به گزارش اصفهان زیبا؛ آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل ده‌ها ساعت مطالعه نویسندگان در میان منابع است که وقایع مهم انقلاب اسلامی در کشور و اصفهان را به‌صورت گاه‌شمار در چند شماره به علاقه‌مندان ارائه خواهیم داد. قطعا هرکدام از این حوادث نیاز به تحلیل و تعمیق دارد که امید است فرصتی برای نگارش آن‌ها فراهم شود.
سال ۱۳۴۰
۸ فروردین: درگذشت آیت‌الله‌العظمی بروجردی
۱۹ بهمن: تصویب لایحه اصلاحات ارضی از سوی دولت
سال 1341
۱۴ مهر: اعلام تصویب لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی از سوی دولت
۱۶ مهر: تلگراف علما به شاه در مخالفت با لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی
۱۰ آذر: اعلام لغو تصویب‌نامه انجمن‌های ایالتی و ولایتی از سوی دولت
۱۹ دی: اعلام اصول شش‌گانه انقلاب سفید شاه
۲ بهمن: تحریم رفراندوم لوایح شش‌گانه از سوی امام خمینی(ره)
2 بهمن: تظاهرات وسیع بازاریان و دانشگاهیان برضد رفراندوم شاهانه
13 اسفند: شاه برای اعطای اسناد مالکیت کشاورزان اصفهان وارد این شهر شد.
تمبر یادبود و تبلیغات اصلاحات ارضی
سال 1342
۱ فروردین: اعلام عزای عمومی از سوی امام(ره) و علمای اسلام به مناسبت ضربه‌های وارده از سوی رژیم شاه بر اسلام و ایران
۲ فروردین: هجوم وحشیانه کماندوهای رژیم شاه به مدرسه فیضیه قم و مدرسه طالبیه تبریز
۱۳ خرداد: سخنرانی تاریخی حضرت امام در مدرسه فیضیه در اعتراض به جنایات رژیم
۱۵ خرداد: بازداشت شبانه حضرت امام خمینی(ره)
۱۵ خرداد: قیام عمومی مردم مسلمان ایران در شهرهای تهران، قم، مشهد، شیراز، کاشان، نجف‌آباد و سرکوب شدید مردم توسط ارتش
16 خرداد: اعلامیه اعتراضی جمعی از علمای اصفهان نسبت به دستگیری آیت‌الله‌العظمی خمینی(ره) و علمای دیگر.
۱۲ مرداد: آزادی امام خمینی(ره) از زندان و تحت‌نظر قراردادن ایشان در قیطریه تهران
سال 1343
۱۸ فروردین: آزادی امام خمینی(ره) و بازگشت ایشان به قم
۱۵ خرداد: سفر شاه به آمریکا
۲۱ مهر: تصویب لایحه مصونیت مستشاران آمریکایی در ایران (کاپیتولاسیون)
۴ آبان: سخنرانی تاریخی امام خمینی(ره) در مخالفت با رژیم کاپیتولاسیون در ایران
۱۳ آبان: دستگیری و تبعید امام خمینی(ره) به ترکیه در پی مخالفت ایشان با رژیم کاپیتولاسیون در ایران
۱۶ دی: تبعید آیت‌الله شهید حاج سیدمصطفی خمینی(ره) به ترکیه
۱ بهمن: اعدام انقلابی حسنعلی منصور به‌وسیله گروه محمد بخارایی
۷ بهمن: نخست‌وزیری امیرعباس هویدا
سال ۱۳۴۴
۲۱ فروردین: تیراندازی رضا شمس‌آبادی به شاه در کاخ مرمر
۲۱ خرداد: سفر شاه به آمریکا
۲۶ خرداد: اعدام چهارتن از اعضای گروه بخارایی (هیئت‌های مؤتلفه اسلامی)
5 شهریور: خروج امام خمینی(ره) از ترکیه و شروع 13 سال تبعید در عراق
امام خمینی(ره) در منزل نجف اشرف- عکس از سیدصادق طباطبایی
13 شهریور: با ورود پنج تن از کارشناسان شوروی به تهران، مذاکرات برای صدور گاز به شوروی و احداث کارخانه ذوب‌آهن آغاز شد. این کارخانه قرار است ظرف سه سال در اصفهان احداث شود.
