به گزارش اصفهان زیبا؛ روز گذشته (دوشنبه، سوم اردیبهشت) رئیس‌جمهور کشورمان در سفری عازم پاکستان شد. آیت‌الله رئیسی به‌طور خاص از اراده جدی تهران به‌منظور افزایش مناسبات اقتصادی و تجاری خود با اسلام‌آباد به رقم 10میلیارد دلار سخن گفته و تحلیلگران بر این باورند که در قالب سفر ابراهیم رئیسی و تیم همراه او به پاکستان، مجموعه‌ای از مسائل در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و امنیتی مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت؛ با این همه، ناظران و تحلیلگران بر این باورند که حوزه‌های اقتصادی و امنیتی را بایستی نقاط اصلی تمرکز سفر رئیس‌جمهور ایران به پاکستان ارزیابی کرد.
ایران سال‌هاست که بر توسعه روابط اقتصادی با پاکستان تأکید دارد و درعین‌حال، در ماه‌های گذشته، شاهد انجام برخی تحرک‌های تروریستی از سوی گروهک‌هایی نظیر جیش‌الظلم علیه امنیت کشورمان در استان سیستان‌وبلوچستان بوده‌ایم، گروهک‌هایی که از مبدأ خاک پاکستان دست به ایجاد ناامنی در داخل خاک ایران می‌زنند و البته که اهداف خاصی را از این اقدامات دنبال می‌کنند؛از این رو، «اصفهان‌زیبا» در گفت‌وگو با «محسن روحی‌صفت»، دیپلمات و سرکنسول سابق کشورمان در پیشاور پاکستان، سعی در واکاوی چند علامت سؤال مهم در رابطه با سفر رئیس‌جمهور ایران به پاکستان داشته است. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید.
رئیس‌جمهور کشورمان در سفر به اسلام‌آباد از هدف‌گذاری 10میلیارد دلاری برای روابط تجاری و مالی ایران و پاکستان خبر داده است. با توجه به شرایط موجود، تا چه حد این هدف‌گذاری را منطقی و دست‌یافتنی ارزیابی می‌کنید؟
هدف‌گذاری 10میلیارد دلاری برای سطح مناسبات تجاری و اقتصادی ایران و پاکستان گزاره مثبتی است؛ بااین‌حال، موانع و چالش‌ها در مسیر تحقق این دستورکار و هدف نیز زیاد هستند. باید تأکید کنم که تحقق این هدف، نیازمند اهرم‌ها و پیش‌نیازهایی است که در وضعیت کنونی تا حدی از آن‌ها فاصله داریم؛ ازاین‌رو، در وهله نخست برای تحقق چشم‌اندازهای متصور در قالب روابط ایران و پاکستان بایستی موانع را رفع و ابزارهایی را برای تحقق اهداف فراهم کنیم.
ازجمله مهم‌ترین موانع در مسیر توسعه مناسبات اقتصادی ایران با پاکستان، ریشه در چالش‌های امنیتی دارد. این مسئله بایستی به نحو جدی در قالب روابط دو طرف مخاطب قرار گیرد و رفع شود. در کنار این مسئله، باید توجه داشته باشیم که فضای بین‌المللی نیز از اثرگذاری چشمگیری بر روابط ایران و پاکستان برخوردار است. اکنون بانک‌های پاکستانی به دلیل تحریم‌هایی که علیه کشورمان برقرار است، نمی‌توانند به نحوی آزادانه و بدون چالش، با بانک‌های ایرانی ارتباط داشته باشند.
در این راستا، هر نوع ارتباط مالی میان دو طرف از طریق صرافی‌ها جنبه عملی به خود می‌گیرد. توجه داشته باشیم که حد و سقف فعالیت‌های مالی صرافی‌ها نیز میلیارد دلار نیست و بسیار محدودتر است؛ ازاین‌رو، ما در حوزه مراودات بانکی و مالی خود با پاکستان به دلیل تحریم‌های غربی‌ها علیه کشورمان با چالش‌های جدی مواجه هستیم. هم تهران و هم اسلام‌آباد باید به نحوی ریشه‌ای و جدی مشکلات فرا روی خود در رابطه با توسعه مناسباتشان را مورد بررسی قرار دهند و آن‌ها را حل کنند.
ایران در سال‌های گذشته دغدغه‌های امنیتی جدی را با محوریت ناامنی در مرزهای شرقی و به‌طور خاص فعالیت برخی گروهک‌های تروریستی نظیر جیش‌الظلم در خاک پاکستان داشته است. به نظر شما سفر رئیس‌جمهور ایران به پاکستان می‌تواند در این رابطه نقطه‌عطف‌های چشمگیری را سبب شود؟
به نظر من، در حوزه امنیتی، هم ایران و هم پاکستان بایستی به نحو جدی‌تری تعامل‌های دوجانبه را در دستورکار داشته باشند. تردیدی نیست که رفع چالش‌های امنیتی میان دو طرف می‌تواند نقشی مهم در بهبود فضای تجارتِ دوجانبه آن‌ها بازی کند. به نظر من، تاکنون آن‌گونه که بایدوشاید، ایران و پاکستان حل دغدغه‌های امنیتی را که در رابطه با یکدیگر دارند، موردتوجه قرار نداده‌اند.
حال سفر رئیس‌جمهور کشورمان به پاکستان می‌تواند زمینه‌های مساعدی را برای مخاطب قرار دادن چالش‌های امنیتی که دو کشور با آن‌ها روبه‌رو هستند، فراهم کند. هم ایران و هم پاکستان باید دغدغه‌ها و پرونده‌های امنیتی مدنظر خود را روی میز بگذارند و آن‌ها را حل کنند؛ موضوعی که می‌تواند زمینه‌های مساعدی را برای توسعه روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف فراهم سازد.
به نظر شما رایزنی‌های ایران و پاکستان در رابطه با معادله‌های منطقه‌ای نظیر جنگ غزه تا چه اندازه می‌تواند موجب ایجاد برخی تغییرات در روندهای منطقه‌ای شود؟
ایران و پاکستان دو کشور مهم و قدرتمند در منطقه غرب و جنوب آسیا هستند. فراموش نکنیم که دو کشور در حوزه‌های فرهنگی، تاریخی، زبانی، قومی و غیره، اشتراک‌های زیادی را با یکدیگر دارند. درواقع، ظرفیت‌ها برای همکاری‌های دو کشور در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه مسائل و معادله‌های کلان منطقه غرب و جنوب آسیا فراهم است؛ بااین‌حال، همان‌طور که پیش‌تر نیز گفته شد، ظرفیت‌های توسعه مناسبات میان دو طرف تا حد زیادی بالقوه هستند که با رفع موانع و چالش‌هایی که پیش‌تر گفتم، می‌توانیم آن‌ها را بالفعل کنیم.
تردیدی نیست که ایران و پاکستان به‌عنوان دو قطب تأثیرگذار قدرت در منطقه می‌توانند به استقرار هرچه بیشتر ثبات کمک کنند و البته که در قالب معادله‌هایی نظیر جنگ غزه نیز موضع‌گیری‌ها و رویه‌های اعمالی چشمگیری را از خود نشان دهند.
