خویشتنداری، کنترل احساسات و تغییر ذهن، همگی موضوعهایی در حوزه روانشناسی انسانها هستند و با پیشرفتهای نوین بازار، مانند سرویسهای خبری جدید، خدمات نوین مشاورهای، ابزارهای نوین مالی یا سیستمهای پیشرفته تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی هیچ ارتباطی ندارند. به اعتقاد مارک داگلاس، همه معاملهگران (چه برنده و چه بازنده) تجربیات مشابهی در زمینه تشویش، اضطراب، ناکامی و درد روانی ناشی از شکست را تجربه کردهاند. آن عده کوچک از معاملهگران که به عبور از این مرحله موفق شدهاند، برای رفع موانع پیچیده روانشناسی در حیطه معاملهگری و غلبه بر آن خود را به زحمت انداختهاند. این کتاب مشتمل بر 17 فصل است که در سه حوزه اصلی سعی در ارتقای مهارت معاملهگری دارد. گام نخست شناخت ماهیت محیط معاملهگری ازنقطهنظر روانشناختی است و در مراحل بعدی ساختن چهارچوبی برای شناخت خود و در نهایت تبدیلشدن به معاملهگر برتر مدنظر قرار گرفته است.
نکته مهمی که باید به آن دقت شود، تعدد ترجمههای مختلف از این کتاب در بازار ایران است. در واقع با محبوبیت بورس (و در حالت کلی سرمایهگذاری در بازارهای مالی) در سالهای اخیر، بسیاری از ناشران سعی در ارائه ترجمه جدیدی از این کتاب داشتهاند. نتیجه آن وجود چندین کتاب مختلف با این نام شده است. اما باید توجه داشت که اغلب این ترجمهها اصلا خوب نیست و در بهترین حالت نمیتواند منظور نویسنده را به خوبی منتقل کند. در بدترین حالت نیز به واسطه وجود اصطلاحات تخصصی، مترجمانی که با مباحث مالی آشنایی ندارند، نتوانستهاند ترجمه دقیقی از کتاب داشته باشند. برای مثال عبارت «futures trading» که به معامله قراردادهای آتی اشاره دارد در یک کتاب «معاملات آتی»، در دیگری «معاملات قرارداد آتی» و در دیگری «معاملات» ترجمه شده است. در نتیجه در حین خرید، باید به نام انتشارات و مترجم کتاب دقت کرد. حالت ایدئال، همکاری یک روانشناس و فعال بازار سرمایه در ترجمه این کتاب بوده است. اما در حالت کلی، اگر مترجمی به طور تخصصی در حوزه مالی و سرمایهگذاری ترجمه کرده باشد نیز میتواند مفاهیم کتاب را منتقل کند. این روزها به واسطه ترجمه کتابهای متعدد، نام برخی از مترجمان برای کرمکتابهای حوزه سرمایهگذاری آشناست. در این موضوع شکی نیست که هر دو کتاب مارک داگلاس کمک شایانی به سرمایهگذاران میکند، دید آنها را در خصوص چرایی حرکت قیمت در محدودههای خاص، باز میکند و در نهایت کمک میکند معاملهگران با ذهن آرام و بهدوراز خشم، عصبانیت و انتقام، سرمایهگذاریهای خود را دنبال کنند؛ اما به اعتقاد نگارنده، مطالعه کتابهای مارک داگلاس لازم است اما بههیچوجه کافی نیست. حتی در حوزه کتابهایی که به مباحث روانشناختی معاملهگران میپردازند کتابهای قویتری هم در بازار پیدا میشود. این را از آن نظر میگویم که برخی با خواندن کتاب «جامعهشناسی خودمانی» خودشان را جامعهشناس و بعد از خواندن کتاب «بیشعوری» خود را باشعورترین شخص جامعه میدانند. در نتیجه اگر با ذهن باز، ظرف خالی و بدون پیشداوری این کتاب را مطالعه کنید، اثربخشی آن دو چندان خواهد شد.
اینکه کدام ترجمه از این کتاب مارک داگلاس بهتر است، شاید اندکی به سلیقه خواننده بستگی داشته باشد. برای مثال ترجمهای که انتشارات چالش ارائه داده، روان است؛ اما آنقدرها هم به متن وفادار نیست. بااینحال احسان سپهریان به واسطه ترجمه چند کتاب معروف دیگر در این حوزه، توانسته مفاهیم کتاب را به خواننده منتقل کند. در سوی مقابل، ترجمهای که انتشارات دریچه نو (شفاف) به بازار عرضه کرده، سعی کرده به متن وفادار باشد؛ اما زبان محصول نهایی، الکن است و خواننده را دلسرد و گیج میکند. از سوی دیگر، اگرچه نام ویراستار آن نیز بهصورت درشت روی جلد آمده، کتاب پر از اشکالهای نگارشی است. انتشارات آذین مهر، انتشارات آراد و نشر شمشاد از جمله دیگر ناشرانی هستند که کتاب معروف مارک داگلاس را به فارسی برگرداندهاند و البته این پایان کار نیست و انتظار میرود ترجمههای دیگری از آن در سالهای آتی منتشر شود. اگر به کتابفروشیهای شهر مراجعه کنید بهاحتمالزیاد یک یا در نهایت دو نسخه متفاوت از این کتاب را پیدا خواهید کرد؛ اما در بستر فضای مجازی دسترسی به تمام نسخههای آن در بازار امکانپذیر است. بااینحال اگر شما از دسته افرادی هستید که مطالعه کتاب کاغذی را بر کتابهای الکترونیک ترجیح میدهید، کتاب معاملهگر منظم از کتابهایی است که هر معاملهگر باید یک نسخه از آن را داشته باشد.