به گزارش اصفهان زیبا؛ اجارهها بالا رفته است تا با شروع سال جدید، «کاسه چه کنم» به دست مستأجران داده و آنها را در تنگنا قرار دهد؛ همانهایی که در جستوجوی یک سقف، بنگاههای شهر را زیر پا میگذارند تا شاید خانهای را پیدا کنند که بودجهشان با اجاره آن سازگار است.
برای خیلیهایشان دیگر متراژ و منطقه مهم نیست؛ آنها فقط میخواهند خانهای هرچند کوچک دستوپا کنند تا بتوانند روزگار بگذرانند. فرقی نمیکند؛ گرانی پا بهتمامی محلههای شهر گذاشته است و هیچ منطقهای از گزند آن در امان نمانده. اجارهبهای خانهها روزبهروز بالاتر میرود تا مستأجران بساط جمع کرده و در پایینشهر خانه اجاره کنند.
اجاره در اصفهان بهاندازه اجاره در تهران
آمار رسمی از میانگین اجارهبها در اصفهان وجود ندارد؛ ولی گفتوگو با مستأجران و بنگاههای املاک بهخوبی این موضوع را تأیید میکند و خبر از گرانی اجاره در شهر میدهد؛ آنطور که چندی پیش، «دنیای اقتصاد» گزارش داد: «با انتخاب متوسط متراژ ۱۰۰ مترمربع از آپارتمانهای عرضهشده در بازار اجاره مسکن اصفهان در بهار امسال و همچنین انتخاب آن دسته از فایلهایی که سن بنای میانگین هفت سال ساخت را دارد، مشخص میشود در حال حاضر آنچه در این بازار برای مستأجرها عرضه شده واحدهایی با اجارهبهای ماهانه متوسط هشتمیلیون و ۸۰۰ هزار تومان بههمراه پول پیش ۲۵۰میلیون تومانی است. معنای این دو رقم آن است که در هر مترمربع واحد مسکونی اجارهای در بازار مسکن اصفهان در این مقطع از سال ۱۴۰۳ بهصورت مترمربعی ۱۶۴ هزار تومان اجارهبهای ماهانه (با تبدیل کامل پول پیش به اجارهبهای ماهانه)، از سوی موجرها عرضه میشود. این رقم البته «اجارهبهای پیشنهادی» است و برحسب حجم تقاضا و نحوه مذاکره طرفین، اجارهبهای قطعی متفاوت از این سطوح پیشنهادی خواهد بود.» این ارقام، معمولی نیستند و حسابکتابها نشان میدهند که ارقام اجارهبها در اصفهان نزدیک به سطح اجارهبهای پیشنهادی در مناطق ۹ تا ۱۲ شهر تهران است: «به بیان سادهتر، اجارهبهای مسکن در اصفهان تقریبا معادل ۹۰درصد متوسط اجارهبهای پیشنهادی مناطق جنوبی پایتخت است؛ همچنین این نرخها، یعنی اجارهبهای پیشنهادی در کلانشهر اصفهان تقریبا نصف اجارهبهای آپارتمانها در دو منطقه متوسط شهر تهران یعنی مناطق ۴ و ۵ است.» اجارهبهای بالا، دست مستأجران را در حنا گذاشته و عرصه را بر آنها تنگ کرده است.
خانهبهدوشی هرساله!
خانهبهدوشی هرساله، حالا حکایت خیلی از آدمهای این شهر است؛ افرادی که توان مالی آنها اجازه خرید خانه را نمیدهد و از سوی دیگر، نمیتوانند با اجارهبهای بالا کنار بیایند و از عهده پرداخت آن برآیند.
نازنین، یکی از همین افراد است؛ زنی حدودا 40ساله که حدود پنج سال است مستأجر است. اومیگوید: «سال اولی که خانه اجاره کردم، حدود 820 هزار تومان اجاره میدادم و 10 میلیون تومان هم رهن به صاحبخانه پرداخت کرده بودم.» این قیمتها اما حالا، جای خود را به قیمتهای نجومی و باورنکردنی دادهاند: «بعدازآن به خانه دیگری رفتم. حدود 100 میلیون تومان رهن و ماهانه چهارمیلیون و 500 هزار تومان پرداخت میکردم. صاحبخانه اجاره را سالبهسال افزایش داد تا سال گذشته که به حدود هفت میلیون تومان رسید.»
