واقعه عاشورا، نتیجه جهل مقدس
مجموعه فرهنگی رهپویان وصال از سال 1387 از سازمان تبلیغات اسلامی مجوز گرفت و کار خود را در حوزه فعالیت‌های فرهنگی، در مسجد پناهی واقع در خیابان فروغی آغاز کرد. رهپویان وصال در دهه اول محرم در مدرسه علمیه چهارباغ، طی دوازده شب میزبان عزاداران حسینی بود. این هیئت در ابتدا با مداحی حاج محمد یزدخواستی و کربلایی محمد توکلی برنامه خود را پس از نماز مغرب و عشا آغاز می‌کرد و بعد از آن، میزبان واعظان دعوت‌شده بود. سخنرانان این هیئت حجج اسلام انجوی‌نژاد، کشاورز و شریفیان، موضوع «جهل مقدس» را محور سخنان خود قرار دادند. در یکی از این شب‌ها سخنران با اشاره به روایت امیرالمؤمنین (ع)، مردم را به چهار دسته عالم، غافل، طالب و جاهل تقسیم کرده و واقعه عاشورا را ناشی از جهل مقدس دانست. در آن زمان افراد زیادی بر پیکر جهالت خود، لباس مقدس پوشاندند و با بهانه دین به جنگ سیدالشهدا (ع) رفتند.این هیئت در حاشیه مراسم غرفه‌هایی برای پذیرایی از همه مخاطبان مراسم و نیز غرفه‌ای با هدف معرفی مجموعه رهپویان وصال و سوابق و فعالیت‌های این مجموعه برپا کرد.
نام نقش‌اول‌ها بر عرصه تاریخ
مؤسسه فرهنگی شهید بهشتی جزو مراکز فرهنگی برتر اصفهان است که سابقه‌ای دیرینه دارد و از ابتدا فعالیت‌هایش را در دل مسجد تعریف کرده است. برگزاری مراسم‌های آیینی این مجموعه بر عهده هیئت انصارالحسین (ع) بوده و امسال در خیابان آیت‌الله کاشانی، حسینیه انصارالحسین (ع)، پذیرای دوستداران اباعبدالله (ع) بود.شعار مراسم امــسال این هیــئت «نقش اول» بود؛ به این معنا که نام ملتی بر عرصه تاریخ نقش می‌بندد که مردمانش نقش اول باشند. این مجموعه به دنبال این بود تا جایگاه و نقش مردم را در عرصه‌های مختلف بررسی کند؛ زیرا اولین تصویری با عبارت نقش مردم در اذهان می‌آید، صرفا عرصه انتخابات و سیاست است و این تصویر ناقصی است. بخشی از این ماجرا به واسطه عملکرد دولت‌ها بوده که به این قضیه دامن زده است. بخشی هم از سمت خود مردم بوده که برای ورود به عرصه‌های مختلف تمایل نشان نداده‌اند. مجموعه شهید بهشتی در پنج عرصه خانواده، اقتصاد، و نهادهای حاکمیتی و نهادهای بحث‌هایی ارائه کرد تا نسبت مردم در این قضایا و نقششان بررسی شود.شروع برنامه در هر یازده شب با ویژه‌برنامه قرآنی بود و مفاهیمی درباره جایگاه مردم در قرآن استخراج شد. پنج شب دوم نیز پنج شاعر آیینی، آقایان عصمت‌پرست، یعقوبی آل، بابایی، طالبی و جهاندار، در مراسم حضور یافتند و با اشعارشان مجلس را نورانی کردند.اعضــای ایـــن مــؤسســه فــرهنــگی کتابچه‌هایی را آماده کرده بودند که شامــل مبــاحث واعظ جلســـه، حجــت‌الاسلام حیدری کاشانی بود. هر شب این کتابچه‌ها در اختیار مردم قرار می‌گرفت و مخاطبان می‌توانستند هم‌زمان با سخنرانی، نگاهی به چکیده مباحث بیندازند. در شش شب اول، حاج محمد یزدخواستی و در پنج شب دوم، کربلایی مرتضی انصاری با نوای خود گرمابخش این محفل بودند.این مؤسسه تــولیداتی را هم در فضای مجازی ارائه کرد؛ مانند چند قـــسمت مــوشن‌گرافیــک که در صفحه اینستاگرام مجموعه به آدرس beheshtyian@ منتشر شد. از برنامه‌های جنبی این هیئت می‌شود به نمایش اشاره کرد که شش شب اول اجرا شد. این نمایش با عنوان «حکایت نیمه‌تمام اسب از سوار» بخشی از وقایع عاشورا را متناسب با موضوع «نقش اول» ارائه کرد و نقش‌های بعضی از شخصیت‌های عاشورایی بررسی شد که تکمله موضوع مراسم بود. اجرای این نمایش را گروه «کاوش» با طراحی و کارگردانی احسان جانمی عهده‌دار بود.
