اگرچه مطابق قانون هیچ اجباری برای ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی نیست؛ اما بسیاری از خانواده‌ها گاهی به‌دلیل کیفیت پایین‌تر مدارس دولتی یا به‌دلیل اینکه خواستار آموزش ویژه‌تر هستند،تمایل به ثبت‌نام فرزندان خود در مدارس غیرانتفاعی دارند؛ اما روایت آن‌ها از ثبت‌نام فرزندان خود در این مدارس متفاوت و عجیب است و بر این عقیده‌اند که بعد از دوسال کرونا این مدارس تلافی دوسال قبل را درآورده و شهریه‌هایی نجومی برای ثبت‌نام طلب می‌کنند. اگرچه اداره آموزش‌وپرورش همواره از نظارت می‌گوید؛ اما گویی هر مدرسه‌ساز خود را می‌زند و به بهانه‌های مختلف، شهریه‌های نجومی را اعلام می‌کنند که شاید تا دوسال پیش این شهریه هزینه کامل چهارسال دانشگاه آزاد می‌شد.
شهریه‌های نجومی!
مریم، معلم یک مدرسه غیرانتفاعی است؛ اما از شهریه زیاد مدارس غیرانتفاعی گلایه دارد و می‌گوید: «یکی از دخترانم کلاس چهارم و دیگــری هشتــم است. بــه‌دلیــل شرایط کاری ناچار به ثبت‌نام آن‌ها در مدارس غیرانتفاعی شده‌ام و امسال شهریه‌شان نسبت به سال گذشته صددرصد افزایش داشته است. یکی را با 12 و دیگری را با 15میلیون تومان ثبت‌نام کردم که البته این رقم علی‌الحساب بوده و بعدا در قالب برنامه‌های مختلف، کلاس‌های فوق‌برنامه، سرویس و … هزینه‌های دیگری را مدرسه طلب می‌کند.»زهرا، دخترش دانش‌آموز کلاس اولی است که به گفته خودش بعد از تحقیق فراوان این مدرسه را انتخاب کرده. او می‌گوید: «هزینه ثبت‌نام دخترم 18 میلیون تومان شد؛ البته تصور می‌کردم که کلاس زبان هم جزو برنامه‌های آموزشی این مدرسه است؛ اما بعدا اعلام شد که آموزش زبان دوم و موسیقی منتفی است و تنها چندبرنامه فوق‌برنامه دارند.» او اضافه می‌کند: «مدرسه دخترم یک‌خانه قدیمی سه‌طبقه در محدوده خیابان دانشگاه است و یکی از دلایل انتخاب این مدرسه تعریف از کادر آموزشی مدرسه بود.» سعید، یک دختر و پسر دارد، او می‌گوید: «مدرسه پسرم سال گذشته هشت‌میلیون تومان بود؛ اما شهریه امسال 16 میلیون تومان عــلی‌الحــساب بـود.» او درباره کیفیت و نوع آموزش این مدرسه با توجه به شهریه امسال، توضیح می‌دهد: ورود به این مدرسه بدون کفش است و فضایی شبیه به خانه دارد. پسرم تکالیف خود را در مدرسه می‌نویسد و تنها آخر هفته یک پیک سؤال دارد و پایان هرماه برنامه استخر به همراه والدین یا اردو برنامه‌ریزی می‌شود.پروین، پسرش کلاس سومی است. او می‌گوید: به دلیل کرونا تمایل ندارم فرزندم در مدرسه دولتی با جمعیت بالا درس بخواند؛ به این دلیل پسرم در مدرسه غیرانتفاغی ثبت‌نام کردم. سال گذشته هزینه ثبت‌نام هشت‌میلیون تومان، اما امسال به‌یک‌باره شهریه مدرسه‌اش 20 میلیون تومان شد.او درباره امکانات فوق‌درسی این مدرسه توضیح می‌دهد: مدرسه آموزش زبان و برنامه فوق‌برنامه خاصی ندارد و تنها مزیت این مدرسه جمعیت خلوت آن است.مادر یکی دیگر از دانش‌آموزان می‌گوید: سال گذشته شهریه شش‌میلیون تومان بود. آخر سال گفتند شهریه سال تحصیلی جدید 9میلیون تومان است. بااینکه تفاوت زیاد بود؛ اما می‌خواستیم امسال فرزند دیگرمان را هم در کلاس اول ثبت‌نام کنیم و فکر کردیم چون دو دانش‌آموز داریم، حتما با پرداخت اقساطی شهریه موافقت می‌کنند، اما امروز متوجه شدیم مبلغ شهریه 20 میلیون تومان شده است.پدر دانش‌آموز دیگری نیز می‌گوید: من از ثبت‌نام مجدد دخترم در این مدرسه اطمینان داشتم. به همین دلیل با خیال راحت ثبت‌نام را به امروز موکول کردم؛ اما حالا باید دنبال مدرسه جایگزین باشم و هر مدرسه‌ای هم بروم می‌گویند ظرفیت‌تکمیل شده، بروید همان مدرسه قبلی ثبت‌نام کنید. هیچ منطقی برای افزایش شهریه‌ها وجود ندارد؟ شهریه پارسال هشت‌میلیون تومان بوده، اما امسال 17 میلیون تومان علی‌الحساب است.مادر دانش‌آموز دیگری می‌گوید: هزینه شهریه دخترم در مقطع دبیرستان که 20 میلیون تومان اعلام شده بیشتر از ثبت‌نام دانشگاه یک‌ترم پسرم است، گویی نظارت بر این مسئله نیست.
