جهانی ایرانی در اصفهانی جهانی
معاون فرهنگی شهردار اصفهان و مدیرعامل سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در آیین اختتامیه این جایزه گفت: اولین قانونی که برای شهرداری‌ها نوشته‌شده، قانون بلدیه است و در این قانون یکی از اجزای لایتجزی، پرداختن به وظایف فرهنگی نظیر آموزش مهارت‌های بلدی، تکثیر معارف و سلامت است.محمدعیدی ادامه داد: «در کنار وظایفی که به عهده شهرداری‌ها گذاشته‌شده سه‌وظیفه دیگر نیز دارند که شامل آموزش مهارت‌های بلدی، تکثیر معارف و سلامت جسمی و روانی و اجتماعی است، اما متأسفانه این وظیفه شهرداری‌ها در سال‌های بعد مغفول ماند و حتی در فرایند توسعه به مقوله فرهنگ، ابزارگونه نگاه شد. تو گویی فرهنگ باید چالش‌های ناشی از توسعه را توجیه و حل می‌کرد.»او افزود: «امروزه بر همگان روشن است که در شهرها هر توسعه پایداری با نگاه محوری به فرهنگ رقم می‌خورد و در نتیجه اینکه شهرها بتوانند روایت‌های جدیدی تولید کنند و خلاقیت‌های فرهنگی در آن‌ها نمود پیدا کند اساس توسعه آن‌هاست.»
عیدی با بیان اینکه فرایندهای نااندیشیده توسعه شهری موجب شده که ما در کشورمان با ظهور پدیده تروما یا جراحت‌های فرهنگی در بدن شهرها مواجه باشیم که ناشی از پادروایت‌ها و پادفرهنگ‌هایی است که در شهرها تولید می‌شود، تصریح کرد: هر شهری اگر روایت خود را نخواند و نداند، نمی‌تواند در جهان پر گفت‌وگوی امروز، حرفی برای گفتن داشته باشد. در دیپلماسی شهری یکی از بنیان‌های اساسی در فرایند ارتباطات میان فرهنگی این است که شما داستان و روایت خودتان را به زیباترین و خلاقانه‌ترین وجه بیان کنید، حتی در حوزه جهانی‌شدن یک برش تخصصی وجود دارد که شهرهایی در جهان می‌توانند از هویت خود استفاده کنند و آن را حفظ نمایند تا بومی باشند و در فرایندهای جهانی‌شدن، مستحیل نشوند.»
معاون فرهنگی شهردار اصفهان بابیان اینکه ادبیات این ظرفیت را برای شما ایجاد می‌کند که با «دیگری» ارتباط برقرار کنید، تأکید کرد: «افزایش حس تعلق مردم به شهر برکت برپایی جوایزی مثل جایزه جمالزاده است و این رویداد می‌تواند آغازگر یک فرایند روایی برای شهر اصفهان باشد؛ به‌ویژه جمالزاده که هم خود او یک روایت شنیدنی و خواندنی است و هم اینکه رویدادی با عنوان جمالزاده می‌تواند آغازگر فرایند روایی برای یک شهر باشد.»
مدیرعامل سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان گفت: «رویداد جایزه ادبی جمالزاده یک رهیافت استراتژیک برای توسعه فرهنگی شهر است. اگر بخواهیم جهان شهر اصفهان را بازتولید کنیم باید روایت و داستان اصفهان نه در خود شهر اصفهان بلکه در جهانی به‌اندازه جهانی که در آن زندگی می‌کنیم بر سر زبان‌ها باشد و در اندیشه‌ها تکرار شود. جایزه ملی جمالزاده نیز می‌تواند کانون میان فرهنگی اصفهان را که روزگاری به اعتبار جهانی اصفهان انجامید، بازتولید کند. اینکه ما یک رهیافت استراتژیک به یک جشنواره داشته باشیم، ضامن بقای آن است.»عیدی افزود: «روایت‌هایی که در جایزه ادبی جمالزاده بازگفته می‌شود و گاهی دارای تکثر و تنوع است، کمک می‌دهد که تفاوت به مشارکت بینجامد. روایت‌های مختلفی که در این جشنواره ارائه می‌شود و زمینه نهادینه‌شدن فرهنگ را در بطن جامعه ایجاد می‌کند موجب خیزش فرهنگی و خلاقیت‌های متنوعی می‌شود که روزگاری شهر اصفهان شاهد پدیده‌ای به نام پدیداری سبک‌های مختلف شد. مهم آن است که این روایت‌ها گفته و شنیده شود و از مرزهای جغرافیایی ایران فراتر رود و یادمان نرود که اصفهان پیش از آنکه یک شهر در جغرافیایی به نام اصفهان باشد یک جهانی ایرانی در اصفهانی جهانی است.»
