اهمیت یادگیری از کودکی تا میانسالی موضوعی بود که رییس مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری سخنش با آن آغاز کرد و گفت: یکی از مهمترین چالش‌های حوزه شهری موضوع پسماند است و بهترین نقطه شروع در این چالش می‌تواند آموزش‌های شهروندی در مدارس و بالا بردن مشارکت کودکان در ساماندهی زباله از مبدأ باشد و هم افزایی در مدارس راه حل برون رفت از این چالش است.
محمد حسین بوچانی، آموزش و یادگیری را رکن مهمی در مدیریت بحران در شهرها دانست و تاکید کرد که انسانها باید یاد بگیرند و یاد بدهند تا بتوانند خود و همنوعشان را در بحران‌ها نجات دهند. این مقوله در تمام مدارس دنیا آموزش داده می‌شود. چنانکه بررسی‌ها نشان داده است که تجربیات تعاملی مدارس و شهرداری‌ها موفق بوده و در ایجاد فرهنگ و آموزش‌های شهروندی نقش به سزایی داشته است.
او نمونه‌های موفق این ارتباط مؤثر را در کشورهای فنلاند، آمریکا، اتریش و هلند معرفی کرد و یادآور شد: دانش شهری باید با تقویت رابطه مردم به شهر شکل بگیرد. مردم باید به شهر حس وابستگی و تعلق داشته باشند. اگر ظرفیت‌های شهری دیده شود و مردم نسبت به آن آگاهی بیابند و برای استفاده از آن در فرصت‌هایی که دارند برنامه‌ریزی کنند ما موفق شده‌ایم که شهر و مردم را به هم ارتباط دهیم. شهر باید محلی امن و تفریحی برای شهروند باشد و فقط برای اسکان به آن نگاه نشود. برای رسیدن به این هدف باید سازوکارهای موفق در دنیا را به کاربست.
اقتصاد آموزشی، رکن مهم آموزش‌های شهروندی است
بعد از آن نوبت به معاون مدیریت اجتماعی و اقتصادی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری تهران رسید تا یادگیری را عنصر اصلی دیپلماسی بین المللی در راستای دستیابی به شهرها و نسل‌های موفق‌تر بداند. گشتاسب مظفری تاکید کرد: آموزش‌ها از خانواده شروع می‌شود و در جامعه نمود ظاهری پیدا می‌کند و ترویج می‌یابد. ایجاد فضاهای یادگیرندگی یکی از راهکارهاییاست که بخش دولتی و خصوصی باید در ایجاد آن کوشا باشند.
او ادامه داد: آموزش‌های شهروندی در مدارس در کشورهای پیشرو به گونه‌ای است که به هزینه‌های آموزشی به صورت سرمایه‌گذاری نگاه می‌شود و دستاوردهای خودش را دارد. اقتصاد آموزشی مهمترین مقوله در به حرکت در آوردن چرخه آموزش‌های شهروندی است. مردم باید یاد بگیرند که چگونه انسجام اجتماعی داشته باشند.
آموزش‌های یادگیرنده به صورت عادلانه در دسترس شهروندان باشد
معاون ارتباطات و امور مشارکت‌های کمیسیون ملی یونسکو نیز در این نشست سخنانی را درباره شهرهای یادگیرنده بیان کرد. امیر روشن با اشاره به اهداف یونسکو درایجاد این طرح گفت: سرعت تغییرات در زندگی مردم با پیشرفت‌های سریع تکنولوژی به قدری بالا رفته که باعث ایجاد نابرابری در دریافت خدمات رفاهی و شهری شده است.
او با اشاره به معضلاتی مانند افزایش شدید بیکاری، افسردگی و فقر یادآوری کرد: مردم مهارت‌های مواجهه با این معضلات را آموزش ندیده‌اند. بخشی از این چالش‌ها قابل پیش‌بینی و بخشی غیرقابل پیش‌بینی است که البته آینده مردم را به خطر انداخته است. طیف گسترده‌ای از یادگیری‌ها مهارت‌هایی را در انسان می‌پروراند اما کافی نیست و باید مهارت‌ها به طور اصولی آموزش و ترویج داده شود.
او شهرها را سکونتگاه‌های انسانی پایدار و به دنبال اقتصاد پویا و توسعه اجتماعی دانست و تاکید کرد: باید فرهنگ یادگیری در شهر ایجاد شود چرا که تفکر یادگیری از خود یادگیری مهم‌تر است و آموزش‌های یادگیرنده باید به صورت عادلانه در دسترس شهروندان قرار گیرد.
معرفی شهرهای پیشرو در حوزه یادگیرندگی در ایران بخش دیگری از سخنان روشن بود که درباره آن گفت: شهر بندر خمیر با طرح آموزش حفاظت از محیط زیست از تالاب‌ها به قایقران‌ها فعال‌ترین شهر در حوزه شهر خلاق و یادگیرنده یونسکو بوده و شهر بهبهان غیرفعال‌ترین شهر در این حوزه معرفی شده‌اند.
