شرکت متروی اصفهان نیز بهعنوان بهرهبردار از خطوط متروی اصفهان تلاش کرد بهمنظور رفع نواقص و نگهداری و تعمیرات این سیستم همه همت خود را بهکار گیرد؛ چنانکه در خصوص نواقصی مانند آبریزی در تونلها، سیستـــم ســـرویــسدهی، تابآوری ایستگاهها، توسعه فضای سبز، خرید تجهیزات و… اقدامهایی انجام شد؛ همچنین باید اشاره کرد که بودجه این شرکت با توجه به افزایش نرخ ارز، افزایش چشمگیری (حدود پنج برابر) یافت که نشاندهنده توجه شهرداری به نگهداری از مترو است.
نکته حائز اهمیت دیگر در خصوص ارزیابی عملکرد اقدامات مدیریت شهری در حوزه قطارشهری، افزودن خط متروی شاهینشهر و بهارستان در دو سوی جنوبی و شمالی شهر است. متروی بهارستان که در امتداد خط یک احداث میشود، تاکنون 70درصد پیشرفت داشته و طی یکیدو سال آینده تکمیل خواهد شد تا خط یک که اکنون 20 کیلومتر مسافت دارد، به 50 کیلومتر برسد.
جلسات مختلفی نیز در خصوص احداث خطوط مترو برای نجفآباد، شهرک مجلسی و فولاد داشتهایم که در صورت اجرا و بهرهبرداری، منجر به اتفاقهای بسیار خوبی در حوزه حملونقل عمومی اصفهان خواهد شد.
خط دوم متروی اصفهان نیز با عبور از شلوغترین و پرتراکمترین نقاط و ایستگاههای شهر، گامی بسیار مؤثر در جهت کاهش آلودگی هوا و تسهیل آلودگیهای زیستمحیطی است. روند تکمیل این خط نیز بسیار چشمگیر بوده و با سرعت بالایی در حال انجام است؛ چنانکه از 16 ایستگاه، 12 ایستگاه آن در حال اجراست تا ضلع غربی شهر را به ضلع شرقی متصل کند. پیشبینی میشود خط دوم متروی اصفهان 16درصد سفرهای شهری را تأمین کند که به معنای جابهجایی حدود 700هزار مسافر در روز است.
قابلذکر است که همت مدیریت شهری و سازمان قطارشهری اصفهان در این خصوص بسیار قابلتوجه است و باید به آنها دستمریزاد گفت. شرکت متروی اصفهان حوزه بهرهبرداری را بر عهده دارد؛ ولی سازمان قطارشهری با مباحث کلانی در حوزه ساختوساز مواجه است و هزینههای بسیار هنگفتی را در این خصوص برعهده دارد؛ چنانکه بهطور متوسط هر یک کیلومتر احداث مترو معادل 1000 میلیارد تومان هزینه دارد. به همین دلیل وقتی از خط یک مترو صحبت میکنیم، از یک پروژه 25هزارمیلیاردتومانی سخن میگوییم.
گامی در جهت آشتی مردم با حملونقل عمومی
وقتی درباره مترو سخن میگوییم، لازم است به نتایج بسیار مثبت و چشمگیر آن برای شهر نیز اشارهکنیم. یکی از نکات حائز اهمیت در خصوص مــوضــوع شــهــر پــایــدار، حملونقل عمومی است که در شهر اصفهان در خصوص بسترسازیهای لازم و ترویج فرهنگ استفاده از آن، اقدامات مؤثری صورت گرفته است. دراینباره باید به نوسازی ناوگان اتوبوسرانی اشاره کرد. همچنین احداث ابرپروژههایی مانند حلقه حفاظتی شهر در شرق اصفهان منجر به کاهش رفتوآمد خودروهای سنگین و درنتیجه بهبود وضعیت کیفی هوای این منطقه شد. از دیگر اقداماتی که درزمینه کاهش آلودگیهای زیستمحیطی و کاهش رفتوآمد خودروهای شخصی در شهر انجام شد، توسعه سیستم دوچرخهسواری است. بر این طرح مهم، در این دوره و دورههای قبلی، تأکید زیادی شد و خوشبختانه نتایج مثبتی در پی داشت. اجرای طرح سهشنبههای بدون خودرو، پیادهراهسازی میدان نقشجهان، گذر چهارباغ و مسیرهای منتهی به آن با هدف ترویج فرهنگ استفاده از دوچرخه و همچنین احداث چندین کیلومتر مسیر دوچرخهسواری در شهر (در مناطق مختلف) تنها بخشی از اقدامات انجامشده در این زمینه است. درحقیقت رویکرد اصلی در این زمینه، هویتبخشی به دوچرخه بهعنوان یک وسیله حملونقل پاک بود. احداث ایستگاههای دوچرخه که در ده سال گذشته چندین میلیارد هزینه برای شهرداری ایجاد کرد، از اقدامات مؤثر در این خصوص بود؛ چنانکه برای کرایه دوچرخه که حدود 100 تومان بود، بیش از پنجهزار تومان هزینه شد. بعد از انجام این فرهنگسازی، مسیرهای دوچرخه توسعه داده شد و امروز مسیرهایی که هرروز به خیابانهای شهر اضافه میشوند، بستر را برای دوچرخهسواری آماده میکنند.
پیش بهسوی شهر شهروندمحور!
آنچه مسلم است، مسیر صحیح حرکت یک شهر، حرکت از سمت خودرومحوری به سمت شهروندمداری است؛ چنانکه در دوسه دهه اخیر نیز شهرهای بزرگ جهان به این سمت حرکت کردهاند. شهروندی که سوار بر خودروی شخصی است، همواره به دنبال مسیرهای باز، سرعت بالا و جای پارک مناسب در خیابان میگردد؛ ولی چنین روندی منجر به چالشهای بزرگ در شهر شده و چنانکه شاهد آن هستیم، اصفهان و سایر کلانشهرها را به «پارکینگ» خودروها بدل کرده است! در این دوره مدیریت شهری نیز تلاش شد تا شهروندان محور شهر باشند، نه خودروها. در این راستا بسیاری از خیابانهای شهر به سمت پیادهروشدن، رفتند و جا برای خودروها تنگ شد.
امیدوارم اصفهان بر اساس دو رویکرد «زیستپذیری» و «شهروندمحوری»، از حیث حملونقلی بهسوی بهترشدن باشد. نمیشود گفت ترافیک روان در یک شهر به معنای حل معضلهای ترافیکی یک شهر است؛ بلکه کسی که سوار خودرو است باید هزینههایی مانند ترافیک و شلوغی را هم بپذیرد و بهجای استفاده از خودرو به مترو، دوچرخه، اتوبوس و… فکر کند.