به گزارش اصفهان زیبا؛ هیئتوزیران در جلسه نهم خرداد ۱۴۰۳ و با پیشنهاد هیئت مقرراتزدایی و بهبود محیط کسبوکار، اصلاحاتی را در سه آییننامه مهم و کاربردی گردشگری کشور به تصویب رساند و تصویبنامه آن نیز در تاریخ شانزدهم خرداد ۱۴۰۳ با امضای معاون اول رئیسجمهور برای اجرا به وزارتخانههای ذیربط ابلاغ شد.
آییننامه ایجاد، اصلاح، تکمیل، درجهبندی و نرخگذاری تأسیسات گردشگری و نظارت بر فعالیت آنها، آییننامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی و گردشگری و آییننامه راهنمایان گردشگری ازجمله این اصلاحات است. حال پرسش اینجاست که این اصلاحات تا چه اندازه در رونقبخشی گردشگری تأثیرگذارند؟
تخصص را حذف نکنیم
یک کارشناس گردشگری در گفتوگو با «اصفهان زیبا» در خصوص تغییرات اصلاحات آییننامه گردشگری میگوید: بنده تغییرات آییننامه را مثبت ارزیابی نمیکنم. در بخش گردشگری اولین نکتهای که باید در نظر گرفت، تخصص است. اینکه بخواهیم فضای دفاتر خدمات گردشگری را کوچکتر کنیم یا شرایط را برای اقامتگاهها آسانتر کنیم، قابلقبول نیست. درواقع تسهیل همیشه به معنای بهترشدن نیست؛ این یعنی ما راههای ورود را آسانتر میکنیم؛ ولی در مقابل، تخصص را حذف میکنیم.
روند سختگیرانه برای اهدای ستاره به هتل اعمال شود
منصور قاسمی ادامه میدهد: موضوعی که موجب نگرانی بنده شده، در رابط با بحث هتلها و راهنمایان تور است. درباره دفاتر خدمات گردشگری آن دسته از دفاتری که شناختهشده هستند، این شانس را دارند که با توجه به پروندهای که ازلحاظ کاری به مردم یا شرکتها ارائه دادند، مشتریهای خودشان را داشته باشند و آنهایی که تازه شروع به کار میکنند، طبیعی است که باید در رقابت، خودشان را به آژانسهای مجرب برسانند؛ ولی در رابطه با اقامتگاهها یا هتلها و آن چیزی که تحتعنوان ستاره یا پروانه کسب اعطا میشود، روند باید بهصورت سختگیرانه و با توجه به استانداردها طی شود. او ادامه میدهد: در حال حاضر هتلهای سهستاره ما با هتلهای جهان برابری نمیکند و در سطح پایینتری هستند. هتلهای چهارستاره و پنجستاره ما بهمراتب نسبت به هتلهای دیگر جهان در ردههای پایینتر قرار میگیرند. زمانی که گردشگر خارجی به ایران میآید، از دیدن هتلهای چهار یا پنجستاره ما تعجب میکند؛ چون دریافتهاند که این هتلها شرایط هتلهای با ستاره زیاد را ندارند.
راهنمایان تور نیاز به آموزش دارند
اصلاحات مهمی در آییننامه راهنمایان گردشگری صورتگرفته که حذف شرط دارابودن حداقل ۲۲سال سن برای دریافت کارت راهنمای گردشگر یکی از این اصلاحات است. از دیگر اصلاحات الزامیبودن موفقیت در مصاحبه عمومی و اختصاصی صرفا برای متقاضیان کارت راهنمای گردشگری بینالمللی است و همچنین افرادی که دارای مدرک تحصیلی مرتبط با گردشگری هستند، نیازی به طی دوره آموزشی راهنمایان گردشگری ندارند و فقط باید در آزمون مربوط شرکت و گواهینامه پایان دوره را دریافت کنند. (در آییننامه قبلی تأکید شده بود که حتما باید دوره آموزشی راهنمایان توسط تمام متقاضیان طی شود).
به گفته قاسمی، حیاتیترین و مهمترین بخش در صنعت گردشگری راهنمایان تور هستند. راهنمایان باید تحصیلات دانشگاهی و سربازی را گذرانده باشند و حتما دوره راهنمایان تور را بهصورت تخصصی بگذرانند.