بعد از آن نوبت به شهردار بندر خمیر رسید تا در خصوص انتخاب شهرش به عنوان شهر خلاق و یادگیرنده از سوی یونسکو توضیح بدهد. جواد محمودی گفت: بندر خمیر یک شهر 20 هزار نفری کاملاً اکولوژیست و تالابی و نماینده ایران در شهرهای یادگیرنده یونسکو است. او تاکید کرد: بند خمیر برای رسیدن به این هدف تلاش‌های زیادی در حوزه آموزش قایقرانان و حفاظت از محیط زیست تالاب‌ها داشته است.
معرفی سه طرح در زمینه شهرهای یادگیرنده از سوی اصفهان
در ادامه این وبینار نمایندگانی از شهرهای یزد و اصفهان و مدیر کل آموزش شهروندی شهرداری تهران به ارائه دیدگاه‌ها و اقدامات خود در دستیابی به این هدف مطالبی را عنوان کردند. مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان تجارب این شهر در زمینه شهرهای یاد گیرنده را در قالب سه طرح «توان هفت»، «کلاس شهر» و «به وقت نوجوانی» توضیح داد و با اشاره به اینکه اصفهان در سال ۹۴ اولین شهر ایران بود که به عضویت شبکه شهرهای خلاق یونسکو درآمد و در سال گذشته نیز به دیگر شبکه یونسکو یعنی شبکه جهانی شهرهای یاد گیرنده پیوست، گفت: معرفی و اجرای طرح «توان هفت»، یکی از شاخص‌ترین پروژه‌هایی است که از سه سال قبل آغاز شده و اکنون از لحاظ اجرا به نقطه مناسبی رسیده است. در این طرح ۱۰ میلیون نفر ساعت آموزش پیش‌بینی شده و قرار است ۱۰۰ هزار شهروند اصفهانی آموزش‌های مربوط به کارآفرینی و توسعه کسب و کار را ببینند.
ایمان حجتی اضافه کرد: «توان هفت» به دنبال ایجاد انگیزه و فرصتی جدید برای نوجوانان و جوانان در زمینه کارآفرینی، خود اشتغالی و ایجاد کسب و کارها است همچنین در این خصوص رویدادهای توان‌افزایی مهارتی برای رده‌های مختلف سنی نیز اجرا می‌شود.
او تبدیل اصفهان به محیطی مناسب برای سرمایه‌گذاری و شکل‌گیری فعالیت‌های اقتصادی و تسهیلگری در اکوسیستم کارآفرینی با ایجاد بسترهای مناسب در فضای شهری را از اهداف این طرح برشمرد و برگزاری ۸۵ کارگاه تخصصی آموزشی، آموزش هشت هزار و ۵۰۰ شهروند بین دو تا ۴۴ ساعت، اجرای ۵۲ رویداد آموزشی به ثبت رسیده و ۱۲ استارتاپ را از ثمرات آن دانست.
«کلاس شهر» عنوان دومین طرحی بود که حجتی با اشاره به آن گفت: کلاس شهر پروژه‌ای است که آموزش شهروندی به دانش‌آموزان را دنبال می‌کند و در ۱۵ سرفصل محتوای تکمیلی را در اختیار معلمان قرار می‌دهد. به گفته او، حمل و نقل عمومی، پسماند و بازیافت، پارک‌ها و فضای سبز شهری، آتش نشانی، حوادث و ایمنی، مصرف بهینه انرژی، حفاظت از محیط زیست، اخلاق شهروندی، مشارکت شهروندی و مسئولیت‌پذیری شهروندی، احساس تعلق شهروندی، مراقبت از اموال عمومی، قانون‌پذیری و رعایت قوانین، ارتباط با مؤثر با دیگران، احترام به دیگران و دوستی و دوست‌یابی عناوین این ۱۵ سرفصل است.
مدیرکل ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری اصفهان طرح «به وقت نوجوانی» با محوریت ایجاد پاتوق‌های فرهنگی و اجتماعی و استعدادیابی و آموزش نوجوانان در حوزه فن بیان و گویندگی، تئاتر، کتاب، بازی، فیلمسازی، نقاشی، شعر و ادبیات را سومین طرح اجرایی در اصفهان دانست و تاکید کرد: در اصفهان ۱۰ کانون فعال در این زمینه برنامه‌های خود را برای رده سنی ۹ تا ۱۹ سال اجرا می‌کنند. او خاطرنشان کرد: این موارد در سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری برنامه‌ریزی و اجرا شده و در کنار آن می‌توان به راه‌اندازی یک پویش ویژه ترافیک که ارائه آموزش‌ها را در این زمینه دنبال می‌کند اشاره کرد.
