VAR برای لیگ برتر شاید وقتی دیگر

با وجود تأکید شهاب‌الدین عزیزی‌خادم، رئیس فدراسیون فوتبال، بر قطعی‌بودن استفاده از سیستم ویدئوچک (VAR) در نیم‌فصل دوم لیگ برتر بیست‌ویکم، فرایند اجرای این فناوری همچنان مبهم است؛ اما برای دیدار آینده تیم ملی فوتبال مقابل کره‌جنوبی، برنامه‌ریزی‌هایی برای استفاده از این فناوری در ورزشگاه آزادی انجام شده است.الزام فیفا به استفاده از کمک‌داور ویدئویی در دیدارهای انتخابی جام جهانی در قاره‌های مختلف، فدراسیون را بر آن داشته تا زیرساخت‌های لازم برای استفاده از این فناوری را فراهم کند؛ زیرا میزبانی در دیدارهای آینده مرحله نهایی جام جهانی منوط به فراهم کردن VAR است و در دیداری که به‌تازگی عزیزی‌خادم با اینفانتینو، رئیس فیفا داشت، بر استفاده از این فناوری تأکید شده است.

فدراسیون فوتبال که از زمان روی‌کارآمدن رئیس جدید، تجهیزات ورزشگاه‌های کشور به فناوری VAR را یکی از اولویت‌هایش اعلام کرده بود، در آستانه حضور تیم ملی در مسابقات مرحله دوم، مکاتباتی را برای توسعه استفاده از فناوری کمک‌داور ویدئویی با شرکت مدنظر فیفا صورت داده بود و آن‌طور که مسئولان فدراسیون عنوان کرده بودند، در مراحل اولیه توافق‌هایی در خصوص واگذاری این دستگاه‌ها و دوربین‌های تلویزیونی مرتبط با آن انجام شده بود اما در ادامه این شرکت، از ادامه مذاکرات منصرف شده و دلیل آن را تحریم‌های مالی و بانکی عنوان کرده بود.با توجه به اینکه فرصت چندانی برای فراهم‌کردن زیرساخت‌های لازم برای نصب دائمی VAR در اختیار نیست، مسئولان فدراسیون فوتبال مذاکراتی با چند شرکت فعال در زمینه تجهیزات کمک‌داور ویدئویی داشته‌اند و اگر اتفاق خاصی رخ ندهد، یکی از این شرکت‌ها تکنولوژی استفاده از VAR را به مدت چهار روز در ورزشگاه آزادی مستقر خواهد کرد تا برای دیدار حساس تیم ملی ایران و کره‌جنوبی که نتیجه به‌دست‌آمده در آن، در تعیین تیم صدرنشین گروه تأثیرگذار خواهد بود، استفاده شود.
در این حــالــت بازی با کـره‌جنوبی، مبدائی برای ورود VAR به فوتبال ایران خواهد بود و زمینه را برای نصب دائم این فناوری در ورزشگاه آزادی و برای دیدارهای ملی ایران فراهم خواهد کرد؛ اما کماکان در خصوص زمان استفاده از سیستم کمک‌داور ویدئویی برای فوتبال ایران ابهام‌های زیادی وجود دارد.
در نیم‌فصل اول لیگ بیستم و در کــورس چند تـیــم مـدعــی در مسیر قهرمـانـی، اشتباه‌های داوری صــدای اعـتـراض هواداران را بلند کرده بود و بسیاری از تیم‌ها خواستار نصب تجهیزات VAR در فوتبال ایران شدند، از جمله تیم ذوب‌آهن که به دلیل خطای داوری، امتیازهای زیادی را ازدست‌داده بود و در مقطعی مجتبی فریدونی، مدیرعامل باشگاه ذوب‌آهن برای خرید تجهیزات از یک شرکت خارجی اعلام آمادگی کرد.
در این مقطع، بحث‌هایی در خصوص استفاده از فناوری VAR ساخت داخل مطرح شد و یک سازنده اصفهانی از آمادگی‌اش برای فروش تجهیزات به باشگاه‌های لیگ برتری خبر داد که البته این موضوع نیز با استقبال تیم‌های لیگی مواجه نشد تا در کوران حساسیت نیم‌فصل دوم و رقابت بر سر قهرمانی، این مسئله به دست فراموشی سپرده شود.بر اساس برنامه اعلامی سازمان لیگ، فصل جدید لیگ برتر فوتبال قرار است از بیست و هفتم مهر آغاز شود و رئیس فدراسیون فوتبال هم اعلام کرده استفاده از سیستم ویدئوچک (VAR) در نیم‌فصل دوم لیگ برتر بیست‌ویکم قطعی است.پیش‌ازاین با سمت گرفتن دو داور بازنشسته یعنی حسن کامرانی‌فر و خداداد افشاریان در بدنه اصلی مدیریت فدراسیون فوتبال، جامعه فوتبال امیدوار بود شرایط ورود VAR به لیگ برتر تسهیل شود؛ اما بعید است این اتفاق در لیگ آینده رخ بدهد.
با توجه به درگیر بودن تیم ملی ایران در مسابقات انتخابی جام جهانی و با فرض تعطیلی‌های لیگ، احتمالا اسفند یا فروردین نیم‌فصل دوم لیگ بیست‌ویکم برگزار می‌شود و فوتبال ایران برای تأمین تجهیزات VAR نزدیک به شش ماه فرصت دارد.از سوی دیگر پرداخت هزینه خرید و نصب تجهیزات VAR بر عـهــده بـاشـگـاه‌هـــای لیگ برتری خواهد بود و شاید همه باشگاه‌ها توان تأمین این هزینه را نداشته باشند؛ اما احتمال اینکه ورود این فناوری از چند ورزشگاه آغاز شود و در لیگ‌های آینده دیگر ورزشگاه‌ها را نیز در بربگیرد، زیاد است.
آن‌طور که رئــیــس کـمیتـه مسابقات لیگ برتر گفته، ورزشگاه آزادی در تهران، نقش‌جهان در اصفهان و فولاد آرنا در اهواز برای نصب VAR داوطلب شده‌اند و ورزشگاه‌های امام رضای مشهد و سیرجان، فولادشهر و یادگار امام تبریز نیز در مرحله دوم به این سیستم مجهز خواهند شد.به گفته سهیل مـهـدی، سیسـتـم VAR تنها باید از شرکت‌هایی خریداری شــود که مورد تأیید فیفا قرار دارد و استـفـاده از تجهیزات با مسیری غیرازاین تخـلـف محـســوب می‌شــود تا بـدیـــن ترتیب امکان تصمیم‌گیری مستقل و اقدام سلیقه‌ای از باشگاه‌ها سلب شده و همه به استفاده از یک نوع تجهیزات ملزم باشند که این موضوع راه را بر اختلاف‌نظرهای آینده خواهد بست.