اجارهبها بیمحابا بالا رفت و همین هم شد که نازنین دیگر از عهده پرداخت آن برنیامد و تصمیم گرفت خانه را پس دهد و جای دیگری را اجاره کند: «صاحبخانه، اما مبلغ را دو برابر کرد. از طرف دیگر، هر مشکلی پیش میآمد، خودم باید برای رفع آن هزینه میکردم؛ مثلا پارسال که کولر خراب شد، صاحبخانه زیر بار نرفت و مجبور شدم خودم برای کولر موتور بخرم. بعدازاین هم که میخواستم از خانه پا شوم، ده میلیون تومان از پول خانه را پس نداد و مدعی واردآمدن خسارت به خانهاش شد. با زور و شکایت توانستم دومیلیون آن را پس بگیرم!»
او از افزایش بیرویه کرایهها گلایه میکند و میگوید: «اجارهها سالبهسال بیشتر میشوند؛ انگار تعیین آنها قانون و قاعدهای هم ندارند؛ برای مثال، خانهای که سال گذشته حدود هفتمیلیون تومان اجارهاش بود، امسال این اجاره حدود 13 یا 14 میلیون شده است و خیلی از مالکان بهصورت سلیقهای اجاره دریافت میکنند؛ از طرف دیگر، با مستأجر خود، رفتارهای بسیاری بدی دارند؛ مثلا مانع حضور مهمان میشوند یا اینکه حاضر به خرجکردن برای خانهای که اجاره دادهاند، نیستند.» خانهبهدوشی مشقتهای زیادی دارد و به این آسانیها نیست.مسعود میگوید که برای یافتن خانهای که به جیبش بخورد، حدود دوسه ماه وقت گذاشته و به بسیاری از بنگاههای شهر سر زده است: «اجارهها باورنکردنی بودند و پرداخت آنها برای من که یک کارمند عادی هستم، واقعا آسان نیست؛ حتی پایینشهر هم زیر هفت یا هشت میلیون تومان خانه گیر نیاوردم.»
جستوجوها هنوز ادامه دارد: «خانههایی هم که اجارهشان به نسبت بقیه پایینتر بودند، یک مشکلی داشتند؛ مثلا واحد شماره شش بود، اما آسانسور نداشت یا اینکه قدیمی و فرسوده یا زیرزمین بودند. یک ماه دیگر موعد تخلیه خانه قبلیام است؛ اما هنوز نتوانستهام جایی را پیدا کنم.»
مصائب مستأجری اما فقط به اینجا ختم نمیشود؛ بلکه زن جوان دیگری که از همسرش جدا شده است، میگوید که خیلی از مالکان حاضر به اجارهدادن منزل به زن مجرد نبودند: «میگفتند همسایهها از این موضوع ناراضی میشوند. خیلی گشتم تا توانستم یک خانه پیدا کنم. ابتدا صاحبخانه 18میلیون اجاره در نظر گرفته بود؛ اما بعد از صحبت و شرح وضعیتم، توانستم آن را به 13میلیون برسانم؛ البته همین مقدار هم برایم خیلی زیاد است و تمام حقوق ماهانهام صرف اجاره میشود.»
گلایهها از قیمت اجاره کم نیستند؛ اجارهبهایی سلیقهای که بدون متر و معیار انجام میشود و باعث شده است خیلی از شهروندان را به سمتوسوی زندگی در خانههای کوچک و بیکیفیت سوق دهد؛ این در حالی است که چندی پیش علیرضا قاریقرآن در گفتوگو با رسانهها از الزام اجرای قانون جدید سخن گفت: «مطابق با ماده ۷ قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره، در استانهایی که نرخ تورم عمومی سالانه منتهی به اسفندبر اساس اعلام مرکز آمار ایران، بیشتر از ۳۰درصد باشد، شورای عالی مسکن در صورت وجود مصلحت ملزمه با پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی مکلف است نسبت به تعیین سقف حداکثر افزایش درصد اجارهبها و قرضالحسنه مربوط به آن در شهرهای بالای یکصد هزار نفر جمعیت و شهرهای جدید آن استان، به شیوه قیدشده در این قانون اقدام کند. مطابق با ماده ۷ قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره، در مورد واحدهای مسکونی فاقد سابقه شناسه (کد) رهگیری اجاره در یک سال منتهی به زمان انعقاد قرارداد اجاره، میزان اجارهبهای این املاک، حداکثر معادل اجارهبهای کشفشده موضوع ماده (۸) این قانون یا بر اساس نحوه عمل قیدشده در این قانون تعیین میشود.»