گروه انتخاب و داوری شرفتمندانه عمل کردند
سعید محسنی، دبیر علمی سومین جایزه جمالزاده در ابتدای این آیین گفت: «جایزه ادبی جمالزاده به همت دوستان فرهیخته و نویسندگان نامدار ادبیات داستانی معاصر، برای کشف استعدادها و همچنین، حمایت از داستان کوتاه و گونه نوپای ناداستان آغاز به کارکرد. در سومین دوره شاهد اقبال چشمگیر شرکت‌کنندگان در حوزه کمی و کیفی بودیم و به‌طور تقریبی ۱۴۰۰ اثر به دبیرخانه جایزه جمالزاده رسید که از نظر کیفی با دقت بسیار و سخت‌گیرانه هیئت انتخاب و داوری، خروجی قابل‌توجهی در این دوره از جایزه در حوزه داستان و نا داستان خواهیم داشت.» دبیر علمی سومین جایزه جمالزاده با بیان اینکه جایزه جمالزاده در چهار بخش داستان، داستان آزاد و اصفهان و بخش زندگی‌نگاره، شامل زندگی‌نگاره کرونا و مدارس اصفهان بود، افزود: «در دو دوره قبلی جایزه جمالزاده، نگاه شرکت‌کنندگان به اصفهان بیشتر به میدان نقش‌جهان، چهارباغ، سی‌وسه‌پل و پل خواجو محدودشده بود و عمدتا نگاه توریستی بر نوشته‌ها حاکم بود که شاید می‌شد این نگاه را از کسی که به اصفهان آمده بپذیریم اما این بخش قرار است به زندگی نگاره اصفهان بپردازد و ما تلاش کردیم با انتخاب موضوعی در این دوره از این نوع نگاه جلوگیری کنیم.» محسنی تصریح کرد: «امیدواریم شرایط باید به شکلی پیش برود که دبیرخانه جایزه ادبی جمالزاده به یک دبیرخانه دائمی در طول سال تبدیل شود و برخی خروجی‌ها را باید بعد از جایزه جست‌وجو کرد. به‌شدت نیاز به بحث‌های تئوریک به‌خصوص در حوزه ناداستان وجود دارد که می‌تواند ادوار آتی این جایزه را ارتقا دهد و به‌طور مشخص تداوم جایزه می‌تواند ما را به چشم‌انداز موردنظرمان برساند، گرچه بخش جوایز برای جذابیت ماجرا نیاز است. اما به سیاق تمام جوایز هنری و ادبی ما با انشا سروکار داریم، نه با املا و به همین دلیل دوستان هیئت انتخاب و داور، جدول معدل امتیازها را جلویمان می‌گذاشتیم و یک نتیجه حاصل می‌شد ولی وقتی بحث‌های اقناعی را نیز موردتوجه قراردادیم نتیجه بسیار به انشای قابل دفاع نزدیک‌تر شدیم.»
او ادامه داد: در مورد دو داستان علی‌رغم اینکه داستان‌های قابل مکثی هم بودند، اما چون فرایند داوری ما تمام نشده بود و این آثار در جایزه دیگری موفق به دریافت جایزه شده بودند از داوری جایزه ادبی جمالزاده حذف شدند. گروه هیئت داوری و انتخاب هم شرافتمندانه با یکدیگر جدل داشتند که این تبادل دفاعیات حتی برای من به‌ویژه در بخش زندگی‌نگاره بار آموزشی نیز داشت.»
دبیر علمی سومین جایزه جمالزاده تصریح کرد که بودن جایزه ادبی جمالزاده و هر جایزه ادبی قطعا خیلی بهتر از نبودنش است؛ به همین دلیل از همگی دعوت کرد که انتقادها و پیشنهادهای خود را برای هر چه‌بهتر برگزارشدن چهارمین دوره این جایزه بیان کنند. او همچنین برای کمک به سایر جوایز نیز اعلام آمادگی کرد تا بتوان در این روزگار نامهر با داستان، این چراغ را کماکان پرفروغ نگه داشت.
