هرچند صنعت نساجی و پوشاک همواره یکی از صنایع مهم و دارای توانمندی بالا محسوب میشود، عدم توجه کافی به این بخش باعث شده است آنطور که انتظار میرود در اقتصاد کشور نقشآفرینی نداشته باشد. در این شرایط، شاهد رونق قاچاق پوشاک به کشور نیز هستیم و شرایط نامساعد تولید مانعی برای رشد تولیدات داخلی و صادرات بهحساب میآید. دیماه سال گذشته بود که سرهنگ محمدرضا هاشمی فر، جانشین فرمانده انتظامی استان اصفهان، به رسانهها اعلام کرد که در بین محمولههای قاچاق مکشوفه، پوشاک نیز به چشم میخورد. اگر روند قاچاق پوشاک ادامهدار باشد، به دلیل تفاوت قیمتی که کالاهای قاچاق ایجاد میکنند،رقابت تولیدکنندگان پوشاک نیز سختتر میشود.
سختگیری مالیات و گرانی مواداولیه
«اصلیترین مشکل تولیدکنندگان پوشاک اصفهان، سختگیریهای اداره مالیات و دارایی است که از مبدأ تولید مالیات بر ارزشافزوده دریافت میکند و تولیدکننده پوشاک برای خرید مواداولیه و برای هزینههای جاریاش فاکتور اصلی دریافت نمیکند؛ این در حالی است که باید فروش را با احتساب مالیات برارزش افزوده انجام دهد و همین عامل منجر به افزایش قیمت پوشاک میشود.» این را یکی از تولیدکنندگان پوشاک اصفهان به اصفهانزیبا میگوید. سید صابر کسایی در ادامه به مشکل تأمین مواداولیه تولید اشارهکرده و تصریح میکند: «مواداولیه موردنیاز تولید پوشاک وارداتی است. مشکل اینجاست که هم مواداولیه دیر به دست تولیدکنندگان میرسد و هم اینکه مواداولیه مدت زیادی در گمرک باقی میماند تا ترخیص شود.»
قاچاق؛ بلای جان پوشاک اصفهان
کسایی عنوان میکند: «در این چند سال اخیر مردم به مصرف پوشاک داخلی روی آوردهاند و تولید داخلی پوشاک نیز مناسبتر شده و کیفیتش افزایش یافته است؛ تولیدکنندگان پوشاک نیز بهروز شدهاند و افزایش قیمت ارز باعث شده است پوشاک خارجی گران شود.»این تولیدکننده پوشاک اصفهان خاطرنشان میکند: «تولیدکنندگان هم ماشینآلاتشان را بهروز کردند و هم در طراحی و دوخت بهروز شدند؛ ولی در کمال تأسف جلوی قاچاق پوشاک هنوز گرفته نشده است و شاهد اجناس قاچاق در بازار هستیم.»
دولت مداخله نکند
کسایی اذعان میکند:« انتظار ما این است که کاری به کار تولید نداشته باشند تا بازار و روند عرضه و تقاضا تعیینکننده باشد. واقعیت این است؛ در مواقعی که دولت دخالت میکند، کارها خوب پیش نمیرود. قیمتگذاری دستوری و نظارتهای تعزیرات تأثیرگذار نیست؛ چراکه در مواقعی هم منجر به رواج فاکتورهای صوری شده است. در هیچ جای دنیا نظارت وجود ندارد و بازار روند را مشخص میکند.»
تسهیلات با نرخ سود بالا حمایت نیست
تولیدکننده پوشاک آرشاک میگوید: «تــســهیـــلاتــی که به تــولیــدکننــده پرداخت میشود، با نرخ 18درصد است؛ به همین خاطر ما تسهیلات دریافت نمیکنیم، کشور ترکیه با 4درصد تسهیلات پرداخت میکند و اگر هم تولیدکننده پوشاک صادرات داشته باشد، این 4درصد را میبخشد؛ ولی متأسفانه در کشور ما تسهیلات با نرخ سود بالا به تولیدکننده پرداخت میشود.» کسایی خاطرنشان میکند: «قیمت پوشاک بهخاطر گرانی مواداولیه و افزایش حقوق و دستمزد افزایش یافته است. این مسئله روی میزان مصرف تأثیرگذاشته و مصرف را کاهش داده است.» این تولیدکننده پوشاک بیان میکنند: «اصفهان تولیدکنندگان بزرگ پوشاک ندارد و تعداد تولیدکنندگان انگشتشمار است. در گذشته کارخانههای تولید پارچه و نساجی در اصفهان فعالیت داشتند که بسیاری از آنها تعطیل شدند.»
در عمل حمایتی از صنعت پوشاک نشد
از سوی دیگر، متولیان صنعت نساجی اصفهان گلایهدارند که در عمل حمایتی از صنعت پوشاک صورت نگرفته و آنچه تاکنون مطرحشده در حد حرف بوده است. دبیر انجمن نساجی اصفهان به اصفهانزیبا میگوید: «قاچاق و نبود حمایت از تولید داخل، اصلیترین مشکل تولیدکنندگان پوشاک اصفهان است. متأسفانه در عمل حمایتی از تولید داخل صورت نمیگیرد و تولیدکنندگان برای تأمین نقدینگی با مشکل مواجه هستند. در چنین شرایطی سرمایهگذاران تمایلی به سرمایهگذاری در صنعت پوشاک ندارند؛ مگر افرادی که رانت دارند و به این واسطه میتوانند کارهایشان را پیش ببرند.» مظفر چلمقانی عنوان میکند: «مردم دیگر مانند گذشته از پوشاک ترک استقبال نمیکنند و فرهنگ خرید پوشاک داخل جاافتاده است؛ در حال حاضر نیز پوشاک قاچاق با قیمتهای پایین در بازار وجود دارد.» او اذعان میکند: «اصفهان درزمینه برندسازی در صنعت پوشاک موفق عمل نکرده است؛ به همین خاطر متولیان صنعت پوشاک اصفهان بهدنبال تأسیس و راهاندازی شهرک تخصصی پوشاک هستند.» دبیر انجمن نساجی اصفهان تأکید میکند: «شرکت شهرکهای صنعتی نیز شبیه یک بنگاه معاملاتی عمل میکند و هیچ حمایتی از تولیدکنندگان پوشاک داخلی انجام نمیشود.افزایش هزینههای تولید از یک سوو کاهش قدرت خرید مصرفکننده از سوی دیگر سبب شده است صنعت تولید پوشاک اصفهان روزگار سختی را سپری کند. به نظر میرسد علاوه بر فرهنگسازی برای مصرف پوشاک داخلی، همکاری و حمایت گمرک برای تسریع در ترخیص مواداولیه موردنیاز تولیدکنندگان پوشاک اصفهان، کاهش فشارهای مالیاتی اداره مالیات استان بر تولیدکنندگان پوشاک اصفهان که درنهایت منجر به کاهش نسبی برخی هزینههای تولید میشود و همراهی مسئولان استانی و کشوری برای راهاندازی شهرک تخصصی پوشاک که منجر به تجمیع واحدها و بهروزشدن این صنعتگران درزمینه طراحی و همچنین برندسازی مــیشــود ازجــمله حــمــایــــتهـــایـــی است که باید در مرحله عمل رنگ واقعیت به خود بگیرند تا چرخ تولید پوشاک اصفهان در استانی که لقب منچستر شرق را یدک میکشد، بیشتر بچرخد.»