عرصه فرهنگ نیز از اثرات همه‌گیری در امان نماند. سالن‌های سینما، تئاتر و موسیقی ابتدا محدود و بعد تعطیل شدند. درهای گالری‌ها بسته و کرکره کتاب‌فروشی‌ها پایین کشیده شد. برخلاف تصور اولیه، کرونا ماندگار شد و جامعه چاره‌ای جز تلاش برای سازگاری با شرایط جدید نداشت و فضای مجازی به‌سرعت به بستری برای ارائه و فروش خدمات و کالاها تبدیل شد.هنرمندان موسیقی نیز بر آن شدند تا به کمک بسترهای آنلاین، صدای خود را به گوش مردم برسانند. نوروز 1399 برگزاری کنسرت‌های آنلاین با عنوان «نوروزخانه» با مجوز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شهرداری تهران آغاز شد. همایون شجریان، علیرضا قربانی، کیهان کلهر، سالار عقیلی، حجت اشرف‌زاده و شهرام ناظری از هنرمندانی بودند که کنسرت آنلاین برگزار کردند.گرچه برگزاری کنسرت‌های آنلاین مایه دل‌خوشی علاقه‌مندان به موسیقی بود، همه می‌دانستند این کنسرت‌ها پدیده‌هایی گذرا هستند و توجیه اقتصادی نیز ندارند.
مجازی‌ها حضوری می‌شوند
با آغاز برنامه واکسیناسیون همگانی علیه کووید 19 زمینه‌های تغییر فراهم آمد. این برنامه تا میانه آبان 1400 نیمی از جمعیت واجدان شرایط را پوشش داد.پس از نزدیک به دو سال برگزاری جشنواره‌ها به‌صورت مجازی، سرانجام چهاردهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران در اواخر مهر و اوایل آبان و سی‌وهفتمین جشنواره موسیقی فجر در بهمن به‌صورت حضوری و با رعایت ضوابط برگزار شدند که این اتفاق، نوید روزهای بهتری را می‌داد.سرانجام چراغ تالار وحدت نیز در یکم دی‌ماه 1400 روشن شد و کنسرت «رکوییم موتزارت» به رهبری بردیا کیارس، به یاد درگذشتگان هنر ایران در دوران کرونا، در این سالن اجرا و به نقطه آغازی برای برگزاری کنسرت‌ها تبدیل شد.با وجود دورقمی‌شدن آمار فوتی‌ها در اواخر اسفند 1400 و نزدیک‌شدن آمار واکسینه‌شده‌های کامل به 70 درصد، پیش‌بینی بر آن بود که پس از نوروز 1401، شاهد شکل‌گیری موج جدید بیماری در کشور خواهیم بود؛ اما خوشبختانه چنین اتفاقی نیفتاد.
طلیعه قرن جدید
نوروز 1401 بیش از ۱۳۰ سانس کنسرت در سراسر کشور برگزار شد که از این میان 10 سانس کنسرت به اصفهان اختصاص داشت. امیرعباس گلاب (6 فروردین)، حجت اشرف‌زاده (6 و 7 فروردین) و گروه ایهام (10 و 11 فروردین) هرکدام در دو سانس در این شهر برنامه اجرا کردند.اردیبهشت برگزاری کنسرت‌ها در اصفهان رونق بیشتری یافت. محمد علیزاده (20 اردیبهشت)، علیرضا قربانی (21 تا 23 اردیبهشت)، هوروش بند (25 اردیبهشت)، میثم ابراهیمی (30 و 31 اردیبهشت) در شهر اصفهان، ناصر زینلی (26، 27 و 28 اردیبهشت)، مجید رضوی (22 و 23 اردیبهشت) و آرون افشار (15 و 16 اردیبهشت) در شاهین‌شهر و مسعود صادقلو (21 اردیبهشت) در نجف‌آباد به اجرای موسیقی پرداختند. در نیمه اردیبهشت آمار فوتی‌های روزانه کرونا تک‌رقمی شد و این عدد در دوازدهم خرداد به صفر رسید. این اتفاق زمینه استقبال گسترده‌تر مردم را از برگزاری کنسرت‌ها فراهم ساخت و خرداد به ماهی پررونق برای اهالی موسیقی و علاقه‌مندان به این هنر تبدیل شد؛ به‌طوری‌که در این ماه 31 سانس کنسرت در اصفهان اجرا شد.