جایگاه مهم، اما فراموش‌شده امید
یکی از مجموعه‌های اثرگذار با جامعه هدف دانش‌آموزان، مجموعه فرهنگی عاشوراییان است. این مجموعه با بیش از بیست سال سابقه، به‌دلیل تبلیغات محیطی قوی در سطح شهر، در میان شهروندان در تراز مجموعه‌های فرهنگی شناخته‌شده و فعال قرار گرفته است.تیتر موضوع امسال در روضه عاشوراییان یک جمله بود: «سختی هست؛ اما موفق هستیم؛ حتما.» این هیئت با درنظرگرفتن اوضاع فعلی مردم کشور از لحاظ اقتصادی و سیاسی و… «امید و امیدواری» را محور قرار داده بود. عاشوراییان با تکیه بر فرمان رهبر معظم انقلاب مبنی بر جهاد تبیین، درصدد برآمد تا ضمن روشنگری اوضاع فعلی جامعه، مسائل را به‌گونه‌ای تبیین و دستاوردها را طوری معرفی کند که خروجی‌اش امید بیشتر مردم به زندگی باشد. زیرموضوعاتی که برای این مسئله مشخص شده بود، عبارت است از امید به اصلاح خود، امید به امام حسین (ع)، امید به امداد الهی و امید به تأمین رزق و معیشت.مجموعه عاشوراییان ضمن برپایی مراسم عزاداری در یازده شب ماه محرم با سخنرانی حجج اسلام سرلک و بی‌آزار و با نوای حاج محمد یزدخواستی و محمدرضا طالبی، برنامه‌ای را نیز در رسانه ملی ترتیب داد. «هیئت تلویزیونی» برنامه‌ای جنبی بود برای آن دسته از افرادی که به هر دلیل امکان حضور در مراسم را نداشتند. این برنامه نیز حول دغدغه‌های نوجوانان درباره امید شکل گرفت و کارشناسانش همان سخنرانان مراسم، یعنی آقایان سرلک و بی‌آزار بودند و به سؤالات نوجوانان حاضر در برنامه پاسخ می‌دادند. این برنامه هرشب حوالی ساعت 22 از شبکه اصفهان به‌صورت زنده پخش شد.
نقش انسان در نظام هستی
سابقه تأسیس مرکز فرهنگی قدس به سال 1363 بازمی‌گردد؛ زمانی که جمعی از رزمندگان دفاع مقدس تصمیم به برپایی مرکزی برای اهالی محله ملاصدرا گرفتند و همگی نیز به شهادت رسیدند.مرکز فرهنگی قدس در دهه اول محرم با سخنرانی حجج‌اسلام فقیهی و مزروعی و با صدای گرم آقایان ماهانی و عبداللهی، از عزاداران حسینی میزبانی کرد. موضوع صحبت‌های سخنرانان این هیئت تربیت‌محور، «نقش انسان در نظام هستی» بود. محتوای این مباحث به‌صورت بارش فکری به حاضران ارائه می‌شد و مخاطبان با بحث و پرسش و پاسخ حول وظیفه انسان در نظام هستی با یکدیگر هم‌فکری می‌کردند و جمع‌بندی مبحث را نیز سخنران مراسم بر عهده داشت.ویژه‌برنامه این مرکز برپایی قافله دانش‌آموزان پایه پنجم تا هفتم دبستان و حضور در هیئت‌های مختلف بود. انتظامات، کفش‌داری، واکس‌زدن کفش‌های عزاداران و گرداندن چای‌خانه از مسئولیت‌های محول‌شده به اعضای مرکز برای خدمت‌رسانی به سوگواران بود. برپایی غرفه کتاب یکی دیگر از برنامه‌ها بود و غرفه‌داران با عرضه کتبی همچون «نامیرا»، «فتح خون»، «جایگاه تاریخی حادثه‌ها»، «پریشان‌موی و خاک‌آلود»، «هم‌رزمان حسین (ع)» و دیگر عناوین با محوریت قیام سالار شهیدان (ع)، خلاصه‌ای از کتاب‌ها را در اختیار مخاطب قرار می‌دادند و کتب با تخفیف به فروش می‌رسید. پویش «هر خانه یک پرچم» نیز در محله‌های اطراف مسجد انجام شد تا محله‌ها رنگ‌وبوی محرم بگیرد.
رفتارهای روزمره بر اساس سبک زندگی حسینی
مؤسسه فرهنگی امام رضا (ع) از سال 1386 پا به عرصه فعالیت گذاشت و کارش را با 14 دانشآموز 14 ساله و با عنوان «هیئت علی‌بن‌موسی الرضا(ع)» شروع کرد. در سال 1390، این هیئت با ثبت در سازمان تبلیغات اسلامی و در سال 1393 با عنوان «مؤسسه فرهنگی امام رضا(ع)» در قالب یک تشکل مردم‌نهاد به مسیرش ادامه داد.این مؤسسه با برپایی ده شب عزاداری با جامعه هدف دانش‌آموزان، سبک زندگی حسینی را محور محتوای خود قرار داد، مبنی بر اینکه کدام‌یک از رفتارهای روزمره، ما را به امام حسین (ع) نزدیک یا از ایشان دور می‌کند.در خلال مراسم، مفاخر شهید شیعه، حتی مفاخر خارج از ایران، در قالب کلیپ‌هایی معرفی شدند. مداح مراسم کربلایی امیرحسین داوری بود و حجج‌اسلام شیخ‌تبار و رحمانی برای مخاطبان صحبت کردند.مطالعه دانش‌آموزان و اندیشه‌ورزی در صدر اهداف این مؤسسه است؛ به‌طوری که در طول سال و به‌خصوص در ایام محرم، با سیرهای کتاب‌خوانی، دانش‌آموزان به تأمل و فکر واداشته می‌شوند. در دهه محرم ده کتاب از قبیل «سقای آب و ادب»، «بچه‌های فرات»، «نشان حُسن»، «پشت درهای بهشت» و… در نظر گرفته شد و دانش‌آموزان یکی از کتاب‌ها را انتخاب و مطالعه کردند و گزارش مطالعه را به رابط مجموعه دادند. گروه‌ها پیش از جلسه اصلی، جداگانه با رابط مجموعه جلسه‌ای تشکیل می‌دادند و حول موضوع سخنرانی صحبت می‌کردند.
