این مزار بهدلایل مختلفی، از جمله سفارش بزرگان دینی مورد توجه و تکریم مردم بوده است. اما حضرت عبدالعظیم حسنی ملقب به شاهعبدالعظیم یا سیدالکریم، از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) بودند و در زمان امام رضا (ع)، امام جواد (ع) و امام هادی (ع) زندگی میکردند.نســب حضــرت عبــدالعظیــم (ع) با چهـار واسطــه، بــه امام حسن(ع) میرسد. گفتــه میشــود ایشــان در سال 713 هجری به دنیا آماده و در 15 شوال سال 252 فوت کردهاند.
روایت 100 حدیث از اهل بیت (ع)
حضرت عبدالعظیم یکی از روایان احادیث شیعه هستند؛بههمین دلیل تأثیر زیادی در زمان خود بر حفظ جریان شیعه، آن هم در دوران خفقان موجود در زمان امام رضا (ع)،امام جواد (ع) و امام هادی (ع) داشته و از این سهبزرگوار روایاتی را نقل کردهاند. گفته میشود بیش از صدحدیث از وجود مبارک اهل بیت (ع) توسط ایشان نقل شده که جناب شیخصدوق مجموعه روایات ایشان را با عنوان «جامع اخبار عبدالعظیم» گردآوری کرده است. نکته مهم اینجاست که بخشی از این احادیث، بیواسطه از ائمه نقل شده است؛ البته علاوه بر نقل احادیث اهل بیت (ع)، ایشان با علوم دینی آشنایی داشتند و به همین دلیل، محل رجوع مردم در زمینه مسائل دینی بودهاند. ابوتراب رویانی میگوید: «شنیدم که ابوحماد رازی میگفت در سامرا بر امام هادی (ع) وارد شدم و از بعضی مسائل حلال و حرام پرسیدم. چون قصد وداع داشتم، حضرت فرمود: چنانچه در امور دینی در [تشخیص] حلال و حرام، مسئلهای بر تو دشوار شد، از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی سؤال کن و سلام مرا به او برسان.»
ارادت به اهل بیت (ع)
علاوه بر این، برخی از نقلهای تاریخی از ادب و اخلاق ایشان، بهویژه احترام خاصی نسبت به اهل بیت (ع) گزارش میدهد. او بسیار فردی باتقوا بوده و امانتداری، راستگویی، عالمبودن به علوم دینی، اهل عبادت و شبزندهداربودن در حالات و رفتارهای ایشان نقل شده است. در حدیثی که به نام «عرض دین» مشهور بوده و در زمان ملاقات او با امام هادی (ع) نقل شده، امام وی را اینگونه خطاب میفرمایند: «یا اباالقاسم! تو بحق ولی ما هستی… تو همان دینی را که پسندیده خداست، انتخاب کردهای… خداوند تو را با گفتار ثابت در دنیا و آخرت تثبیت کند.»حضرت عبدالعظیم در دوران بنیعباس و با توجه به فضای سیاسی و خفقان حاکم دائم مجبور به مهاجرت بودهاند؛ چراکه در آن دوره از تاریخ، شیعیان بسیار تحت آزار و اذیت بوده و بزرگان شیعه، از اهل بیت (ع) تا شاگردان و مبلغان، بسیار تحت نظر بودهاند. ایشان نیز از این قاعده مستثنی نبوده و گفته میشود در سالهای عمر خود در مدینه، بغداد، سامرا و ایران زندگی میکردند. گفته میشود مهاجرت ایشان به ایران به دستور امام هادی (ع) و به خاطر حفظ جان حضرت عبدالعظیم از خباثتهای معتز عباسی و از سوی دیگر برای تبلیغ دین بوده است؛ همچنین دلایل مختلفی برای رحلت این عالم بزرگ شیعه نقل کردهاند؛ ولی گفته میشود امام هادی (ع) به یکی از ساکنان ری در مورد ثواب زیارت قبر حضرت عبدالعظیم فرمودهاند که: «ثواب زیارت قبر حضرت عبدالعظیم برابر ثواب زیارت قبر امام حسین (ع)است.