کتاب روایت‌هایی از واقعیت دست‌اول
در ادامه، پژمان نظرزاده، مسئول گروه تولید محتوای سومین دوره جایزه ادبی جمالزاده گفت: «کتاب روایت‌هایی از واقعیت دست‌اول، مجموعه مقالاتی در رابطه با جستار است که به سفارش جایزه جمالزاده تولیدشده است. این کتاب شامل هفت مقاله ترجمه‌شده است که توسط فعالان و نویسندگان حوزه نا داستان نوید پور محمدرضا، نسترن صارمی، ناصر فرزین‌فر، امین حامی‌خواه، محمدرضا فرزاد، طاهر شریعت پناهی و رضا تاجمیر ترجمه‌شده و سعید محسنی و معین فرخی و پژمان نظر زاده نویسندگان مقدمه کتاب هستند.»
بهزاد دانشگر، عضو شورای سیاست‌گذاری سومین دوره جایزه ادبی جمالزاده نیز بابیان اینکه صدسال از نوشته‌شدن داستان یکی بود یکی نبود می‌گذرد که اتفاقی بود که به نظر بسیاری از کارشناسان ادبیات فارسی شروع مجددی بر فرم جدید از روایتگری زبان فارسی بوده است، گفت: «یک طرح پژوهشی برای بررسی صدسال ادبیات اصفهان در حال کار است و حاصل آن یک کتاب به نام درآمدی بر ادبیات داستانی اصفهان است که چند بخش دارد.» او افزود: «بخش اول مروری اســـــت بر شیوه‌های روایت زبان پارسی تا قبل از این تاریخ و بخش‌های دیگر به تأثیر جمالزاده بر داستان برمی‌گردد و شرایط فرهنگی و اجتماعی که جمالزاده در آن رشد کرد و تأثیر این شرایط بر نثر فارسی است و در فصل‌ها و دهه‌های مختلف ادبیات داستانی اصفهان را بررسی می‌کند. همچنین بخش پایانی این کتاب به جدول اسامی داستان‌نویسان اصفهانی و آثار آن‌ها می‌پردازد.»
برگزیدگان سومین جایزه جمالزاده
در بخش پایانی آیین اختتامیه نیز، برگزیدگان بخش‌های مختلف سومین جایزه جمالزاده معرفی شدند که در بخش زندگی نگاره مدارس، لیلا آصالح برای اثر «یاقوت‌های ارغوانی» رتبه اول، مرضیه احمدی برای اثر «سه‌شنبه‌ای‌ها» رتبه دوم و مسعود شیخ‌حسنی برای اثر «آن نوبتی‌ها» و رضوان نیلی‌پور برای اثر «دبستان نوبهار» به‌صورت مشترک رتبه سوم را به دست آوردند. در این بخش مهرانگیز بیدمشکـــــی، ندا تسلیمیان، شبنم غفاری اعضای هیئت انتخاب و بهزاد دانشگر، منصور ضابطیان، محمدرضا فرزاد هیئت‌داوران آن بودند. همچنین در بخش زندگی‌نگاره کرونا، زهرا اظهری برای اثر «مرده‌ها خطر انتقال ندارند» رتبه اول، مریم اخوان بزاز برای اثر «سه نما از کرونایی‌ها» رتبه دوم و ریحانه شفیعی علویجه برای اثر «وصیت» رتبه سوم را به دست آوردند که در این بخش مرثا صامتی، حامد علی بیگی، سمیه یوسفی به‌عنوان هیئت انتخاب و حبیبه جعفریان، یاسین حجازی، الهام کامرانی هیئت‌داوران جایزه بودند. در بخش داستان آزاد نیـــــــز عباس عظیمی برای اثر «عطا اینجا بود» رتبه اول، اسماعیل سالاری برای اثر «سور اسلحه‌ها» رتبه دوم و احمد سوسرایی برای اثر «دومرگن» و مسعود ریاحی برای اثر «تفریق» به‌صورت مشترک رتبه سوم را به دست آوردند. در این بخش هیئت انتخاب شامل مهدی باتقوا، سیاوش قربانی‌پور، مرضیه گلابگیر و هیئت‌داوران شامل مهری بهرامی، مجید قیصری، حسن محمودی بوده است. بخش داستان اصفهان که سارا خسروی، نسترن مکارمی و هادی منوچهری به‌عنوان هیئت انتخاب و مهدی افروز منش، اسماعیل حاج علیان و بلقیس سلیمانی هیئت‌داوران آن بودند، مرتضی فرجی برای اثر «دالون» رتبه اول، زهرا شاهی برای اثر «اصفهان خود تامار است» رتبه دوم و معصومه قدردان برای اثر «تیر قلق» و یگانه شیخ‌الاسلامی برای اثر «ایوا از زاینده‌رود تا وستولا» به‌صورت مشترک رتبه سوم را به دست آوردند.
