این روزها بیشتر رانندگان یک قوطی روغن موتور در صندوق عقب خود نگه میدارند تا پس از پیمودن پنج و شش هزار کیلومتر، روغن به اتومبیل خود اضافه کنند و زیر بار هزینه سرویس دورهای خودرو نمیروند.
مشاهدههای میدانی و گفتوگو با فعالان بازار اصفهان نشان میدهد، حداقل هزینه سرویس روغن خودرو برای اتومبیلهایی از قبیل پراید 200 هزار تومان است و این رقم برای خودروهایی مانند پژو، دنا و سمند به 300 هزار تومان میرسد. کف هزینه تعویض روغن اتومبیلهای خارجی و شاسیبلند نیز حوالی 800 و 900 هزار تومان است. زمستان سال گذشته سرویس دورهای خودرو در فصل زمستان شامل تعویض روغن، فیلتر روغن و بنزین، افزودن ضدیخ، تنظیم باد و… بین 300 تا 600 هزار تومان هزینه داشت؛ ولی اکنون این رقم بسته به مدل خودرو و روغن انتخابی به مرز یک میلیون تومان رسیده است. بازار تعویض روغنیهای اصفهان در زمستان 1400 با کاهش چشمگیر تقاضا همراه است و بازاریان از احتمال تداوم این رکود میگویند. مشاهدههای میدانی نیز از طولانیتر شدن دورههای تعویض روغن به سبب افزایش هزینه سرویس خودرو حکایت میکند. شاکرزاده، فعال بازار اصفهان، میگوید: «خودرو که میخرید باید فکر هزینههای آن هم باشید؛ چون قیمت انواع روغن موتور و وسایل مصرفی مثل فیلتر هوا، لنت و… در مقایسه با پارسال چند برابر بالا رفته است. اگر سال گذشته روغن یک پراید با کمتر از 100 هزار تومان تعویض میشد، حالا این رقم به بالای 150 هزار تومان رسیده است.» از ابتدای سال جاری اخبار خوبی از بازار خدمات سرویس دورهای خودرو شنیده نمیشد و تولیدکنندگان با ارائه درخواست افزایش صددرصدی قیمت خدمات و انواع روغن موتور سال خود را آغاز کردند که این درخواست ثمرهای نداشت. در ادامه تولیدکنندگان داخلی خواستار افزایش ۷۲ تا ۸۲ درصدی قیمت روغن موتور از اتحادیه فروشندگان لاستیک، روغن و انواع فیلتر (روغن، بنزین و هواکش) شدند و در نهایت سازمان حمایت مجوز افزایش 41 درصدی قیمت روغن موتور را صادر کرد؛ درنتیجه مالکان خودرو به دلیل رشد قیمتها، کمتر از قبل برای سرویس دورهای خودروی خود به تعمیرگاه مراجعه میکنند. شاکرزاده در اینباره توضیح میدهد: «مردم تا قبل از افزایش هزینهها وسواس خاصی در نگهداری خودروی خود به خرج میدادند؛ برای مثال، پس از هر پنج تا شش هزار کیلومتر، روغن، فیلتر و… خودرو را تعویض میکردند؛ ولی الان ترجیح میدهند یک تا دو هزار کیلومتر دیگر صبر کرده و سپس برای سرویس مراجعه کنند. این تأخیر نه تنها موجب کسادی بازار میشود، بلکه به موتور اتومبیل هم خسارت وارد میکند.» رئیس اتحادیه فروشندگان لاستیک، روغن، فیلتر، پنچرگیران و فیلترسازان نیز افزایش ۴۱درصدی قیمت روغن موتور را عامل اصلی رشد هزینه سرویس دورهای خودرو میداند؛ نه افزایش دستمزد تعمیرکاران! به گزارش همشهری، سعادتینژاد در ابتدای زمستان با اشاره به بالارفتن هزینه سرویس دورهای خودرو، بیان داشت: «نرخ دستمزد خدمات تعویض روغن افزایش نیافته، ولی از ابتدای امسال بهطور متوسط قیمت اقلام کالایی و خدمات این صنف تا سه برابر افزایش یافته است. وقتی نرخ روغن موتور از ۵۰ هزار به بیش از ۱۰۰ هزار تومان افزایش مییابد، رشد دو تا سه برابری قیمت سرویس دورهای خودرو بر عهده صنف تعویض روغن نیست.»
درحال حاضر بیشترین تقاضا برای خودروهای ایرانی سمت روغنهای تولید داخل با برندهایی از قبیل پیشتاز، بهران، اسپیدی و… است. اکبری، از فعالان بازار، در اینباره میگوید: «روغن موتورهای مختلفی تا قبل از تحریمها از کره وارد کشور میشد ؛ ولی اکنون بیشتر تولیدات موجود در بازار ایرانی هستند که از کیفیت خوبی برخوردارند؛بااینحال مردم دیربهدیر برای تعویض روغن مراجعه میکنند.» اکبری کف هزینه تعویض روغن یک پژو را 270 هزار تومان تعیین میکند و ادامه میدهد: «قیمت سرویس دورهای با توجه به مدل خودرو، روغن و فیلتر آن مشخص میشود؛ برای نمونه، یک پژو 206 به صورت تقریبی به سه و نیم لیتر بنزین نیاز دارد. هزینه سرویس آن از تویوتا پرادو با پنج لیتر و نیم روغن کمتر است. تازه باید دید مشتری چه روغنی انتخاب میکند.» گفتوگوها با تعمیرکاران نشان میدهد مردم برخلاف گذشته، باقی مانده روغن موتور را از تعمیرکاران دریافت میکنند؛ همچنین تقاضا برای قوطی نیملیتری روغن افزایش یافته است. شاکرزاده درباره علت این موضوع توضیح میدهد: «شماری از خودروها یک بسته چهار لیتری روغن را کامل مصرف نمیکنند و حدود نیم لیتر در ظرف باقی میماند که این مقدار را از مبلغ روغن کسر میکنیم؛ ولی بهتازگی مردم باقیمانده روغن را به ما نمیفروشند تا هنگامی که کیلومتر خودرو پنج تا شش هزار را رد کرد، باقیمانده روغن را سر موتور بریزند و دیرتر به تعویضروغنی بیایند. درمقابل، این کار به هیچ عنوان توصیه نمیشود و روغن خودرو، فیلتر و…. پس از پیمودن مسافتی مشخص یا گذشت شش ماه باید تعویض شود.» درکنار روغن موتور و فیلتر روغن و بنزین، قیمت انواع محلولهای ضدیخ و ضدجوش، آب باتری، روغن گیربکس و شویندههای مورد استفاده در انواع خودروهای سواری نیز افزایش چشمگیری یافته است؛ به طوری که قیمت یک بطری یک لیتری مایع ضدیخ از 47 هزار تومان شروع میشود. وضعیت بازار لاستیک خودرو نیز چندان مساعد نیست و تولیدکنندگان در تابستان سال جاری خواستار افزایش قیمتها شدند؛ ولی سازمان حمایت با افزایش ۱۵ تا ۳۰ درصدی قیمت لاستیک خودروهای سبک از شهریورماه مخالفت کرد؛ زیرا آبان ماه سال گذشته قیمت لاستیک خودرو افزایش ۵۰ درصدی را تجربه کرد. درمقابل دلالان تایر را در بازار آزاد با قیمت بالایی عرضه میکنند. با این اوصاف خرید خودرو در شرایط فعلی یک معضل است و هزینههای آن هزار معضل!