همه این تجربهها یا خاطرههای دلنشین ناشی از اوقاتی است که شهر بهدوراز ازدحام و شلوغی همیشگیاش برایمان فراهم کرده و بهعنوان یک موجود زنده فرصت کرده تا خودش را عریان و بینقاب در برابرمان عرضه کند؛ جایی بهدوراز اتوبانها، بزرگراهها، پلهای هوایی یا زیرگذرهایی که بیشک برای عبور و نماندن ایجاد شدهاند، نه ماندن و گذراندن لحظهها… . واقعیت این است که شهر بهخودیخود لبریز از همین حسوحالهای دوستداشتنی و لذتبخش است. اصلا شهر چیزی بهجز معنا، هویت، وابستگی، ریشه و احساس تعلق نیست. پس این خود ما هستیم که به شهر فرصت میدهیم تا مُشت پُرش را برایمان بازکرده و ما را به خودش نزدیک کند.
مصداق بارز این ادعا این است که ما میتوانیم شهر را در زیر بار سنگین هزاران خودرو مدفون کرده و با تبدیل آن به یک پارکینگ بزرگ، زیبایی و ظرافتهایش را به فراموشی بسپاریم یا با ترویج فرهنگ استفاده از حملونقل عمومی و البته توسعه بهموقع و درست آن، به شهر فرصت نفسکشیدن بدهیم. این ما هستیم که میتوانیم به شهر نگاهی موزهوار داشته و داراییهای تاریخی، فرهنگی و هنری آن را بهمثابه گنجینههایی عظیم در جهت فرصتسازی برای توسعه فرهنگی آن قلمداد کنیم یا با صدور مجوز برای عبورومرور بیرویه و بیحساب خودروها در خیابانها و کوچهپسکوچهها و دیدزدن شهر از داخل اتاقک ماشینهای تکسرنشینی که بیهدف در خیابانهای شهر میچرخند، بیوقفه به پیکر نحیف آن ضربه بزنیم!
شهر، فضایی صاحب روح و حیات است
تنها با چنین رویکردی است که «شهر» موجودی زنده و دارای هویت و معنا قلمداد میشود. با چنین نگاهی است که میتوان شهر را نه یک زمین بزرگ برای توسعه بیرویه فیزیکی و کالبدی، که فضایی صاحب روح و حیات دانست که حتی قراردادن یک آجر روی آجر دیگرش میتواند در شکلدادن به آینده آن مؤثر باشد. در این میان، توسعه وسایل حملونقل عمومی مثل مترو، اتوبوس، تاکسی، مونوریل، تراموا و… نهفقط در راستای توسعه شهر که در جهت نگهداری از داراییهای شهر نیز بسیار مهم و ضروری تلقی میشود.
پرونده ای برای قطار شهری در اصفهان
آنچه خواندید مقدمهای بود بر پروندهای با موضوع قطارشهری که در این شماره صفحه «بلدیه» ارائه شده است. پروندهای که در آن موضوع قطارشهری و کارکردهای آن را از زوایای مختلف موردبررسی قرار دادهایم؛ موضوعی که بیشک یکی از مؤلفههای بسیار مهم و شاخص در حوزه توسعه حملونقل عمومی است و امروز میتوان از آن بهعنوان یکی از شروط توسعه شهرها در همه ابعاد یاد کرد.این در حالی است که کلانشهر اصفهان از بیش از دو دهه قبل تاکنون میزبان مترو، یکی از وسایل حملونقل عمومی مرسوم در جهان، شده است.
در ابتدا خط یک مترو با مسافت 20 کیلومتر در این شهر راهاندازی شد و همچنان از سوی شمالی شهر بهسوی جنوبیاش در حال پیشروی است؛ سپس خط دوم مترو که از شرق شهر بهسوی غرب درحرکت بوده و قرار است با احداث 16 ایستگاه در شلوغترین نقاط شهر اصفهان، گامی مؤثر در جهت کاهش معضلات ترافیکی و زیستمحیطی این شهر برداشته شود.
احتمال اجرای طرح تراموا در اصفهان
اصفهان با احتمال اجرای طرح تراموا نیز روبهروست. این طرح هنوز درگیرودار تأیید و تصویب شورای عالی ترافیک کشور است و البته اجرای بدون عیب و ایراد آن منوط به شروط بسیار است؛ چنانکه هنوز بخشی از جامعه دانشگاهی مهر تأیید بر ضرورت اجرای این طرح در اصفهان نزده و مطالعات انجامشده در خصوص آن را ناکافی میدانند. برگزاری مناظره میان موافقان و مخالفان اجرای این طرح در اصفهان نیز چندی پیش به میزبانی مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر اصفهان برگزار شد و دلایل مختلفی در رد و تأیید این طرح به میان آمد.