سال ۱۳۴۵
31 خرداد: ساواک اصفهان گزارش داد که اغلب کسبه این شهر از معامله با یهودیان خودداری می‌کنند. گفتنی است که در این شهر، عده زیادی از یهودیان زندگی می‌کنند.
۱۴ اسفند: درگذشت دکتر محمد مصدق
سال 1346
۱۵ خرداد: آغاز جنگ شش‌روزه اعراب و رژیم اشغالگر فلسطین
4 آبان: جشن تاج‌گذاری شاه
مدال یادبود و تبلیغات مربوط به انقلاب سفید و جشن تاج‌گذاری محمدرضا و فرح پهلوی
۱۸ دی: فوت مشکوک (شهادت) غلامرضا تختی
سال 1347
6 شهریور: صدور فتوای مشهور امام خمینی(ره) در جواز مصرف صدقات و زکات در راه مبارزه با رژیم صهیونیستی و حمایت از چریک‌های فلسطینی
سال ۱۳۴۸
۲۴ مهر: سفر شاه به آمریکا
۲ بهمن: تعطیلی کنسولگری‌های ایران در عراق و اخراج سفیر عراق از ایران
سال 1349
اردیبهشت: ورود سرمایه‌داران آمریکایی به ایران برای سرمایه‌گذاری در کشور
۱۲ خرداد: درگذشت آیت‌الله‌العظمی سیدمحسن طباطبایی حکیم
21 خرداد: آیت‌الله منتظری به نجف‌آباد تبعید شد. علت تبعید ایشان حمایت و تبلیغ از مرجعیت عامه آیت‌الله‌العظمی خمینی(ره) بود.
۱۹ بهمن: حادثه سیاهکل به‌عنوان نقطه عطف حرکت مسلحانه علیه رژیم شاه (یورش مسلحانه سازمان چریک‌های فدایی خلق به پاسگاه ژاندارمری سیاهکل در استان گیلان)
20 اسفند: رئیس‌کل ساواک، طی نامهای برای رئیس ساواک اصفهان، با توجه به اختلاف روحانیت درباره کتاب شهید جاوید، از او خواست برای تشدید این اختلاف طراحی و برنامه‌ریزی کند.
سال 1350
28 فروردین: دکتر محمد سام، استاندار اسبق اصفهان، وزیر اطلاعات شد.
۶ خرداد: انتقاد تاریخی امام خمینی(ره) علیه ابتذال جشن‌های ۲۵۰۰ساله شاهنشاهی و سکوت علما
۹ و ۱۰ خرداد: سفر نیکسون به ایران و موافقت با خرید هر نوع سلاح از آمریکا، به‌جز سلاح هسته‌ای
2 مهر: ساواک اصفهان برای دامن‌زدن به تشنج درباره کتاب «شهید جاوید»، تکثیر نظریه مخالفان را به مرکز پیشنهاد کرد.
۱۹ مهر: برگزاری مراسم جشن‌های ۲۵۰۰ساله «شاهنشاهی» در تخت جمشید
سال 1351
19 خرداد: انفجار بمب در هتل شاه‌عباس اصفهان توسط مجاهدین خلق که موجب کشته‌شدن نظافتچی هتل شد.
۱۴ آبان: بسته‌شدن حسینیه ارشاد، مسجدالجواد و مسجد هدایت در تهران
دی: بسته‌شدن کانون علمی و تربیتی جهان اسلام در اصفهان توسط ساواک
25 اسفند: شاه و فرح برای گشایش مجتمع ذوب‌آهن اصفهان به این شهر عزیمت کردند. در این مراسم، امیرعباس هویدا و کاسیگین، نخست‌وزیر شوروی، نیز حضور داشتند.