افزایش یک تا 47 درصدی
هرچند هنوز هم تعداد دانش‌آموزان مدارس غیردولتی نسبت به کل جمعیت دانش‌آموزان کشور و محصلان مدارس دولتی نسبتا اندک است، اما می‌توان گفت که روند گسترش مدارس غیردولتی و افزایش تمایل خانواده‌ها به تحصیل فرزندانشان در این مدارس قابل کتمان نیست. در استان اصفهان 1200 مدرسه غیرانتفاعی فعالیت می‌کنند که با احتساب پیش‌دبستانی تعداد آن‌ها به حدود 2500مدرسه می‌رسد. رئیس اداره مشارکت آموزش‌وپرورش کل استان اصفهان درباره شهریه مدارس غیرانتفاعی به «اصفهان‌زیبا» توضیح می‌دهد: «روال کار بر این است که مدارس غیرانتفاعی مدارک و مستندات خود را در سامانه مشارکت‌ها بارگذاری می‌کنند تا بعد از یک پروسه زمانی در تهران میزان شهریه‌ها مشخص شود.»علی حمیدی ادامه می‌دهد: «در این سامانه میانگین اجاره‌بها، حق‌التدریس معلمان و هزینه‌های دیگر با توجه به شرایط هر ناحیه و منطقه محاسبه و به ارسال تهران می‌شود و درنهایت شهریه هر مدرسه را به‌طور جداگانه بارگذاری می‌کند.»او تأکید می‌کند که شهریه مدارس غیرانتفاعی حدود سه ماهی است که ابلاغ شده است: «مدارس غیرانتفاعی دارای شهریه ثابت و شهریه مکمل مربوط به فعالیت‌های خاص خود هستند که به آموزش‌وپرورش اعلام می‌کنند. با توجه به افزایش نرخ تورم، اجاره‌بها، دستمزد و … شهریه ثابت مدارس غیردولتی نسبت به سال گذشته بین یک تا 47 درصد افزایش داشته و تمام مدارس موظف به نصب پوستر شهریه ثابت و مکمل هستند و هر عددی بیش از این دو مبلغ از اولیا گرفته شود، کاملا تخلف است.» او توضیح می‌دهد: «هر منطقه میانگین شهریه خود را دارد؛ البته شهریه مکمل شامل برخی فعالیت‌های خاص مدرسه همچون زبان، کامپیوتر و… است که اجباری نیست و اختیاری است.»حمیدی همچنین با بیان اینکه شهریه مدارس براساس مقطع متفاوت است، می‌گوید: «در حال حاضر کمترین شهریه مصوب مدارس ابتدایی 14 میلیون، مقطع متوسطه اول 15 میلیون و متوسطه دوم 16میلیون تومان است. معمولا مدارس با توجه به فعالیت‌های فوق‌برنامه شهریه مکمل نیز دارند که مطابق قانون این عدد 37 درصد شهریه ثابت و هزینه آن در سامانه مشخص است.»
اجباری در کار نیست
او می‌گوید: «طبق قانون، مدارس غیردولتی براساس مشارکت مردم اداره می‌شوند و با توجه به این انتخاب، والدین در هزینه‌های آموزش شریک می‌شوند؛ بنابراین هــیچ اجــباری برای حـــضور دانش‌آموزان در مدارس غیرانتفاعی نداریم و به هیچ خانواده‌ای توصیه نمی‌کنیم.»رئیس اداره مشارکت آموزش‌وپرورش کل استان اصفهان با اعتقاد بر اینکه ثبت‌نام دانش‌آموزان در مدارس غیردولتی بر اساس انتخاب والدین است، می‌گوید: «باید توجه داشت که بخش زیادی از هزینه‌های یک مدرسه مربوط به اجاره‌بها و سپس هزینه‌های آموزش و پرداخت حق‌الزحمه معلمان و دبیران است، البته نظارت ما بر این مدارس زیاد است.»
