آمده‌اند تا شیرجه شناگران در حوض بزرگ را تماشا کنند و آن‌ها را تا رسیدن به خط پایان که آن‌سوی حوض است، تشویق کنند؛ مسابقه‌ای که برای اولین بار در اصفهان برپا می‌شده است و آن‌چنان که در ستون پیشین به آن پرداختیم (اصفهان زیبا، 20 مرداد 1400) «تا آن زمان در شهر اصفهان، گذاردن این قبیل مسابقه‌ها ابدا سابقه نداشته است.» بنا بر گزارش روزنامه اخگر، این مسابقه را انجمن تازه تأسیس تربیت‌بدنی اصفهان که با همت وزارت معارف (آموزش و پرورش) ایجاد شده بوده، برگزار کرده است.
اکنون به بعدازظهر گرم شهریور 1313 برویم تا لحظاتی را با تماشاگران مسابقه شنا، دور حوض چهلستون، همراه شویم:
«در روز مسابقه، عمارت چهلستون منظره جالب توجهی به خود گرفته بود.
جمعیتی بالغ بر چندین هزار نفر در آنجا اجتماع کرده (بودند) که برای اولین دفعه مسابقه شنا را در اصفهان تماشا کنند. داوطلبان مسابقه که عموما دارای بازوهای توانا و اعصاب قوی بودند، سر موقع معین حاضر شده و بلافاصله مسابقه شروع شد. در تمام مدت مسابقه فریادهای شادی و هلهله حضار در فضا طنین‌انداز بود.
همین که مسابقه تمام شد، حضرت حکمران محترم جوایز را بین قهرمانان توزیع کرده و با محبت پدرانه با آن‌ها دست دادند. مجلس با فریادهای تشویق حضار به پایان رسید.»(اخگر 973، شهریور 1313)
نکته قابل توجه در اینجا رسمیت مسابقه بوده، تا حدی که حکمران اصفهان در این رویداد حاضر شده و شخصا جوایز را اعطا کرده است؛ ضمن اینکه از توصیف‌های گزارشگر چنین برمی‌آید که رقابت ورزشی میان مردان بوده است؛ اما از حضور یا عدم حضور زنان در بین تماشاگران، سخنی به میان نیامده است.
با توجه به اینکه نویسنده اخگر به تصمیم انجمن تربیت بدنی بر استمرار چنین مسابقه‌هایی اشاره کرده است، به سال 1314 رفتم و در شماره‌های مربوط به مرداد و شهریور، مسابقه شنا را جست‌وجو کردم. البته نتیجه، جالب و رضایت‌بخش بود و سندی بر عزم جزم انجمن تربیت بدنی اصفهان ارائه می‌داد:
پنجشنبه، 30 مرداد 1314
«در شماره‌های گذشته اطلاع داده بودیم که انجمن ملی تربیت بدنی ترتیب مسابقه شنایی داده است. اینک چون موعد مسابقه رسیده است، از طرف انجمن مذکور برای امروز ساعت چهار بعدازظهر از عده زیادی از محترمین شهری دعوت به عمل آمده است که برای تماشای نتیجه مسابقه در عمارت چهلستون حضور یابند. مسابقه در استخر باغ چهلستون به عمل خواهد آمد.» (اخگر 1056)
در شماره‌های پیش از 30 مرداد 1314 اعلان‌های کوتاهی از جلسات انجمن تربیت بدنی و تصمیم برای برگزاری مسابقه شنا منتشر شده است. در یکی از اعلان‌ها به میزان استقبال از این مسابقه چنین اشاره شده است:
دوشنبه، 6 مرداد 1314
«امروز جلسه انجمن تربیت‌بدنی به‌منظور مذاکره در اطــراف مــوضــوع‌هــای تــربــیــت‌‌بــدنـــی و مخصوصا مسابقه‌های شــنــا و دوچـــرخه‌ســـواری در عــمــارت چهلستون تشکیل خواهد شد و به قرار اطلاع حاصله
تا کنون یکصد نفر اسامی خود را به عنوان داوطلب شنا و دوچرخه‌سواری در دفاتر انجمن مزبور به ثبت رسانده‌اند.» (اخگر 1058)
از اعلان بالا درمی‌یابیم که مسابقه دوچرخه‌سواری نیز برقرار بوده که در شماره‌های بعدی به آن خواهیم پرداخت. واضح است که این رقابت‌های ورزشی تنها به گروه ورزشکاران مرد اختصاص داشته؛ چرا که هیچ کجا به حضور داوطلبان و ورزشکاران زن اشاره‌ای نشده است. اما در روز مسابقه، این بار به سال 1314 خورشیدی، به حضور تماشاگران زن در فضای رویداد ورزشی، اشاره شده است.
نتیجه مسابقه شنا دوشنبه، سوم شهریور 1314
«به‌طوری‌که در شماره گذشته اطلاع دادیم، روز پنجشنبه گذشته ساعت چهار بعد از ظهر بر حسب دعوتی که از طرف انجمن محترم تربیت بدنی به عمل آمده بود، عده زیادی مرکب از روسای محترم ادارات و محترمین شهری در عمارت چهلستون حضور یافته و چون ورود آزاد بود، جمع کثیری تماشاچی از مرد و زن نیز اطراف دریاچه چهلستون را احاطه کرده بودند. در ساعت چهار شروع به مسابقه شنا گردید. مسابقه 110 متری به عمل آمد و نتیجه از قرار ذیل گردید:
دسته بلندقد
نام، مدت، جایزه
1 . علی طباطبایی، یک دقیقه و 44 ثانیه، یک ماهی بزرگ نقره‌کاری؛
2 . محمد طباطبایی (زمان نفر دوم نگاشته نشده) مدال ماهی.
دسته کوتاه‌قد
1 . علی شریفی، یک دقیقه و 53 ثانیه، گلدان ماهی نقره ». (اخگر 1066)
نکته‌های قابل‌توجه در این گزارش، علاوه بر حضور زنان به‌عنوان تماشاگر در مسابقه شنای باغ چهلستون، تقسیم‌بندی ورزشکاران به دو دسته بلندقد و کوتاه‌قد بوده است تا رقابت منصفانه‌تری انجام پذیرد؛ همچنین آن‌طور که در متن گزارش اعلام شده، ورود عموم به باغ چهلستون برای تماشای رقابت شناگران آزاد بوده است؛ از همین جهت، می‌توان این مسابقه را به عنوان یک رویداد فرهنگی شهری با حضور فعال شهروندان، در نظر گرفت.