سال 1352
۱۲ مهر: جنگ رمضان اعراب و رژیم اشغالگر فلسطین
۱۹ آبان: پیام امام خمینی(ره) در پشتیبانی از مجاهدان فلسطین
۲۹ آذر: اعزام واحدهای ارتش ایران به جبهه ظفار (حمایت از پادشاه عمان)
سال 1353
۲۷ آبان: سفر شاه به شوروی
۱۱ اسفند: اعلام موجودیت حزب رستاخیز به دستور محمدرضا پهلوی
سال 1354
۱۵ خرداد: تظاهرات و تحصن روحانیان در مدرسه فیضیه به مناسبت سالگرد قیام ۱۵ خرداد ۴۲
۱۷ خرداد: یورش رژیم شاه به مدرسه فیضیه
11 تیر: شهادت مهدی امیرشاه‌کرمی، رهبر گروه چریکی مهدویون. مقامات انتظامی اعلام کردند که موفق به کشف مخفیگاه یک گروه در قریه کردآباد جی شده‌اند. رژیم این گروه را مارکسیست اسلامی معرفی کرد.
سال 1355
۱ فروردین: آغاز جشن‌های پنجاهمین سال سلطنت پهلوی. تغییر تاریخ «هجری شمسی» به تاریخ «شاهنشاهی»
8 فروردین: به‌دنبال کشمکش‌های میان طرفداران کتاب «شهید جاوید» و مخالفان آن در اصفهان و خصوصا در شهرستان قهدریجان، حجت‌الاسلام شمس‌آبادی به قتل رسید. او که از مخالفان این کتاب بود، به‌طورمشکوکی کشته شد.
9 فروردین: روزنامه اطلاعات نوشت: راننده حجت‌الاسلام شمس‌آبادی به اتهام قتل دستگیر شد. قاتلان، حجت‌الاسلام را به‌زور ربودند. پزشک قانونی علت مرگ را خفگی به‌وسیله دستمال اعلام کرد. صبح امروز جنازه آیت‌الله شمس‌آبادی در حالی که بیش از پنجاه‌هزار نفر از طبقات مختلف مردم آن را تشییع می‌کردند، به خاک سپرده شد.
24 فروردین: شاه گفت: مسببان قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی باید فورا پیدا و مجازات شوند؛ لذا گروه‌های ویژه برای شناختن قاتلان شروع به کار کرد.
25 فروردین: روزنامه اطلاعات نوشت: بین قتل فرزند حجت‌الاسلام موسوی با قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی ارتباط وجود دارد. برای علمای اصفهان، لیست مرگ تهیه کرده‌اند. خادم مسجد اعظم دلیجان اصفهان به قتل رسید و شخصی که خود را حسن پاک‌نژاد معرفی می‌کرد، با تلفن، یکی دیگر از روحانیون را به قتل تهدید کرد.
25 اردیبهشت: چهارتن به نامهای سیدمهدی هاشمی (طلبه)، محمدحسین جعفرزاده (دانشجو)، اسدالله جعغرزاده (کاسب) و محمداسماعیل ابراهیمی (مکانیک)، به اتهام شرکت در قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی بازداشت شدند. منابع رژیم می‌گویند این عده به قتل آقای شمس‌آبادی اعتراف کرده‌اند. همچنین رژیم درصدد برآمده است تا این قضیه را به طرفداران آیت‌الله‌العظمی خمینی منتسب نماید و تبلیغاتی را علیه روحانیت مبارز برپا کند. از آنجا که دستور پیگیری این مسئله ازسوی شخص شاه به وزیر دادگستری ابلاغ شده، نشانگر اهمیت و سرمایه‌گذاری آن‌ها نسبت به این مسئله است.
محاکمه سیدمهدی هاشمی و گروه هدفی‌ها در حکومت پهلوی
4 خرداد: روزنامه اطلاعات: شیخ قنبرعلی صفرزاده، نماینده حجت‌الاسلام شمس‌آبادی، نیز توسط گروه هدفی‌ها، که از طرفداران کتاب «شهید جاوید» هستند، کشته شده است و جسد او را در گونی پیچیده و در یکی از چاه‌های اطراف قهدریجان انداخته‌اند. آن‌ها پس از این جنایت، روی چاه را با شن و سیمان پوشانده‌اند؛ در حالی که همه فکر می‌کردند که او ناپدید شده است. امروز گفته شد سیدمهدی هاشمی طراح اصلی نقشه قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی بود که در این گروه به نام (آقا) معروف بود. او فتوای قتل را صادر می‌کرده و به هواداران خود گفته بود «هرکس مخالفان ما را بکشد، به بهشت می‌رود».
