به گزارش اصفهان زیبا؛ شاید برخی تصور کنند قوانین پوشش بهخاطر هویت فرهنگی و اسلامی کشورمان محدود به ایران است؛ درصورتیکه وجود پوشش مناسب در دانشگاهها علاوه بر فرهنگ یک کشور، به عوامل دیگری نیز بستگی دارد؛ همچون دانشگاه هاروارد که از مطرحترین دانشگاههای جهان است و قوانین و مقررات خاص خود را دارد.
دانشگاه هاروارد قوانین خود را در سایت «ضمیمه کتاب راهنمای دانشجویی» قرار داده که بخش مرتبط با پوشش آن به شرح زیر است:
در ابتدا فرم لباس دانشگاه برای بانوان، پیراهن سفید با یک دامن آبی دریایی بلند و برای مردان نیز پیراهن سفید با شلوار آبی بود؛ زیرا در آن زمان مسئولان این دانشگاه معتقد بودند دانشجویان در محیطهای یکنواخت احساس بهتری دارند و درس را جدیتر دنبال میکنند؛ زیرا احساس یکپارچگی در میان آنها وجود دارد.
در این دانشگاه، کفشهای دانشجویان باید جلوبسته و پوشیده و بدون پاشنه باشد. استفاده از صندل نیز ممنوع است؛ همچنین دانشجویان باید در تماممدت جوراب به پا داشته باشند. پوشیدن لباسهایی که از وابستگی به گروههای خاص حکایت میکند و باعث اختلال و تهاجم میشود، ممنوع است.
دانشجویان زن باید از دامنی با اندازه متناسب استفاده کنند. دانشجویان میتوانند در حیاط دانشگاه برای محافظت از نور خورشید، از کلاه استفاده کنند؛ اما نمیتوانند از کلاه در کلاس درس و یا کارگاههای آموزشی استفاده کنند.
دانشجویان نباید آرایش داشته باشند. ناخنهای مصنوعی یا کاشتهای ناخن معمولا سست و شکننده هستند؛ اما درصورتیکه طول آنها متناسب باشد، دانشجویان میتوانند از آن استفاده کنند. دانشآموزانی که از این دستورالعمل پیروی نمیکنند باید ناخنهای مصنوعی را بردارند.
خالکوبیها نباید در محیط دانشگاه به نمایش گذاشته شود و باید در ناحیهای باشد که دانشجویان بتوانند آن را بپوشانند. استفاده از گوشوارهها و زنجیرهای آویزان ممنوع است؛ لذا دانشجویان باید گوشوارهها و سایر جواهراتی که ممکن است منجر به بروز حادثه شود، به همراه نداشته باشند.
استفاده از تیشرت با کلمات، عبارات و تصاویر نامناسب ممنوع است. در چنین شرایطی دانشجویان باید لباس خود را عوض کنند؛ در غیر این صورت به خانه فرستاده میشوند.
علاوه بر مدارس، در دانشگاههای جهان نیز قوانین خاصی برای حفظ و حراست از فضای علمی دانشگاه وضع میشود. این قوانین تلاش میکنند تا جایگاه علمی دانشگاه را تقویت کرده و از تضعیف آن در مقابل آسیبهای فرهنگی و اجتماعی ممانعت کنند. اغلب مدیران و اساتید دانشگاه در تلاش هستند تا قواعد متناسبی را برای پوشش دانشجویان برای حضور در فضای علمی وضع کنند.
شیوه اجرای قوانین مهم است
در کشور ما نیز برخی قوانینی برای پوشش دانشجویان در دانشگاه ذکر شده است. از جمله:
-کشف حجاب، استفاده از کلاه، شال و روسری کوتاه و غیرمتعارف ممنوع است.
-نپوشاندن بخشهایی از بدن و یا پوشیدن لباسها و مانتوهای کوتاه، تنگ، چسبان، پاره، جلوباز، تونیک و یا لباسهای با رنگ تند و زننده ممنوع است.
-استفاده از شلوارهای چسبان و کوتاه و هر نوع شلوار زاپدار یا پاره ممنوع است.
-آرایش تند و زننده صورت و مو و یا استفاده از زیورآلات غیرمعمول که مستلزم سوراخکردن قسمتی از بدن مانند بینی، زبان و ابرو ممنوع است.
اینکه چنین قوانینی چقدر همراه با بازدارندگی است، از اهداف این گزارش نیست؛ آنچه مهم است، شیوه اجرای این قوانین است.
بهطورمعمول وظیفه حراست دانشگاه است که به چنین مواردی رسیدگی کرده و اجازه ورود دانشجویان به دانشگاه را صادر کند. سؤالی که مطرح میشود این است که آیا مأموران حراست بهطور دقیق میدانند که چه نوع پوششی برای دختران و پسران مجاز است و از ورود چه اشخاصی باید جلوگیری شود؟
بهطور مثال گاه شنیده میشود که اگر فلانکس مأمور باشد میتوان وارد شد و دیگری خیر! این گزاره را ازاینجهت نگاه نمیکنیم که برخی مأموران با قصد خاصی اجازه ورود برخی را میدهند و برخی را نه، بلکه حرف ما این است که از آنجا که معیار مشخصی وضع نشده و حدود آن معلوم نیست، گاهی سلیقهای عمل میشود.
سؤال بعدی بازهم به اجرای این قوانین برمیگردد. از آنجا که مأموران حراست دانشگاهها آقایان هستند و طبق آنچه گفته شد، مسئولیت بررسی پوشش دانشجویان به عهده آنهاست، تکلیف بررسی پوشش دانشجویان چطور پیش میرود؟ یعنی مأموران آقا باید پوشش بانوان را رصد کنند تا تشخیص دهند که چه کسی اجازه ورود دارد و دیگری خیر؟
به نظر میرسد چه بر اساس اصول شرعی و چه بر اساس عرف جامعه چنین عملی موردقبول نباشد و لازم است تدبیری برای آن اتخاذ شود. همانطور که گفته شد، این به معنای تأیید یا رد کارآمدی این قوانین نیست؛ اما دستکم اگر قرار است اجرا شود، بهگونهای نباشد که خود باعث فساد جدیدی شود و امنیت بانوان توسط یک نهاد رسمی خدشهدار شود.