در این میان طراحی و اجرای فناوریهای جدید که در جهان امروز یک ضرورت برای مدیریت شهرها به شمار میروند، از مهمترین مسائلی است که میتوان در میان تجارب شهرهای هوشمند جهان نکات ارزندهای را درباره آن پیدا کرد.
امروزه دستیابی به راهکارهایی که با سرعت بیشتر و هزینه کمتر طرحهای شهری را به مرحله اجرا و عمل برسانند در دستور کار مدیران شهری تمام شهرهای جهان قرار گرفته است و در این زمینه ایدهها و نظرهای فراوانی از سوی ایدهپردازان ارائه و بررسی میشوند. به همین دلیل در این مطلب مروری داریم بر تجارب ارزشمند و موفق برخی از شهرهای جهان همچون لندن و هلسینکی که توانستهاند گامهای مؤثری در این زمینه بردارند.
حذف کربن برای مقابله با آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی
یکی از شهرهای مطرح جهان که تاکنون اقدامات بسیار چشمگیری را در زمینه دستیابی به مؤلفههای هوشمندی انجام داده و اینک برنامههای خود را در مسیر رسیدن به شهر «هوشمندتر» در پیش گرفته است، شهر لندن است.
ازجمله اهداف لندن تا رسیدن به سال 2030 حذف کربن برای مقابله با آلودگی هوا و تغییرات آب و هوایی است. چنانکه شهرداری لندن از حامیان جدی کارخانههای تولیدکننده ماشینهای الکتریکی است و اقدامات مؤثری را در راستای تأمین نقاط شارژ این ماشینها در سرتاسر شهر انجام داده است. تاکنون بسیاری از تاکسیهای شهر لندن نیز به صورت الکتریکی درآمده است. شهرداری لندن همچنین متعهد شده که با تمام دولتها، دهیاریها و ارائهدهندگان انرژیها و سایر ذینفعان مشارکت کند تا لندن را در مسیر رسیدن به شهری بدون کربن یاری کنند.
تدوین چهار رکن برای رسیدن به شهر هوشمند
اما جالب است بدانید که طی دو سال گذشته چهار اصل اساسی در زمینه طراحی و اجرای فناوریهای نوین برای رسیدن لندن از هوشمندی به شهر هوشمندتر از سوی تئو بلکول، اولین مدیر ارشد دیجیتال لندن، تعیین شده و در دستور کار مدیریت شهری این شهر قرار گرفته است.
این پژوهشگر درباره این چهار اصل میگوید: «یک؛ صریح باشید و به زبان ساده برای مردم توضیح بدهید که فناوری مورد نظر چیست، چه کاری میتواند انجام دهد، چرا از آن استفاده میشود و در صورت لزوم مبنای اخلاقی برای انجام این کار را برای آنها شرح دهید. دو؛ به تفاوتها احترام بگذارید. به این فکر کنید که کاربران شما چه کسانی هستند و خدماتی را با در نظر گرفتن تفاوت نیازهای آنها ایجاد کنید. سه؛ خیال افراد را از جمعآوری دادهها راحت کنید. اطمینان حاصل شدن از اینکه هرگونه جمعآوری دادههای شخصی موجه است، رعایت استانداردهای داده با کیفیت بالا برای روشنکرن اینکه دادهها از کجا میآیند و چگونه جمع شدهاند برای مردم مهم است. چهار؛ پایدار باشید و کل تأثیر چرخه عمر فناوری را در نظر بگیرید.»
شهرِ شهروندمدار
شهر هلسینکی پایتخت و بزرگترین شهر در کشور فنلاند بهعنوان یکی دیگر از شهرهای موفق در عرصه مدیریت شهری شناخته میشود. میپرسید چرا؟ به این دلیل که در این شهر حملونقل عمومی فقط هدف تبلیغات نیست و در هر گوشه شهر اثری از وسایل حملونقل عمومی ارزان به چشم میخورد. در این شهر به فرهنگسازی و زیرساختسازی رفتوآمد با دوچرخه اهمیت زیادی داده شده و بسیاری از شهروندان با دوچرخه در شهر رفتوآمد میکنند.
در شهر هلسینکی همچنین معماری ساختمانها یکنواخت نیست و تنوع رنگآمیزی در آن حس و حال دلنشینی را به شهروندان و گردشگران منتقل میکند. هلسینکی در زمینه شهر دوستدار کودک هم فعالیت دارد و این رویکرد را با استفاده از رنگها و طراحیهای بدیع در سبک معماری شهری خود هم به کار گرفته است؛ چنانکه با قدمزدن در برخی از نقاط شهر، چشمتان به جمال ساختمانهایی با معماری و رنگآمیزی مناسب با روحیه کودکانه روشن میشود. ساختمانهایی که بهانه مناسبی برای تجمع گردشگران و گرفتن عکس یادگاری هم هست! توجه به نورپردازی مناسب در رویدادهای شهری، دسترسی قابلتوجه به شهر برای سالمندان و معلولان، اهمیت سلامت روانی شهروندان و به طور خلاصه شهروندمداری و هوشمندی از دیگر مؤلفههای مدیریت شهری در هلسینکی است.