موضوعی که مصطفی انتظاری هروی، مدرس علوم سیاسی دانشگاه و مدیرعامل مجموعه رسانهای در گفتوگو با «ایرنا» خیلی وقت پیش آن را پیشبینی کرده و گفته بود: «کلاب هاوس به دلیل آنکه بستری تازه برای اظهارنظر را فراهم کرده و میتواند صدای افراد را به گوش انبوهی از مخاطبان برساند، با استقبال روبهرو شده است. از یاد نبریم که جامعه ایران یک جامعه شفاهی است و رسانه سنتی در ایران منبر به تعبیر عام آن بوده است. بنابراین کلاب هاوس با احیای منبر، به نخبگانی که در قدرت نوشتن و استدلال مکتوب چندان تبحر ندارند، فرصت میدهد تا با قدرت کلام خود که بالاترین توانمندی معمول سیاستمداران است، مخاطبان را جذب کنند. همچنین کلابهاوس تنوع موضوعی بالایی برای سرگرمکردن مخاطب دارد. بنابراین مخاطب میتواند به دلخواه خود از یک اتاق سیاسی به یک بحث فرهنگی وارد شود و از این نظر جذابتر است. کلابهاوس همچنین ارتباط مخاطب با چهرههای بیرون از ایران را نیز برقرار میکند که این امر در رادیو ممکن نیست. در کلابهاوس پرسشگری وجود دارد و اظهارنظرکننده به چالش کشیده میشود؛ درحالیکه در رادیو این فضا وجود ندارد، اما به نظر من استقبال از کلابهاوس چندان بادوام نخواهد بود. همین حالا وقتی به اتاقهای مختلف این شبکه اجتماعی رجوع میکنید میبینید بیشتر افراد برای شنیدن آمدهاند و تعداد کمی پرسشگری و ایدهپردازی میکنند. بنابراین حرفهای این عده محدود بهزودی تمام میشود و حالت تکرار به خود میگیرد. من فکر میکنم کلاب هاوس مگر در اوج تحولات و اتفاقات خاص سیاسی مانند انتخابات، نمیتواند به شکل دائم مخاطب را نگه دارد چون فعلا جذابیت دیگری ندارد.»
کلابهاوس برای عموم مردم کارکرد ندارد
روحالله انصاری، فعال فضای مجازی در گفتوگو با «اصفهان زیبا» در رابطه با کاهش محبوبیت کلابهاوس در بین کاربران فضای مجازی با بیان اینکه فیلترشدن در عدم جذب مخاطب خیلی نمیتواند تأثیری داشته باشد، بیان میکند: «به دلیل اینکه کلابهاوس اپلیکیشن خیلی مشهوری نیست و نهتنها در ایران و در همه جهان، پلتفرمی است که نمیتواند برای عموم جامعه کاربرد داشته یا از جذابیت برخوردار باشد. درحالیکه اینستاگرم و توئیتر برای همه کاربران فضای مجازی میتوانند کاربردهای مختلفی به همراه داشته باشند. به خاطر همین اساسا طبقه تحصیل کرده با کلابهاوس سر و کار دارند.»
صوتی که برای همه جذاب نیست!
این کارشناس فضای مجازی در ادامه سخنانش اظهار کرد: «کلابهاوس بسیار تلاش کرد تا فضایی برای گپهای خودمانی و چند بعدی ایجاد کند، اما باید قبول کنیم که صوت و پلتفرمهای گفتوگومحور فقط برای بخشی از مردم جذاب است و بخش دیگری نمیتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. از سوی دیگر اکنون شاهد برگزاری رومهای جذاب و پرحاشیه که در اوایل شروع به کار این پلتفرم بهوفور برگزار میشد نیستیم؛ به این دلیل که رهبران افکاری که در این فضا حضور پررنگ داشتند و آن را جهتدهی میکردند دیگر حرف یا سوژه جدید و تازهای برای زدن ندارند و حرفهایشان روی مدار تکرار افتاده است. از طرف دیگر، قانون مشخصی برای رومهای کلابهاوس از سوی مدیران در نظر گرفته نشده است؛ برای مثال هیچکدام از این رومها کوتاه نیستند و چندین ساعت ادامه دارند؛ همین موضوع باعث میشود تا خیلیها حوصله حضور در رومهای کلابهاوس را پیدا نکنند. خود فضای انتخابات و آزادیها و تنشهایی که در آن دوران وجود داشت نیز یکی از دلایلی بود که این فضا را برای کاربران جذاب میکرد. شاید سالهای آینده و انتخابات دیگر دوباره شاهد برگزاری چنین رومهایی در کلابهاوس باشیم.» او با اشاره به اینکه کلابهاوس یک اپلیکیشن استارتاپی است، میگوید: «فضای موجود در آن فضای اندیشه است؛ به همین دلیل هم صرفا گفتوگومحور است و از ابزارهای دیگری مثل تصویر و ویدئو و… استفاده نمیکند.» اینگونه که انصاری میگوید: «کلابهاوس بیشترین رشد در تاریخ سوشال مدیا را داشت و برای همین هم خیلی زود به یک میلیارد عضو رسید و رقیب جدی اینستاگرام و فیسبوک و تیکتاک شد؛ ولی با این حال بچهها و افراد جوان خیلی طرفدار این پلتفرم نیستند. البته خیلی نمیتوان برای کلابهاوس رقیبی متصور شد؛ چون اساسا فرم آن با سایر پلتفرمها متفاوت است.»
رفع محدودیتها مخاطبان کلابهاوس را کاهش داد
این فعال فضای مجازی در ادامه یکی از دلایل کاهش اقبال عمومی به کلابهاوس را رفع محدودیتهای کرونایی میداند و میافزاید: «زمانی که همه افراد بهویژه دانشگاهیها در قرنطینه بودند، زمان بیشتری برای حضور در رومهای کلابهاوس داشتند؛ اما با رفع محدودیتها افراد دیگر زمان زیادی برای گفتوگوهای بلند را ندارند.» او ادامه میدهد: «البته کلابهاوس جذابیتیها هم دارد؛ برای مثال شما میتوانید به طور مستقیم وارد رومی شوید که «ایلان ماسک» حضور دارد و حتی با او گفتوگو کنید.» این فعال فضای مجازی در بخش دیگری از سخنانش اظهار کرد: «در ایران، اما برخی از افراد مشهور و چهره خودشان حاضر به برگزاری روم نیستند؛ بلکه حتما باید از آنها برای حضور در رومها دعوت شود؛ آن هم رومهایی که تعداد حاضران در آن بسیار زیاد باشند و از قبل نیز درباره آن اطلاعرسانی شده باشد؛ درحالیکه مثلا خیلی از اساتید علومانسانی میتوانستند کلاسهای درس خود را در این فضا برگزار کنند.»