به گزارش اصفهان زیبا؛ در ادامه سر زدن به مساجد مختلف و نشستن پای درددل متولیان هرکدام، دنبال مسجدی بودم که امامجماعت فعالی داشته باشد، فقط به خواندن نمازهای واجب اکتفا نکند و وسط میدان باشد، در جریان برنامههای مسجد باشد و خودش پابهپای مسئول بسیج و کانون، دنبال جذب جوانان و نوجوانان باشد، بین مردم و در جریان مشکلات محل باشد.
بین مساجد منطقه ۱۵ شهرداری، به مسجد حضرت جوادالائمه برخوردم که به گفته مجید کوهستانی مسئول کانون فرهنگیهنری مسجد، امام جماعتش بسیاری از این ویژگیها را دارد و دلیل مهم استقبال اهل محل از مسجد را مدیریت خوب ایشان میدانست.
مجید کوهستانی گلایههایی هم از مرکز رسیدگی به امور مساجد داشت؛ مرکزی که باید برای رفع مشکلات مساجد به آنها سرکشی کند و حرف همه طرفها را بشنود.به گفته مجید کوهستانی، محله پُزوه که از محلات قدیمی شهر خوراسگان است، جمعیتی بالغ بر ۱۵هزار نفر دارد. مسجد حضرت جوادالائمه یکی از هشت مسجد محله پزوه است. این محله ۸۸ شهید دارد و پرشهیدترین محله خوراسگان است.
تاریخ ساخت مسجد به چه زمانی برمیگردد؟
سال ۱۳۵۹ با کمکهای مردمی و همت اهل محل زمین مسجد حضرت جوادالائمه (ع) خریداری و ساخته میشود. چند سال پیش قسمتی از مسجد داخل خیابان میافتد که آن قسمت خراب و ساختمان جدید ساخته میشود. الان دو هزار مترمربع زمین مسجد است و هزاروپانصد متر هم طبقه بالاست.
عمده طبقه بالادست مجموعه فرهنگی حضرت جوادالائمه (ع) است که شامل دو اتاق برای کلاسها، کتابخانه و تجهیزات ورزشی مثل فوتبالدستی و میز پینگپونگ و دارت است که بچههایی که در کلاسها ثبتنام کنند، میتوانند از امکانات ورزشی هم استفاده کنند. کتابخانه مسجد که بیش از سه هزار جلد کتاب دارد هم در همین طبقه قرار دارد.
روند تصمیمگیریها و فعالیت مسجد چطور پیش میرود؟
در جلساتی که هر هفته با حضور امام جماعت، هیئتامنا و مسئول کانون و هیئت برگزار میشود، هم برای بخش عمرانی مسجد هم مراسمات و برنامهها تصمیمگیری میشود. هر سه وقت نماز جماعت برگزار میشود. شبها نماز جماعت به امامت سید محمد طباطبایی برگزار میشود و مدیریت مسجد هم با ایشان است. ظهرها پسر ایشان و صبحها برادرشان نماز جماعت را اقامه میکنند.
غیر از روال برنامههای روزانه مسجد، نیمه دوم ماه رمضان هر شب دعای ابوحمزه خوانده میشود و مراسم شبهای قدر نیز با استقبال خوب مردم برگزار میشود. نماز عید فطر با جمعیتی بالغبر ۱۵۰۰ نفر برگزار میشود. دهه اول محرم و ۲۸ صفر هم مراسمها با استقبال پنجششهزارنفری مردم مواجه میشود. چون مسجد ما کنار بوستان بزرگ شهر قرار دارد، از همین فضای پارک، برای جشنها و مراسمهای بزرگ استفاده میکند.
وضعیت فعالیت کانون و هیئت مسجد به چه شکل است؟
کانون فرهنگیهنری حضرت جوادالائمه کلاسهای مختلف مثل آموزش قرآن، احکام، عقیدتی و ورزشی دارد. هیئت هفتگی جوانان و نوجوانان حضرت جوادالائمه چهارشنبه هر هفته بهصورت مرتب در کل سال برگزار میشود. هیئت مشتاقان اهلبیت هم شام یکشنبهها بهصورت مستمر برگزار میشود که در این جلسات علاوه بر نقل فضایل امیرالمؤمنین، قرائت حدیثکسا و بنا به مناسبتها جشن یا عزاداری هم جزو برنامههاست.
