بقعه‌ای که نوای خلیفه‌الرحمان می‌سراید

قبلا اشاره کردیم که تکیه لسان‌الارض، واقع در شمال گلستان شهدا، رو به روی مسجد لسان‌الارض یکی از مهم‌ترین و شاید هم کهن‌ترین تکایای مزارستان تخت‌فولاد به‌حساب می‌آید. گفتیم که در وجه‌تسمیه این تکیه سخنان مختلفی نقل شده است.

تکیه لسان‌الارض - اصفهان زیبا

قبلا اشاره کردیم که تکیه لسان‌الارض، واقع در شمال گلستان شهدا، رو به روی مسجد لسان‌الارض یکی از مهم‌ترین و شاید هم کهن‌ترین تکایای مزارستان تخت‌فولاد به‌حساب می‌آید. گفتیم که در وجه‌تسمیه این تکیه سخنان مختلفی نقل شده است. در برخی منابع آمده است. هنگامی‌که خداوند آسمان و زمین را خلق کرد، رو به آن‌ها کرد و گفت به میل یا کراهت درآیید و قسمتی از اراضی اصفهان که ظاهرا همین تکیه و حوالی آن باشد، دعوت خداوند را اجابت گفت و به این سبب ازآن‌پس بر آن لقب لسان‌الارض (زبان زمین) را نهادند.

همچنین استاد جلال‌الدین همایی درباره لسان‌الارض می‌گوید: «در وجه‌تسمیه لسان‌الارض عامه مردم می‌گویند: در سفری که حضرت امام‌حسن(ع) و امام حسین (ع) به اصفهان آمده بودند، 250 نفر از یهودی‌ها که دشمن آن حضرت بودند، در محل آب 250 (امروزی) کمین کردند که حضرت را شهید سازند. این سرزمین با قدرت الهی به نطق درآمد و مکر دشمنان را به امام حسن (ع) اطلاع داد و بدین سبب حضرت از شر دشمنان مصون ماند و از آن تاریخ به بعد، نهر را آب 250 و این اراضی را لسان‌الارض گفتند… .»

سخن در باب این تکیه و قبور مقدس و مطهر آن مجالی جداگانه می‌خواهد؛ به‌طوری‌که سطور این نوشتار نمی‌تواند در جایگاه و مرتبه بیان و ترقیم آن باشد؛ اما با‌وجوداین، بدون اینکه کسی چیزی برای ما گفته یا خوانده باشد، در گوشه و کنار این تکیه شور و احساس ناهمتایی بر انسان وارد می‌شود. گویی چیزی نهفته است؛ چیزی که با بقیه قبور و بقعه‌ها تفاوت دارد. انگار که زنده است و انگار که زمزمه‌هایی از مدینه‌ای فاضله را برایمان به آواز می‌خواند.

در قسمت شمالی تکیه بقعه‌ای تازه‌ساز وجود دارد که چنانچه گفته شد چشم خیال زائران گلستان را در سمت‌وسوی خود به نوازش درمی‌آورد؛ بقعه‌ای که بر فراز قبر عالم ربانی حاج سید محمدتقی احمدآبادی صاحب کتاب با‌ارزش مکیال‌المکارم و فرزند شریف و مطهرشان حاج سید محمد و شیخ فضل‌الله اعضادی بنا شده است.

ستون‌هایی بلند و افراشته با تزیینات سنگی و آجری به همراه گنبدی ناری‌شکل با کاشی‌کاری‌هایی به رنگ فیروزه جلوه خاصی به این بقعه داده است. در قسمت پایینی ساقه زیارت شریفه یاسین به خط ثلث بر زمینه سبز کبود، در قسمت بالایی ساقه، صلوات منسوب به خواجه‌نصیرالدین طوسی که در آن حضرت موعود فضائل و مناقبی از اجداد پاک و مطهر خویش به ارث برده، بیان می‌کند و در میانه آن‌هم اسما و صفات حضرت ولیعصر در میانه نقوش هندسی‌ با لطافت خاصی خوشنویسی شده است.

به هنگام ورود به فضای گنبد‌خانه بر کمربندی زیر گنبد زیارت صاحب‌الامر به خط نستعلیق بر زمینه کاشی سبز در کنار انواع موتیف‌های گیاهی و گل و برگ‌های متنوع تو گویی عقل و خیال آدمی را به بازی وا‌می‌دارند؛ از طرفی هم اسامی ائمه و صفات جلیل و مطهر حضرت ولیعصر( ارواحنافداه) از قبیل ناشر العدل، عزت‌الله، خلیفه‌الله و… در کنار آن‌همه رنگ‌های زنده و جورواجور فضای طربناک و درعین‌حال مصفایی را به این بقعه ارزانی داشته است. توگویی به زبان حال، فغان یابن الحسن سر می‌دهد و نوای خلیفه‌الرحمان می‌سرایند.