او میگوید: ما به دورههایی که در حال برگزاری است اعتراض داریم؛ چراکه ساعتها و زمانهای این دورهها بسیار کوتاه است.این کارشناس گردشگری خاطرنشان میکند: برای برگزاری یک دوره راهنمای تور در کشورهایی که این دوره را بهصورت استاندارد طی میکنند، حدود 1600 تا 2000ساعت آموزش لازم بهصورت تخصصی است. کسی که دوره لیسانس گردشگری را گذرانیده بهصورت تئوری آموزشدیده و این چیزی نیست که به درد راهنمای تور بخورد. متأسفانه این افراد اصلا قابلیت اجرای تور را ندارند؛ زیرا اطلاعات تخصصی را کسب نکردهاند. بخش مهمی از اطلاعات گردشگری ابنیهشناسی، تاریخ فرهنگ و هنر و آثار تاریخی است که در دورههای جهانگردی اصلا آموزش داده نمیشود. در کلاسهای دانشگاهی بیشتر به مبانی گردشگری از دیدگاه اقتصادی پرداخته میشود.
مدرک دانشگاهی بهتنهایی برای راهنمای تور کافی نیست
به گفته قاسمی، ما به راهنمای توری نیاز داریم که حتما به شهر و استان خود کامل اشراف داشته باشد تا راهنمای محلی شود. برای اینکه بتواند یک راهنمای ملی شود، باید به درجهای از ایرانشناسی رسیده باشد که دورههای مربوط به فرهنگ و هنر، معماری و تاریخی و سبکهای مختلف تاریخی، موضوعات جغرافیایی، زمینشناسی و اقلیمی و بومشناسی و اقوام و ادیان را آموخته باشد.
این کارشناس گردشگری خاطرنشان میکند: اینکه صرفا به کسی که مدرک دانشگاهی گرفته کارت تورلیدری را بدهیم، خیانت به صنعت گردشگری است؛ چون ما این شخص را برای اطلاعرسانی به گروهی میفرستیم که اعضای آن برای این تور هزینه کردهاند و برای مسافر خارجی این هزینه کلان است؛ زیرا این مسافر برای بازدید از مقصد سفر، زمان صرف کرده است.
او ادامه میدهد: اگر قرار باشد راهنمای تور هیچگونه اطلاعاتی با موضوعاتی که اشاره کردم نداشته باشد، مسافر خارجی معترض میشود و چهبسا اعتراض خود را به کشور مبدأ برساند و آن کشور نیز با آژانس مقصد برخورد بکند و این موضوع باعث شده تا آژانس مقصد بهخاطر فرستادن آن تورلیدر از طرف شرکتهای خارجی توبیخ و تنبیه شود.
قاسمی ادامه میدهد: در رابطه با گردشگر داخلی هم همینطور است. باید به گردشگر داخلی احترام گذاشت. راهنمایانی بفرستیم که اطلاعات تخصصی درزمینه راهنمای فرهنگی، طبیعتگردی و زمینشناسی را گذرانده باشد. باید متناسب با تورهایی که در زمینههای مختلف داریم، تورلیدر بفرستیم.
او با تأکید به داشتن تخصص و اطلاعات در زمینه تورلیدری میگوید: متأسفانه لیسانسههای ما در رشتههای مرتبط با گردشگری به زبان خارجی مسلط نیستند. برای دوره راهنمای تور حداقل تسلط به زبان تخصصی ضروری است.
راهنمایان تور باید بهروز باشند
این کارشناس گردشگری بیان میکند: توصیهای که ما به راهنمایان تور داریم این است که باید سالبهسال اطلاعات خود را بهروز و آپدیت کنند. نیاز داریم که این آموزشها بهصورت سالانه تکرار شود. هر راهنمایی که بهصورت حرفهای کار میکند باید حداقل 60 تا 120 ساعت در سال آموزش ببیند و بهروز شود.تصور کنید شخصی از راه برسد بدون گذراندن دورههای تخصصی و زبان تخصصی مدعی راهنمایی تور شود؛ این نشان میدهد تخصصی به گردشگری نگاه نمیکنیم. این تسهیلکردن در موضوع گردشگری بیتوجهی به درخواستکننده خدمات است؛ چه هتل، چه آژانس و چه درخواست راهنمای تور.
قاسمی عنوان میکند: باید موشکافانه و با دقت بیشتر به کسانی که به مقوله گردشگری وارد میشوند نگاه کرد؛ چراکه صنعت گردشگری ازلحاظ اقتصادی برای کشور میتواند بسیار درآمدزا باشد.