمی را برای جبهه اصلاحات اصفهان ایجاد کرد. ایشان توانستند با این سابقه تأثیرگذار باشند و جبهه اصلاحات را بهپیش ببرند. ویژگی برجسته دیگر آقای نکوئی، هوشمندی و هوشیاری ایشان و انصاف و عدالتی بود که در شخصیت خودشان داشتند. ایشان چهرهای باهوش، دادگر و محترم بودند که تأثیر زیادی در مدیریت جبهه اصلاحات و در جذب افراد شایسته داشتند و برای همه مدیران استان میتواند تجربیات ایشان به کار آید. آقای نکوئی در کنار این خصلتهای ویژه، تجربه، سیاست، کیاست و پاکدستی مثالزدنی داشتند که به همین جهت در طول دوران مدیریتی ایشان کوچکترین نقطهضعف و گردوغباری بر دامن شخصیت ایشان ننشسته بود. البته در دو سال اخیر به دلیل بیماری که برای ایشان رخ داد حضور ایشان کمرنگ شده بود، خصوصاً با فضای کرونا مقداری محدودیتها بیشتر شد؛ اما ایشان تأثیرگذاری خودشان را داشتند و رهنمود میدادند که رهنمودهای ایشان در یکی دوسال اخیر تأثیر زیادی داشت و توانستند جبهه اصلاحات را بهخوبی راهبری کنند.
خاطره کمتر شنیدهشدهای از مرحوم نکوئی در خاطرتان هست؟
ما در ستاد انتخاباتی آقای روحانی در دوره دوم در سال 96 خدمت آقای نکوئی بودیم و فکر میکنم که آن چیزی که از مدیریت این ستاد در این دوره دیدیدم، یکی از نقاط قوتی بود که ویژگیهای آقای نکوئی میتوانست خودش را بهخوبی نمایان کند. در آن دوره که انتخابات شورای شهر هم برگزار میشد، فشارها و سختیهای زیادی بر دوش همه بود. چیزی که برای من ارزشمند بود انصاف و صبوری ایشان در مواجهه با مشکلات بود و در زمان بروز مشکلات که از کوره در میرفتیم ایشان بهعنوان یک پناهگاه عمل میکردند که میتوانستند همه را زیر بالوپر خود بگیرند و رهنمودهای خوبی به همه ما میدادند و صبر ایشان برای ما سرمشق و الگو بود. امیدواریم سرمایههایی مثل ایشان را قدر بدانیم و از حضورشان استفاده بیشتری ببریم. این افراد برای جوانان میتوانند سرمشق نیکویی باشند.
از دیدگاه شما بارزترین ویژگی شخصیتی ایشان چه بود؟
یکی از ویژگیهای برجستهای که در شخصیت آقای نکوئی وجود داشت، سادهزیستی ایشان بود. آقای نکوئی علیرغم اینکه سالهای زیادی در مدیریتهای عالی کشور حضور داشتند و تأثیرگذار بودند، اما زندگی بسیار ساده و بهدوراز تجمل داشتند و این پاکدستی ایشان و دوری از تجملات یکی از ویژگیهای برجسته آقای نکوئی بود که میتواند از سرمشقهای زندگی ایشان برای مدیران کشور باشد. آقای نکوئی انسانی بودند که بهشدت دغدغه حقوق مردم را داشتند و در برخورد با نزدیکان این دغدغه کاملا به چشم میآمد. ایشان گوش شنوایی برای شنیدن نقدها داشتند و میپذیرفتند و به آنها ترتیب اثر میدادند.