محسن یگانه (1 خرداد)، محسن ابراهیم‌زاده (7 خرداد)، سالار عقیلی (10 خرداد)، بهنام بانی (12 خرداد)، پرواز همای (16 و 17 خرداد)، علی زندوکیلی (19 و 20 خرداد)، شهرام ناظری (24، 25، 26،29 و 30 خرداد)، گروه موسیقی خواب (26 خرداد)، مسعود صادقلو (27 خرداد)، حامد همایون (28 خرداد) و روزبه بمانی (31 خرداد) از هنرمندانی بودند که در اصفهان روی صحنه رفتند؛ حجت اشرف‌زاده نیز 30 و 31 خرداد در نجف‌آباد برنامه اجرا کرد.بالانرفتن آمار مرگ‌ومیر کرونا در ایران همچنان روزهای خوشی را برای موسیقی رقم می‌زند. تا لحظه نگارش این گزارش اجرای 28 سانس کنسرت در اصفهان در تیرماه قطعی شده است.تا کنون محمد معتمدی (11 تیر)، فرزاد فرزین (12 تیر) و مهدی احمدوند (13 تیر) هرکدام در دو سانس به اجرای برنامه پرداخته‌اند و بنا بر برنامه‌های اعلام‌شده، قرار است آرون افشار (17 تیر)، علیرضا عصار (18 تیر)، حمید هیراد (19 تیر)، امید حاجیلی (20 تیر)، بابک جهان‌بخش (23 تیر)، احسان خواجه‌امیری (24 تیر)، مجید رضوی (25 تیر) و علیرضا قربانی (29 و 30 تیر) در اصفهان برنامه اجرا کنند؛ سهراب پاکزاد نیز 25 و 26 تیرماه در سالن شهروند نجف‌آباد روی صحنه خواهد رفت.
اصفهانی‌های کنسرت‌دوست!
کنسرت‌ها هم از موج گرانی‌ها در امان نمانده‌اند؛ به‌طوری‌که قیمت بلیت در سالن سیتی‌سنتر بنا به جایگاه صندلی بین 130 تا 285 هزار تومان تعیین شده است؛ باوجوداین، با استقبال اصفهانی‌ها رو‌به‌رو شده و تا لحظه تنظیم این گزارش بلیت تمام کنسرت‌ها به‌جز یک مورد به فروش رفته است. نکته قابل‌توجه این است که در سایر شهرها چنین استقبالی دیده نمی‌شود؛ برای مثال، کنسرت علیرضا قربانی در شهرهای سبزوار، رامسر و چالوس برای 14، 19 و 20 تیرماه در یک سانس همچنان در حال فروش است؛ اما تمامی بلیت‌های کنسرت او در شهر اصفهان برای روزهای 29 و 30 تیرماه در دو سانس به فروش رفته است. این وضع برای سایر کنسرت‌ها هم مشاهده می‌شود. به نظر میرسد هنردوستی مردم اصفهان یکی از دلایل استقبال آن‌ها از کنسرت‌های موسیقی است. بررسی فروش بلیت در جایگاه‌های مختلف سالن سیتی‌سنتر نشان می‌دهد بلیت گران‌ترین صندلی‌ها در طبقه همکف که بیش از نیمی از ظرفیت سالن را شامل می‌شوند، پیش از همه به فروش می‌رسند و صندلی‌های ارزان‌قیمت تا انتهای فروش همچنان در دسترس هستند. به‌عبارت دیگر، مخاطبان کنسرت‌های موسیقی دغدغه مالی چندانی ندارند و از طبقات ثروتمند جامعه‌اند.محاسبه‌ای سرانگشتی نشان می‌دهد برای هر نوبت اجرای کنسرت در اصفهان بین 200 تا 250 میلیون تومان بلیت فروخته می‌شود. این درآمد در شرایطی حاصل می‌شود که کتاب‌فروشی‌های شهر یک‌به‌یک تعطیل می‌شوند و هنرمندان دیگر رشته‌های هنری نیز در وضعیت خوبی قرار ندارند. لازم است بازنگری‌هایی در سیاست‌های فرهنگی نهادهای مسئول صورت گیرد تا شاهد توزیع متوازن‌تر درآمد در میان اهالی فرهنگ باشیم.