اردوهای فرهنگی تفریحی زیارتی از طرف کانون داریم. گروه سرود پسران نورالهدی ایام دهه کرامت در حرم امام رضا(ع) برنامه داشتند. گروه سرود دختران هم داریم. در واحد خواهران کلاسهای هنری و دستسازههای مختلف نیز برقرار است.
برنامههای شاخص مسجد حضرت جوادالائمه در طول سال چیست؟
ولادت امام رضا(ع) جشن مفصلی گرفته میشود و همه برنامهها اعم از مجری و پذیرایی و سرود و مولودی را جوانان و نوجوانان مسجد برپا میکنند. سابقه ۲۶ساله داریم که شب بیستودوم بهمن محفل بزرگ قرآنی با حضور قاریان برتر کشور و حتی بینالمللی برگزار میشود.
در حوزه مسائل اجتماعی و خانواده، چه فعالیتهایی در مسجد جریان دارد؟
ما همایش پلیس خانواده را که درباره آسیبهای اجتماعی بود، داشتیم، کلاسهای مشاوره برای سبک زندگی و تربیت دینی فرزندان هم بهصورت مستمر برگزار میشود.
تعامل گروههای فعال در مسجد با امام جماعت و هیئتامنا به چه شکل است؟
چهار مجموعه در این مسجد کار میکند. هیئت مشتاقان که هیئت مذهبی بزرگسالان است و مجوز از اداره تبلیغات اسلامی دارد و هر یکشنبه برنامه دارند. چهارشنبهها هیئت حضرت جوادالائمه ویژه نوجوانان است که دستاندرکار همه برنامههای نوجوانان است. پایگاه بسیج خواهران حضرت نجمه و کانون فرهنگی و هنری حضرت جوادالائمه که زیر نظر اداره ارشاد است.
با اینکه هر گروه مدیر مستقل دارد، تقسیم کار بین هر چهار گروه انجام شده و کاملا هماهنگ و دوستانه برنامهها اجرا میشود. مدیریت اصلی هم با امام جماعت است. یعنی اگر جایی به اختلافات جزیی بخوریم با مدیریت امام جماعت مسئله حل میشود. با اینکه مسجد سه امام جماعت دارد، مدیریت با حاجآقا محمد طباطبایی است که شبها پیشنماز مسجد هستند و دو امام جماعت دیگر هم این مسئله را میدانند و هماهنگ هستند.
دلیل استقبال خوب مردم محل ااز برنامههای مسجد چیست؟
مهمترین دلیل، نظم برنامههای مسجد است. هم خود حاجآقا طباطبایی بیان و منبرهای خوبی دارند هم بسیار منظم هستند. ایشان تأکید دارند بین نماز مطلبی گفته نشود؛ چون مسجد در جوار خیابان است و نمازگزاران زیادی از کسبه هستند. ایشان معتقدند به شکلی باشد که این افراد از ثواب نماز جماعت محروم نشوند.
حتی در همان نمازهای یومیه سرعت نماز، اذکاری که استفاده میکنند مشخص است؛ مثلا همه پامنبریها میدانند ایشان شب جمعه در قنوت چه دعایی میخوانند یا همه میدانند فاصله بین اذان تا شروع نماز چقدر است. مخاطب مسجد بیشتر جوانان و نوجوانان هستند که هم در نمازهای جماعت هم برنامههای دعا و هم برنامههای مناسبتی شرکت دارند؛ به خاطر اینکه در برنامهها نوجوانان دیده میشوند و مسئولیت دارند.
با توجه به اینکه امام جماعت از قضات دادگستری بودهاند، چقدر در رفع اختلافات و مشکلات اهالی محل تلاش میکنند؟
ایشان بسیار مورد اعتماد اهل محل هستند، موارد زیادی شده که اختلافات خانوادگی که در مرز رسیدن به طلاق بوده نزد ایشان آمدهاند و حلشده، یا اختلافات بر سر ارث. یا حتی اگر افراد پرونده قضایی دارند، حاجآقا برای روند درستکار و پیگیری پرونده راهنمایی میکنند. حاجآقا واقعا کارگشایی میکنند برای اهل محل و مردم نیز ایشان را خیلی قبول دارند و مورد اعتماد هستند.