استاد عبدالحسین جعفری، خبرنگار پیشکسوت اصفهان، که در گزارش حوادث انقلاب اصفهان پیشتاز بود. او خصوصا در ترور شهید آیت‌الله شمس‌آبادی نقش برجسته‌ای را در پیگیری پرونده و ارسال اخبار به روزنامه اطلاعات برعهده داشت.
5 خرداد: روزنامه اطلاعات نوشت: هدفی‌ها به سه قتل دیگر اعتراف کردند. امروز فاش شد که عده‌ای از هدفی‌ها درحالی‌که نقاب بر چهره داشتند، یک روحانی دیگر را در نجف‌آباد به قتل رسانده‌اند. این روحانی، سید اسماعیل حسنی نام داشت و نماینده حضرت آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی و حضرت آیت‌الله خویی بود.
12 مرداد: برای بیست‌ویک نفر از متهمان قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی تقاضای اعدام شد. در پرونده، تعداد متهمان بیست‌ودو نفر ذکر شده است. متهمان ردیف اول تا هفتم پرونده، به ترتیب عبارت‌اند از: محمدحسین جعفرزاده، اسدالله شفیع‌زاده، محمداسماعیل ابراهیمی، حسین مرادی، عباسعلی سلیمی، امیرقلی حمزه‌زاده و سیدمهدی هاشمی. دادستان برای بیست‌ویک نفر به اتهام قتل و شروع به ربودن اشخاص، تقاضای اعدام و برای یک نفر دیگر، تقاضای پانزده سال زندان کرده است.
۱۲ آبان: انتخاب جیمی کارتر به ریاست جمهوری آمریکا
۱۹ آبان: اعلام فضای باز سیاسی از سوی شاه
16 بهمن: روزنامه اطلاعات نوشت: امروز اعلام شد که ظرف چندروز گذشته دو تن از اعضای فعال و تحت‌تعقیب گروه تروریست مارکسیست اسلامی در شهرستان‌های اصفهان و شیراز خود را به مقامات مسئول معرفی نموده‌اند. دو نفر مزبور، پس از ارائه اطلاعات خود و دادن تعهد عدم‌فعالیت ضدملی، آزاد شده‌اند. هویت یکی از آن دو نفر، فریبرز لبافی‌نژاد است.
2 اسفند: محاکمه گروه هدفی‌ها، متهم به قتل حجت‌الاسلام شمس‌آبادی، آغاز شد. سیدمهدی هاشمی و چند تن دیگر که متهمان این پرونده هستند، ضمن نوشتن نامه‌های متعددی برای علما و مراجع شهرهای مختلف، این اتهام را به خود رژیم نسبت دادند. آن‌ها می‌گویند: ساواک به‌قصد ایجاد اختلاف و کینه بین روحانیت، دست به چنین کاری زده است.
3 اسفند: روزنامه اطلاعات تحت‌عنوان مصاحبه با رهبر گروه هدفی‌ها نوشت: تروریست‌های مذهبی هشت بار، برای ترور حجت‌الاسلام شمس‌آبادی اقدام کرده بودند. رهبر تروریست‌ها گفت من حرف‌هایی دارم که به‌موقع خواهم گفت. دادستان، تروریست‌ها را به 220 جرم متهم کرد که توطئه قتل برخی از معاریف علما ازجمله اتهامات است.
۱۵ اسفند: محکومیت رژیم در کنفرانس عفو بین‌المللی لاهه به‌دلیل اعمال فشار و اختناق
۲۴ اسفند: پایان جشن‌های ۵۰ سال سلطنت پهلوی
در تهیه مطالب فوق از کتاب «هفت‌هزار روز تاریخ انقلاب اسلامی»، کتاب «اسناد انقلاب اسلامی» و آرشیو «روزنامه‌های کیهان و اطلاعات» استفاده شده است.
