به گزارش اصفهان زیبا؛ عبارت نمایشگاه کتاب اصفهان را که در گوگل وارد کنی، جدیدترین خبری که نشان می‌دهد، آبان 1400 و برگزاری نمایشگاه کتاب، آن هم به‌صورت مجازی باتوجه به اوضاع کرونایی کشور و استان است؛ یعنی از آن زمان تاکنون خبری مرتبط با نمایشگاه کتاب اصفهان در خبرگزاری‌ها و پایگاه‌های خبری رسمی کشور درج نشده است. تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
دردناک‌تر اینکه آخرین زمان برگزاری نمایشگاه کتاب به صورت فیزیکی، سال 1397 و پیش از ورود ویروس کرونا به کشور بوده است. برگزارنشدن این نمایشگاه به‌دلیل ادامه‌داربودن اوضاع کرونایی کشور تا سال 1400 قابل‌درک است؛ اما سال‌های پس از آن چرا خبری از این رویداد فرهنگی و مهم در اصفهان نبوده؟
ناشران اصفهانی؛ اینجا مانده و از آنجا رانده؟
اکنون و در آستانه برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گزارش‌ها و آمارهای غیررسمی و حاصل پرس‌وجوی نگارنده، نشان از آن دارد که تعداد اندکی از ناشران اصفهانی در نمایشگاه کتاب به‌صورت فیزیکی حضور یافته و باقی ناشران به ثبت عناوین در نمایشگاه مجازی اکتفا کرده و عطای فرصت‌های بی‌بدیل حضور فیزیکی را در بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور به لقایش بخشیده‌اند؛ فرصت‌هایی همچون دیدار چهره‌به‌چهره با مخاطبان خاص و گپ‌وگفت درخصوص عناوین منتشرشده، حضور نویسندگان و مترجمان در غرفه‌ها و ملاقات با خوانندگان آثارشان، برگزاری برنامه‌های جشن امضا و رونمایی و به‌صورت کلی، حفظ هویت ظاهری و اجتماعی یک ناشر بومی و هم‌افزایی و رقابت با صنعت نشر کشور در مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور و مضاف بر این‌ها، عرضه عناوین ناشران بومی در ویترینی به گستردگی یک کشور؛ در حالی که در روزهای عادی سال، به دلایل مختلف دسترسی این ناشران به ویترین‌های کشوری برای عرضه محصولاتشان کم‌رنگ و ضعیف است.
با این حال، سال‌به‌سال تعداد بیشتری از ناشران بومی کشور، به‌ویژه ناشران مستقل که از حمایت نهادها و سازمان‌ها برخوردار نیستند، از حضور فیزیکی در این رویداد به‌دلیل هزینه‌های سنگین و کمرشکن صرف‌نظر کرده و ته دلشان شکر خدا را می‌کنند بابت ایده کم‌عمر اما مدبرانه نمایشگاه مجازی و به همان رضایت می‌دهند. همگی این ناشران درخصوص حضور فیزیکی در نمایشگاه متفق‌القول بر این باورند که به ازای هر میزان ورودی مالی حاصل از فروش عناوینشان، باید بابت هزینه‌های رفت‌وآمد، اسکان و خوراک، دستمزدها و مسائل مربوط به باربری و غرفه‌داری بپردازند و در بهترین حالت اگر ضرر نکنند، سودی هم به جیبشان روانه نمی‌شود و دست‌ازپا درازتر به شهر و دیارشان بازمی‌گردند؛ اما این سر، درد می‌کند و باید به سری که درد می‌کند، دستمال بست! زیرا همه این‌ها دست‌به‌دست هم می‌دهد و دور نیست روزگاری که از فرهنگ مکتوب و صنعت نشر اصفهان چیزی جز سایه‌ای بی‌جان باقی نماند.
آیا اراده‌ای از اداره ارشاد خواهیم دید؟
با همه این تفاصیل، راه‌هایی پیش پای اداره کل ارشاد استان اصفهان وجود دارد تا ناشران اصفهانی از کنج عزلت درآمده و به عرصه نمایشگاه‌ها بازگردند.یکی از شیوه‌ها و ایده‌های پیشنهادشده از سوی ناشران، دراختیارگرفتن غرفه‌ای تجمیعی برای ناشران اصفهانی در نمایشگاه کتاب تهران است. از اسمش مشخص است؛ غرفه‌ای با متراژ مناسب برای حضور چندگانه جمعی از ناشران بر اساس ضوابط و برنامه‌ای خاص و به‌دنبالش، تهیه امکانات رفاهی برای حضور ده‌روزه در پایتخت.
حداقلی‌ترین کار نیز صرفا ارائه عناوین ناشران شهر در این غرفه بدون حضور ثابت عوامل نشر یا حتی حضور تعاونی ناشران یا انجمن صنعت نشر به نمایندگی از ناشران است؛ هرچند این شیوه ان‌قلت‌هایی هم داشته و باید در خصوص آن بیشتر اندیشید و نیاز به چکش‌کاری دارد.
شیوه ساده‌تر و در دسترس‌تر، برپایی نمایشگاه کتاب در شهر است که چند سالی است خبری از آن نیست. آیا وقت آن نرسیده که اداره کل ارشاد استان اصفهان به‌عنوان مهم‌ترین نهاد متولی این رویداد در میان دیگر نهادهای فرهنگی و حاکمیتی استان، اقدامی در این خصوص انجام دهد و ناشران استان را در فضایی فرهنگی گرد هم آورد تا همه از این سفره ارتزاق کنند؟
در همین خصوص مهرانگیز بیدمشکی، مدیر تعاونی ناشران اصفهان، در خصوص نمایشگاه کتاب اصفهان خبر خوشی را بیان کرد: «سال‌های گذشته اداره ارشاد با موانعی همچون نبود بودجه برای تخصیص به نمایشگاه کتاب مواجه بود. از سوی دیگر، طی جلساتی که با مدیریت جدید اداره ارشاد استان داشته‌ایم، متوجه شده‌ایم که اراده برگزاری نمایشگاه کتاب وجود دارد و مسئولان ارشاد مترصد برپایی این رویداد فرهنگی در سال جاری هستند؛ اما هنوز درخصوص جزئیات و فضا و زمان این رویداد به نتیجه قطعی نرسیده‌اند.
با این حال، این اطمینان را به ما داده‌اند که در سال جاری شاهد برگزاری نمایشگاه کتاب اصفهان خواهیم بود. امیدواریم دیگر نهادهای مرتبط به این قضیه، دست یاری به این اداره بدهند تا نمایشگاه کتاب استان اصفهان هرچه زودتر و به بهترین نحو برگزار شود.»
امیدواریم سال 1403 سال برگزاری این رخداد فرهنگی مهم شهر باشد و مدیریت جدید اداره‌کل ارشاد استان بازگرداندن این مهم را به شهر فرهنگ و هنر در کارنامه‌اش ثبت کند.