شاید یکی از دلایل هم این باشد که خود حاجآقا اصالتا اهل همین محل هستند. حتی در محل جمعی داریم که بهاصطلاح لوطیهای محل هستند، این افراد ایام اربعین کاروانی راه میاندازند و لباس تعزیه میپوشند. حتی همینها یکی دو شب حاجآقا را برای سخنرانی دعوت میکنند. یعنی ایشان بین همه اقشار محبوبیت دارند. از طرف دیگر چندین سال است شام جمعهها سنت صدقه دادن را داریم. الان حدود ۴۰ خانواده تحت پوشش هستند و مبالغی که جمع میشود، کفاره ماه مبارک و فطریه و قربانی و نذری جمع میشود و بهصورت بستههای معیشتی و کمکهای نقدی به نیازمندان محل داده میشود. میز خدمت هم داریم که از دادگستری، دارایی، شهرداری و مخابرات دعوت میشود مسئولان میآیند و مردم مشکلاتشان را میگویند. مسئولان مسجد با مسئولان شهرداری منطقه ارتباط و همکاری خوبی دارند.
جاگذاری و ساخت مسجد به چه شکل است؟ فضای مسجد پاسخگوی نیازها هست؟
مسجد ما فضای ۵۰۰ متری صیغه خواندهنشده برای فعالیتها دارد. یعنی یک حیات مسقف دارد که هم برای فعالیتهای خواهران و هم جشنها استفاده میشود. طبقه بالای همین قسمت مجموعه فرهنگی قرار دارد و طبقه پایین، باشگاه بدنسازی است. امکانات مسجد خوب و پاسخگوی نیازهاست.
الان بحث مسجد طراز را داریم، اینکه مسجد در هر محله محور باشد، ساعات بیشتری در روز باز باشد و امام جماعت بودن یک شغل باشد با حقوق مشخص. به نظر شما چنین چیزی شدنی است؟
مسجد ما چون چهار گروه در آن فعالیت دارند، اکثر ساعات شبانهروز باز است. الان ما یک خادم تماموقت و ثابت داریم که بتواند به کارهای مسجد رسیدگی کند و چون ساعات زیادی از روز درِ مسجد باز است، از تجهیزات و وسایل، مراقبت کند؛ مثلا دو شب در هفته دو هیئت مختلف برنامه دارند و به این شکل مسجد تا ۱۰و۱۱ شب باز است.
از طرف دیگر پایگاه بسیج خواهران یا کانون هرکدام حداقل دو روز در هفته برنامه دارند. یا مثلا ایام ماه مبارک تا ساعت ۱۲و۱ باز است. ایام اربعین هم ۱۰الی۱۵ شب موکب داریم و تا دیروقت مسجد باز است. از طرف دیگر امام جماعت هم مادامیکه این فعالیتها هست، در مسجد حضور دارد؛ حتی اردوهایی که یک شبانهروز میرویم، حاجآقا حضور دارند. نماز جماعت میخوانند، برای بچهها صحبت میکنند و در برنامههای تفریحی هم همراه بچهها هستند. مثلا در استخر و فوتبالدستی و والیبال با بچهها همراهی میکنند. الان ساعات باز بودن مسجد ما از خیلی مساجد دیگر بیشتر است.
مشکلی که در ارتباط با فعالیت مساجد در حال حاضر به چشم میآید چیست؟
کانون ما کانون معین منطقه است و حدود ۵۰ کانون مساجد منطقه زیر نظر کانون ما هستند. با توجه به تجربیات شخصی، به نظر من مرکز رسیدگی به امور مساجد باید قویتر عمل کند و در مساجد حضور پیدا کنند. یک کار غلطی که مرکز رسیدگی به امور مساجد انجام میدهد این است که از هیئتامنا دعوت میکنند به مرکز بروند و خودشان در مساجد حضور پیدا نمیکنند و از نزدیک مشکلات را نمیبینند، مثلا کانون فرهنگیهنری مسجد به آنها دسترسی ندارد، فقط هیئتامنا دعوت میشود و مشکلات بهدرستی منتقل نمیشود.
برخوردهای غلط، موانعی که ایجاد میکنند به مساجد آسیب میزند. امور مساجد همکاری لازم را ندارند. باید حضور پیدا کنند و موانع و مشکلات را یا بهصورت دستورالعمل یا برداشتن افرادی که منشأ مشکلات هستند رفع کند تا حضور جوانان و نوجوانان در مسجد بیشتر شود.