شاید غلط نباشد اگر بگوییم مزار، کتابی از زندگانی هر انسان است و سنگ مزار حکم جلد آن را دارد که نقش‌مایه‌های آن، تاریخ حیات، دوران زندگی، دین، آیین، پیشه و صنعت را بر نظاره‌گران خویش گشوده می‌کند.نقوش گوناگون حیوانی در مزارستان تخت‌فولاد را می‌شود به سه دسته کلی تقسیم کرد: 1. چهارپایان؛ 2. آبزیان؛ 3. پرندگان؛ نقوشی که از طرفی با قصه‌ها و اساطیر ایران و از طرف دیگر، با فرهنگ و هنر این سرزمین درآمیخته است.در فرهنگ و ادبیات عرفانی، پرنده نماد روح مطلق است که با حرکت سیال خود به دنبال منزل ابدی است و با مفاهیم مرگ و حیات جاودانه در ارتباط است. نقش پرنده معمولا همراه با شاخسار و گل قرار می‌گیرد که اشاره به رمز حیات و زندگانی روح دارد. برخی نیز بر این باورند که روح پس از جدایی از بدن، به هنگام مرگ به شمایل پرنده‌ای درمی‌آید و به‌سمت آسمان پرواز می‌کند.طاووس پرنده‌ای است که در شرق و غرب عالم شهرت زیادی رقم زده و جزو زیباترین جانوران به حساب می‌آمده است. نقوش این پرنده قبل و بعد از اسلام در بسیاری از هنرهای تزیینی استفاده می‌شده. در برخی باورهای اساطیری، طاووس نابودکننده مار است و بدین دلیل آن را عامل حاصل‌خیزی زمین دانسته‌اند. طاووس در آیین زرتشت پرنده‌ای مقدس یاد می‌شود و مردم آن زمان معتقد بودند که طاووس به‌دلیل نوشیدن آب حیات، زندگی جاودانه پیدا کرد. در حکایتی صوفیانه آمده است که خداوند ذات خود را به شمایل طاووس فروفرستاد و در آیینه ماهیت الهی، صورت خود را به او نشان داد. از هیبت الهی چنان حالتی به طاووس رفت که قطرات عرق از او جاری شد و تمام مخلوقات از این قطرات خلق شدند. علی(ع) در خطبه 165 نهج‌البلاغه چنین طاووس را می‌ستاید: «و از شگفت‌انگیزترین پرندگان در آفرینش، طاووس است، که آن را در استوارترین شکل موزون بیافرید، و رنگ‌های پر و بالش را به نیکوترین رنگ‌ها بیاراست، با بال‌های زیبا که پرهای آن به روی یکدیگر انباشته و دُم کشیده‌اش که چون به‌سوی ماده پیش می‌رود، آن را چنان چتری گشوده و بر سر خود سایبان می‌سازد، گویا بادبان کشتی است که ناخدا آن را برافراشته است. »بر سنگ قبور تخت‌فولاد علاوه بر طاووس، نقوش متنوع و گسترده از پرندگانی همچون سیمرغ، شاهین، عقاب، پرستو، هدهد، کبوتر و مانند آن نیز چشم نظاره‌گران را به تعامل با زیبایی فرامی‌خواند.
حکایات حیات بر بال طاووس
سنگ قبور مزارستان تخت‌فولاد خزینه‌ای از حجاری‌های ارزشمند است کــــه اکثــــــر نمادهـــــا و نقش‌مایه‌های وابسته به قبور را روی خود نشانده است.
-
اصفهان زیبا
اصفهان زیبا
آرشیو کامل روزنامه
دوره ژورنالیسم سینمایی
